លោកស្រី​ ឱ​ វណ្ណឌីន ប្រាប់ពីវិធីការពារការចម្លងជំងឺផ្តាសាយ​

លោកស្រី ឱ​ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល បានបញ្ជាក់ថា មូលហេតុចម្បងនៃជំងឺគ្រុនផ្តាសាយ (ទោះជាប្រភេទណាក៏ដោយ) គឺបណ្តាលមកពីវីរុសផ្តាសាយ​ ដែលឆ្លងដល់ប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើម (ច្រមុះ បំពង់ក និងសួត)។ វា​អាច​បណ្តាល​ឱ្យ​រលាក​ទងសួត ឬ​រលាក​សួត ឬ​មាន​ជំងឺ​ផ្លូវ​ដង្ហើម​ពិបាក​ដកដង្ហើម​ដែល​អាចនាំឱ្យ​ស្លាប់​បាន។ ជំងឺនេះរីករាលដាលជាចម្បងតាមរយៈដំណក់ទឹកផ្លូវដង្ហើម នៅពេលដែលអ្នកជំងឺក្អក កណ្តាស់ ឬនិយាយ ហើយក៏អាចឆ្លងតាមរយៈការប៉ះផ្ទៃណាមួយដែលមានមេរោគ តាមដៃ រួចមកប៉ះផ្ទៃមុខរបស់បុគ្គល​។

លោកស្រី បានឱ្យដឹងទៀតថា ​វីរុសគ្រុនផ្តាសាយមានបួនប្រភេទគឺ A, B, C, និង D ៖ គ្រុនផ្តាសាយ ដោយវីរុសប្រភេទ​ A និង B បង្កឱ្យមានជំងឺផ្តាសាយតាមរដូវកាល។ គ្រុនផ្តាសាយប្រភេទ​ A អាចបណ្តាលឱ្យមានការឆ្លងរាតត្បាត (ឧទាហរណ៍:​ H1N1)។ គ្រុនផ្តាសាយប្រភេទ​ C ជាធម្មតាបណ្តាលឱ្យមានជំងឺស្រាល និង​ប្រភេទ​ Influenza D ជាចម្បងប៉ះពាល់ដល់គោក្របី។

ជាមួយគ្នានេះ លោកស្រីបានប្រាប់ពីវិធានការការពារការចម្លងជំងឺផ្តាសាយ​នេះថា ប្រសិនបើអ្នកក្អកកណ្តាស់​ ត្រូវតែពាក់ម៉ាស់​ ដើម្បីការពារដំណក់ទឹកមាត់តូចៗខ្ទាតទៅប៉ះអ្នកដែលនៅជុំវិញខ្លួន។ ចំណែកបុគ្គលដែលកំពុងតែផ្តាសាយ​ ត្រូវតែពាក់ម៉ាស់​ជានិច្ច​ នៅកន្លែងធ្វើការ​ កន្លែងប្រកបរបររកស៊ីទទួលទាន​ ឫនៅក្នុងផ្ទះជុំគ្រួសារ។​ ធ្វើអនាម័យខ្លួនប្រាណ​ ឱ្យបានល្អ​ និងត្រូវឧស្សាហ៍លាងដៃ​។ ត្រូវចេះខ្ចប់ក្រដាសដែលប្រើជូតសំបោររួចនោះ យកទៅចោលក្នុងធុងសម្រាមត្រឹមត្រូវ​ កុំបោះចោលពាសវាលពាសកាល​។

