វប្បធម៌ ជំនឿ
ប្រវត្តិនៃល្ពៅមុខខ្មោច ក្នុងពិធីបុណ្យ Halloween ដែលមនុស្សជំនាន់មុនខ្លាចរអា
ល្ពៅមុខខ្មោច ជាវត្ថុតុបតែងលម្អមួយដ៏សំខាន់ដែលអ្នកប្រារព្ធពិធីបុណ្យ Halloween មិនអាចអាក់ខានបានឡើយ។ វាត្រូវបានគេយកទៅតែងនៅតាមផ្ទះ ហាងលក់ដូរ និងសួនច្បារនានា នៅតាមបណ្ដាប្រទេសខាងអឺរ៉ុបដែលជាទីពេញនិយមនៃពិធីបុណ្យនេះ។
ចុះប្រិយមិត្តធ្លាប់ឆ្ងល់អត់ ហេតុអីបានជាគេមិនអាចចោល ល្ពៅមុខខ្មោច ក្នុងការតុបតែង? តើវាមានប្រវត្តិបែបណា?
ដើមកំណើតនៃការឆ្លាក់មុខខ្មោច ឬមុខបិសាចពីផ្លែល្ពៅមានប្រភពពីទេវកថារបស់ប្រទេសអៀរឡង់ តាំងពីរាប់រយឆ្នាំមុន។ កាលណោះ មានតំណាលថា មានបុរសម្នាក់ឈ្មោះ Stingy Jack ដែលជាមនុស្សឆ្លាតបានប្រើល្បិចអាក្រក់ ដើម្បីកិបកេងប្រាក់ពីបិសាចមួយ ពេលផឹកស្រាជុំគ្នា។ លុះពេល Jack ស្លាប់ទៅ ព្រះជាម្ចាស់មិនអនុញ្ញាតឱ្យគេទៅស្ថានសួគ៌ឡើយ ហើយអារក្សក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យចូលទៅនរកដែរ។ ដូច្នេះ Jack ត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យដើរលើផែនដីអស់កល្បជានិច្ច។ ដោយសារភ័យខ្លាច ព្រលឹងតែលតោលរបស់ Jack មកយារយីផ្ទះសម្បែង ប្រជាជនអៀរឡង់ ចាប់ផ្តើមឆ្លាក់មុខបិសាចចេញពីផ្លែទទឹម ដើម្បីបន្លាចព្រលឹងដែលវង្វេងនោះ កុំឱ្យចូលក្បែរផ្ទះរបស់ពួកគេ។ ជួនកាលរូបនិមិត្តមុខខ្មោច ត្រូវបានផលិតចេញពីផ្លែម្នាស់ ឪឡឹក មើម turnips ឬដំឡូងក៏មាន។
ក្រោយមក មានជនអន្តោប្រវេសន៍អៀរឡង់បានផ្លាស់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ពួកគេបែកគំនិតថ្មី ដោយឃើញថា ផ្លែល្ពៅធំល្អ ងាយស្រួលកែច្នៃ ពួកគេប្ដូរការឆ្លាក់ពីផ្លែទទឹមមុខខ្មោច មកឆ្លាក់លើផ្លែល្ពៅវិញ។ ដោយសារផ្លែល្ពៅធំទូលាយល្អផងនោះ ទើបគេច្នៃវាបន្ថែម ដោយដាក់កូនចង្កៀងគោមពីខាងក្នុង និងឱ្យឈ្មោះថា jack-o’-lanterns។
លុះដល់សត្សវត្សរ៍ទី ៨ នៃគ្រឹស្តសករាជ រឿងព្រេងនិទានអំពី Stingy Jack ក៏ត្រូវបានសាយភាយទៅដល់អ៊ីតាលី ចំពេលដែលសាសនារ៉ូម៉ាំងកាតូលិកផ្លាស់ប្ដូរថ្ងៃបុណ្យ All Saints Day ឬ All Hallows’ evening (Halloween ) ផងនោះ ទើបទេវកថា Stingy Jack ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងពិធីបុណ្យ Halloween យ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ចាប់ពីពេលនោះ ពិធីបុណ្យ Halloween តែងតែមានផ្លែល្ពៅដែលឆ្លាក់ជាទម្រង់មុខបិសាច រួចទុកចោលតាមគល់ឈើ ឬបណ្ដែតតាមទឹក ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ដោយសារពិធីបុណ្យ Halloween ត្រូវបានប្រារព្ធពិធីក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស និងអៀរឡង់បុរាណ អំឡុងពេលចុងរដូវក្តៅ នៅថ្ងៃទី ៣១ តុលា ជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃឆ្នាំចាស់ គេជឿថា ព្រលឹងមនុស្សស្លាប់នឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ពិភពលោកផ្សេងទៀត ហើយព្រលឹងខ្លះ អាចត្រឡប់មកផ្ទះវិញ។ ដូច្នេះការតុបតែង ផ្លែល្ពៅមុខខ្មោច ឬមុខបិសាចផ្សេងៗ អាចជួយបណ្ដេញវិញ្ញាណវិលវល់បាន៕
ប្រែសម្រួល៖ សន្យា
ចុចអាន៖ ទាំងនេះជាប្រភេទខ្មោច-បិសាច ល្បីៗដែលគេនិយមក្នុងពិធីបុណ្យ Halloween
ចុចអាន៖ ដើមកំណើតនៃពិធីបុណ្យ Halloween ដែលល្បីល្បាញពាសពេញពិភពលោក
-
ចរាចរណ៍៤ ថ្ងៃ ago
បុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
កីឡា១ សប្តាហ៍ ago
ភរិយាលោក អេ ភូថង បដិសេធទាំងស្រុងរឿងចង់ប្រជែងប្រធានសហព័ន្ធគុនខ្មែរ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៩ ម៉ោង ago
អ្នកជំនាញព្រមានថា ភ្លើងឆេះព្រៃថ្មីនៅ LA នឹងធំ ដូចផ្ទុះនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីចឹង
-
ព័ត៌មានជាតិ៧ ថ្ងៃ ago
លោក លី រតនរស្មី ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១០ ម៉ោង ago
នេះជាខ្លឹមសារនៃសំបុត្រ ដែលលោក បៃដិន ទុកឲ្យ ត្រាំ ពេលផុតតំណែង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ឆេះភ្នំនៅថៃ បង្កការភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យរន្ធត់