វប្បធម៌ ជំនឿ
ខណៈ កម្ពុជា កំពុងប្រារព្ធបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ប្រទេសអាស៊ីណាខ្លះមានពិធីនេះស្រដៀងខ្មែរដែរ
ប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបុណ្យជាបណ្ដើរៗ ជាក់ស្ដែងនេះ ខណៈប្រជាជនខ្មែរកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា បានចាប់ផ្ដើមកាន់បិណ្ឌ ក៏មានបណ្ដាប្រទេសអាស៊ីមួយចំនួនទៀត មានវប្បធម៌ស្រដៀងជាមួយយើងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាប្រទេសអាស៊ីជិតខាងយើងខ្លះៗ មានទំនៀមទម្លាប់ធ្វើចង្ហាន់និងបាយសម្លសែនដល់ខ្មោចអនាថា ឬញាតិសន្ដានដែលបានចែកឋានទៅកាន់បរលោក។
១ នៅវៀតណាម ពិធីនេះគេហៅ Tết Trung Nguyên ឬបុណ្យខ្មោច ដែលប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅខែតាមចន្ទគតិ (ខែកក្កដា ឬសីហា) ជាពិសេសត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាពេលវេលាសម្រាប់ការលើកលែងទោសដល់ព្រលឹងដែលមានទោស ហើយបានដោះលែងពីនរក។ ចំណែកជនអនាថា នឹងទទួលបានអាហារពីអ្នកមានទឹកចិត្តសប្បុរសក្នុងថ្ងៃនោះដែរ។ អំឡុងពិធីនេះកើតឡើង ជនជាតិវៀតណាមក៏បានធ្វើបុណ្យដោយការដោះលែងសត្វស្លាប និងត្រី រួមទាំងការធ្វើចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃផងដែរ។
២ បុណ្យ Boun Ho Khao Padabdine នៅប្រទេសឡាវ គេធ្វើឡើងនៅខែ កញ្ញា រៀងរាល់ឆ្នាំ រយៈពេលពីរសប្ដាហ៍។ ក្នុងអំឡុងពេលនេះ គេជឿថា ខ្មោចដែលស្រេកឃ្លានត្រូវបានដោះលែងពីនរក ហើយចូលក្នុងពិភពរបស់មនុស្សដើម្បីតាមរកសាច់ញាតិ។
យោងតាមសិក្ខាបទរបស់ព្រះពុទ្ធ ការចូលវស្សារបស់ពុទ្ធសាសនិកគឺជាពេលល្អដើម្បីចៀសវាងអំពើអាក្រក់។ ពុទ្ធសាសនិកគួរអនុវត្តព្រះធម៌៖ ការគោរពតាមបញ្ញត្តិ ៥ ប្រការរបស់ព្រះពុទ្ធ ការធ្វើសមាធិនិងការធ្វើទាន។
បុណ្យ Boun Ho Khao Padabdine មានន័យថា ខ្ចប់អាហារ ហើយដាក់នៅលើដីទុកចោលឲ្យខ្មោច ឬពូនបាយបិណ្ឌជារាងមូលដូចកម្ពុជាយើងដែរ ដើម្បីសែនសម្រាប់ខ្មោចដែលស្រេកឃ្លាន។
៣ បុណ្យ mataka dānēs ឬ matakadānaya នៅស្រីលង្កា ធ្វើឡើងក្រោយ ៧ថ្ងៃ បីខែនិងខួបមួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីថ្ងៃស្លាប់របស់មនុស្សម្នាក់ ហើយគេនឹងធ្វើម្ហូបអាហារសែនចំពោះខ្មោចដែលស្រេកឃ្លានទាំងនោះ។ វាគឺជាពិធីមួយដែលត្រូវបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការស្លាប់ ជាផ្នែកមួយនៃពិធីបូជាសពតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនារបស់ស្រីលង្កា។ ជាទូទៅជនជាតិមួយនេះ នឹងធ្វើអាហារ នៅថ្ងៃទីប្រាំពីរ ដោយទុកនៅក្នុងសួនច្បារចោល ដើម្បីបានដល់ដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធសាច់ញាតិដែលបានស្លាប់ឬខ្មោចអនាថាផ្សេងទៀត។