ពេលនៅក្នុងផ្ទះ​ សូមកុំជិតស្និតជាមួយសមាជិកគ្រួសារពេក​ ត្រូវចេះរក្សាគម្លាតរវាងបុគ្គល​ និងបុគ្គល​ មួយរយ:សិន​ រហូតដល់បានធូរស្រាល។ បើក​បង្អួច​បន្ទប់របស់ខ្លួន​ ដើម្បីឱ្យ​មាន​ពន្លឺ និង​ខ្យល់​ចេញចូល​ក្នុងអំឡុងពេល​ដែល​លោកអ្នកមាន​ជំងឺ​ផ្តាសាយ​រហូតដល់​បានជាសះស្បើយ​។ គេងឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ ៨ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ និងបរិភោគអាហារដែលមានជីវជាតិដូចជាបន្លែ ផ្លែឈើ និងត្រី ឬស៊ុតឆ្អិនល្អ។ ពិសារទឹកឱ្យបានច្រើន (២លីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ) និងទឹកផ្លែឈើស្រស់ពីរបីពែង។

រីឯបុគ្គលគ្រប់រូប ត្រូវឧស្សាហ៍លាងដៃជាមួយសាប៊ូ​ ជាពិសេសក្រោយពេលប៉ះពាល់ផ្ទៃអ្វីមួយ​ ឫក្រោយពេលចាប់ដៃបុគ្គលណាម្នាក់​ មុនពេលប៉ះផ្ទៃមុខ​-មាត់​-ច្រមុះ​-ភ្នែក​ មុនពេលពិសារអាហារ​ និងក្រោយពេលបន្ទោរបង់​ ជាដើម​។ ​ ចៀសវាងនៅក្បែរអ្នកដែលមានជំងឺផ្តាសាយមួយរយ:ពេលសិន​ រហូតបុគ្គលដែលផ្តសាយនោះ​ បានជាសះស្បើយ។​

សម្អាតបន្ទប់ដែលបុគ្គលមានជំងឺផ្តាសាយ​ បើអាចធ្វើបាន​ គួរបាញ់អាល់កុលលើផ្ទៃគ្រែ​ និងលំហរបន្ទប់​ ហើយបើកបង្អួចឱ្យមានពន្លឺចូល​ និងខ្យល់ចេញចូលបាន​ ក្នុងរយ:ពេលដែលបុគ្គលឈឺផ្តាសាយ​ រហូតដល់បានជាសះស្បើយ។​ គេង​ឱ្យបានយ៉ាងតិច​ ៨ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ​ និងបរិភោគអាហារដែលមានជីវជាតិដូចជាតិបន្លែ​ ផ្លែឈើ និងសាច់ត្រី​ ឫស៊ុតចម្អិនល្អ​​ ពិសារទឹកឱ្យបានច្រើន​ (២លីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ)​។​ បរិភោគអាហារដែលចម្អិនល្អ​ និងកុំភ្លេចអនុវត្តន៍​ “តិចអំបិល​ តិចខ្លាញ់​ តិចស្ករ” ផង។

កុំប៉ះពាល់​ ឫបរិភោគសត្វបសុបក្សីដែលឈឺ​ ឫស្លាប់។ ត្រូវយកទៅកប់ចោលត្រឹមត្រូវ​ និងត្រូវលាងសម្អាតដៃជានិច្ច។ ហាមក្មេងលេង​ ឫប៉ះពាល់ជាមួយសត្វបសុបក្សី។ ​បើក្តៅខ្លួនលើសពី​ ៣៧,៥​ អង្សាសេ​ ពិសារថ្នាំប៉ារ៉ាសេតាម៉ុល​ (៥០០មីលីក្រាម)​ បើកំដៅនៅតែមិនថមថយ​ ឫមានសញ្ញាពិបាកដកដង្ហើម​ ត្រូវប្រញាប់ទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដែលបានបណ្តុះបណ្តាលត្រឹមត្រូវ​ ឫទៅមណ្ឌលសុខភាព/មន្ទីរពេទ្យ​ ដែលនៅជិតលោកអ្នក​។ កុំព្យាយាមពិសារថ្នាំពួកអង់ទីប៊ីយូទិក​ ឫថ្នាំផ្សេងៗ​ ដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជារ​ឱ្យសោះ​​។ ចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺផ្តាសាយ​​ បើមានចម្ងល់បន្ថែម​ ឫសង្ស័យអ្វី​ សូមហៅទៅលេខ​ ១១៥​៕