អ្នកស្លាប់ដែលមិនអាចទៅដល់ឋានសួគ៌ នឹងក្លាយជាខ្មោចស្រែកឃ្លាន ហើយត្រូវបានមនុស្សនៅជុំវិញភ័យខ្លាច ព្រោះគេជឿថា អាចបង្កឲ្យមានជំងឺនិងគ្រោះមហន្តរាយផ្សេងៗដល់អ្នករស់នៅ។ ព្រះសង្ឃនឹងនិមន្តទៅសូត្រធម៌ ដើម្បីបញ្ជៀសវិញ្ញាណកុំឲ្យមករញ៉េរញ៉ក្នុងពិភពមនុស្ស។ ពិធីនេះត្រូវបានអនុវត្តនៅប្រទេសថៃ និង មីយ៉ាន់ម៉ា ហើយត្រូវបានអនុវត្តផងដែរនៅក្នុងពិធីបុណ្យខ្មោច ដែលត្រូវបានគេសង្កេតឃើញនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីដទៃទៀត។
៤ នៅប្រទេសថៃ ពិធីបុណ្យនេះមានរយៈពេល ១៥ ថ្ងៃ ដែលគេស្គាល់ថាជាបុណ្យ Sat Thai ប្រារព្ធធ្វើនៅចន្លោះខែកញ្ញានិងតុលា ជាពិសេសនៅភាគខាងត្បូងនៃខេត្ត Nakhon Si Thammarat ។ ដូចជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីនិងទំនៀមទម្លាប់ដែលពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀតនៃអាស៊ី អ្នកស្លាប់ត្រូវបានគេជឿថានឹងត្រលប់មកពិភពមនុស្សវិញរយៈពេល១៥ថ្ងៃ ហើយញាតិសន្ដានរបស់ពួកនឹងធ្វើអាហារយកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃដូចនៅកម្ពុជាយើងដែរ។
៥ បុណ្យ Obon ធ្វើឡើងក្នុងប្រទេសជប៉ុន នៅរៀងរាល់ថ្ងៃទី ១៥ នៃខែចន្ទគតិទី ៧ (ខែកក្កដា ឬសីហា) ។ ពិធីបុណ្យនេះធ្វើឡើង ដើម្បីរំលឹកគុណដល់ព្រលឹងដូនតាដែលបានស្លាប់ទៅ។ នៅពេលប្រារព្ធពិធីបុណ្យម្ដងៗ ប្រជាជនជប៉ុនជាច្រើនបានត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន ដើម្បីជួបជុំគ្រួសារ និងមិត្តភ័ក្ដិខ្លួន។ ក្នុងពិធីនេះផងដែរ មានការរាំបែបប្រពៃណីជប៉ុន ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា Bon-Odori ដើម្បីស្វាគមន៍ព្រលឹង និងបណ្ដែតគោមដើម្បីរំលឹកគុណដល់ព្រលឹងទាំងនោះ។
៦ បុណ្យ Chuseok ធ្វើឡើងក្នុងប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរ នៅខែទី៨ នៃប្រតិទិនចន្ទគតិ(ខែកញ្ញា ឬតុលា)។ ដូចបណ្ដាបុណ្យខាងលើដែរ ពិធីបុណ្យនេះធ្វើឡើងដើម្បីគោរពព្រលឹងដូនតាដែលបានទទួលអនិច្ចកម្មទៅ។ ក្នុងពិធីនេះដែរ ប្រជាជនកូរ៉េ បានជួបជុំគ្នារបស់ខ្លួនដើម្បីហូបអាហារជុំគ្នា សម្អាតផ្នូរដូនតារបស់ខ្លួន និងធ្វើការរាំរបាំបុរាណ ព្រមទាំងលេងល្បែងប្រជាប្រិយរបស់ខ្លួនផងដែរ។
៧ បុណ្យសែនក្បាលទឹក ធ្វើឡើងក្នុងប្រទេសចិន និងបណ្ដាប្រទេស ឬទីក្រុងនានា ដែលមានជនជាតិនេះរស់នៅច្រើន នារៀងរាល់ថ្ងៃទី១៥ នៃខែទី ៧ នៃប្រតិទិនចន្ទគតិ (ខែកក្កដា ឬសីហា)។ ក្នុងពិធីនេះ គេឃើញមានការអុជគោម ដុតក្រដាសប្រាក់ក្លែងក្លាយនិងរបស់របរប្រើប្រាស់ផ្សេងៗ ក៏ដូចជា ការសែនម្ហូបចំណី ដើម្បីរំលឹកគុណដល់ដូនតាដែលបានចែកឋានទៅ ហើយការមានសែនអាហារបន្តិចបន្តួចនៅក្រៅផ្ទះដល់ព្រលឹងអនាថាអត់ឃ្លានមួយចំនួនដើម្បីធ្វើឲ្យព្រលឹងនេះសប្បាយចិត្ត៕
ប្រែសម្រួល ៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖តាមជំនឿដូនតាខ្មែរ ការពូនភ្នំខ្សាច់ ពិតជាអាចផ្ដាច់កម្មពៀរចាស់ៗពីអតីតជាតិបានពិតមែន
ចុចអាន៖អត្ថន័យ ៣ សំខាន់បំផុត ទាក់ទងនឹងការពូនភ្នំខ្សាច់ក្នុងរដូវដាក់បិណ្ឌ
ចុចអាន៖ហេតុអ្វីគេចាត់ទុកបិណ្ឌ ១ និងភ្ជុំធំ ជាថ្ងៃសំខាន់មិនអាចអាក់ខានបាន?
រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលផ្តល់គន្លឹះសំខាន់ៗ៤ចំណុចដល់នាយកដ្ឋានសវនកម្មដើម្បីអនុវត្តការងារទទួលបានជោគជ័យ
មន្ត្រីអប់រំ៖ គម្រោង USESDP-2 ជួយបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិកាន់តែប្រសើរ
ក្រសួងសុខាភិបាលណែនាំឲ្យពលរដ្ឋប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការបរិភោគអាហារសមុទ្រដើម្បីបង្ការការឆ្លងវីរុសណូរ៉ូ
លោក ពូទីន «ខ្ញុំគួរវាយលុកអ៊ុយក្រែន ឲ្យបានឆាប់ជាងនេះ»
លោក ងុយ រិទ្ធ ៖ មេដឹកនាំសហជីពទាំងអស់ត្រូវដើរតួនាទីការពារផលប្រយោជន៍ និងសិទ្ធិកម្មករពិតប្រាកដ ដោយគ្មានរបៀបវារៈនយោបាយ
អាមេរិក ប្រកាសអាសន្នថា រុស្ស៊ីជិតទទួលស្គាល់កម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង
មេទ័ពរុស្ស៊ី ប្រកាសពួតដៃជាមួយចិន ឥណ្ឌា និងកូរ៉េខាងជើង ប្រឆាំងអាមេរិក និង EU
ថៃ កំពុងផ្ទុះ Norovirus ខ្លាំង, វេជ្ជបណ្ឌិតព្រមានឲ្យប្រយ័ត្ន ជាពិសេសខែត្រជាក់នេះ
អាមេរិក ដាក់លក្ខខណ្ឌ២ចំណុច បើអ៊ុយក្រែន ចង់ចូលណាតូ
វេជ្ជបណ្ឌិតព្រមានមនុស្ស ៤ ក្រុមក្នុងរដូវត្រជាក់ ក្រោយមានចុងភៅចិនស្លាប់នៅវ័យ ៤៦ ឆ្នាំ
-
វប្បធម៌ ជំនឿ៧ ថ្ងៃ agoកត់ចំណាំទុក បើគេងយល់សប្តិឃើញ ១០ ប្រភេទនេះ គួរពិចារណា
-
សុខភាព១ សប្តាហ៍ agoផ្លែឈើ៤មុខ គ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងសម្រាប់អ្នកជំងឺខ្សោយតម្រងនោមធ្ងន់ធ្ងរ
-
សេដ្ឋកិច្ច១ សប្តាហ៍ agoឆ្នាំ២០២៥ ខាងមុខនេះ កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោសាច់មួយនៅបាត់ដំបង គ្រោងទិញគោពីកសិករប្រមាណជាង ១ម៉ឺនក្បាល
-
នយោបាយ៣ ថ្ងៃ agoស៊ិន ចាន់ពៅរ៉ូហ្សិត ចេញមុខបរិហារគណបក្សភ្លើងទៀន និងសុំឱ្យពលរដ្ឋទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសឈប់គាំទ្របក្សនេះតទៅទៀត
-
ជីវិតកម្សាន្ដ១ សប្តាហ៍ agoគ្រាន់តែសរសេរពាក្យ «ញុំា» ខុស! សឿន វីតា ត្រូវបុរសចំណាស់ម្នាក់ប្រមាថដល់អ្នកមានគុណ
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ agoអាមេរិក ស្នើឱ្យសម្ដេចតេជោចែករំលែកបទពិសោធន៍ស្វែងរកសន្តិភាព ខណៈសង្រ្គាមកំពុងឆាបឆេះតំបន់នានាលើពិភពលោក
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ agoទឹកជំនន់នៅថៃឆក់យកជីវិតមនុស្ស៣៥នាក់និងប៉ះពាល់ដល់១១ខេត្ត
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៧ ថ្ងៃ agoសឿន វីតា កំពុងកៀរគរសប្បុរជនជួយនិស្សិតពេទ្យបញ្ចប់ការសិក្សាម្នាក់ ដែលត្រូវលាងឈាម (មានវីដេអូ)