វប្បធម៌ ជំនឿ
ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមានតាំងពីមុនសម័យអង្គរ
ល្បែងប្រជាប្រិយ បានកកើតឡើងពីជីវិតប្រចាំថ្ងៃនៃប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាតាមសម័យកាលនីមួយៗ ពោលគឺមានប្រភពចេញពីកម្លាំងពលកម្ម ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងជាការចេះតៗគ្នា។ ល្បែងប្រជាប្រិយខ្លះត្រូវបានរកឃើញនៅចម្លាក់ប្រាសាទ ដែលយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ មានកំណើត និងពេញនិយមតាំងពីមុនសម័យអង្គរ ទើបបុព្វបុរសលើកយកទៅឆ្លាក់ជាប់លើជញ្ជាំងប្រាសាទបែបនេះ។

លោក ហ៊ួន សាវង ជាអនុប្រធាននាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍វប្បធម៌ នៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ មានប្រសាសន៍ប្រាប់ “កម្ពុជាថ្មី” នៅថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ នេះថា គេពុំអាចដឹងបានឡើយ ចំពោះពេលវេលា ឆ្នាំ ឬសតវត្សណាដែលល្បែងប្រជាប្រិយទាំងនោះចាប់កំណើត។ ប៉ុន្តែគេគួរយល់ថា “ល្បែងប្រជាប្រិយ” គឺកើតពេលមានមនុស្ស ដ្បិតវាកើតដោយសារមនុស្សលើកមកលេងកម្សាន្ត ឬលេងក្នុងកិច្ចណាមួយ។

លោក ហ៊ួន សាវង មានប្រសាសន៍បន្តថា៖ “ល្បែងខ្លះគេឃើញមានឆ្លាក់នៅលើចម្លាក់ប្រាសាទដែរ ដូចជាល្បែងវាយកូនគោល ល្បែងបោកចំបាប់ ល្បែងចត្រង្គ (អុក) ជាដើម។ ប៉ុន្តែល្បែងជាច្រើនទៀត គឺពុំអាចនរណាម្នាក់អះអាងច្បាស់លាស់ថា កើតក្នុងពេលណាបានឡើយ សូម្បីតែល្បែងបូមទឹកដាក់ដប ខាំមើមប៉ិគួៈ ជាដើម ដែលយើងដឹងថា ទើបនឹងកើតថ្មីៗក្តី ក៏កំណត់ឆ្នាំពុំបានដែរ”។

អនុប្រធាននាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍វប្បធម៌ នៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ រូបនេះ លើកឡើងបន្ថែមថា គេមិនមានបែងចែកល្បែងប្រជាប្រិយជាប៉ុន្មានប្រភេទឱ្យដាច់ណាត់បានទេ ដ្បិតល្បែងទាំងនោះអាចខុសគ្នា និងមានច្រើនរាប់មិនអស់នៅតាមស្រុកភូមិនានា អាស្រ័យតាមទម្លាប់ និងចំណូលចិត្តលេង និងអាស្រ័យតាមបរិបទនៃពេលវេលាផង។

លោក ហ៊ួន សាវង មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ “សព្វថ្ងៃ បើនិយាយថា “ល្បែងប្រជាប្រិយ” គេច្រើនតែគិតរួមតូចមកសំដៅតែល្បែងលេងក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំខ្មែរ ហើយរាប់ចាំមាត់ដូចជា ចោលឈូង ទាញព្រ័ត្រ លាក់កន្សែង វាយក្អម លោតបាយ…។ ប៉ុន្តែធាតុពិតមានល្បែងច្រើនជាងនេះ ហើយក៏ពុំមែនលែងតែក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំដែរ”។

លោក ហ៊ួន សាវង បានឱ្យលើកឡើងថា ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤ ក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរបានប្រមូលចងក្រងល្បែងដែលខ្មែរធ្លាប់លេងបានមួយចំនួនតូច មានដូចជា ស្តេចចង់ ចោលឈូង ចាប់កូនខ្លែង លោតអន្ទាក់ លាក់កន្សែង បោះអង្គញ់ គោះត្រឡោក ទាញព្រ័ត្រ ទាត់សី រាវបង្កង លាក់ធ្យូង បាយខុំ ចត្រង្គ (អុក) ឱបត្រឡាច គ្របមាន់ បិទពួន វាយកូនគោល។ល។

គួរបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនកម្ពុជានិយមលេង ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ នៅពេលទំនេរ ពេលមានពិធីបុណ្យទានម្តងៗ ជាពិសេសនៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ នៅតាមវត្តអារាម តាមភូមិជាដើម។ យ៉ាងណាមិញ បច្ចុប្បន្ន ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមួយចំនួនស្ទើរតែមិនសូវបានគេស្គាល់ និងមិនសូវបានឃើញមានលេងផង៕
អត្ថបទ៖ ច័ន្ទ វីរៈ




-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
លោក ជួន កក្កដា៖ ចាស់បុរាណដែលយករឿងសិរីបីប្រការ មកជាឧទាហរណ៍ពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ គឺជាអ្នកប្រាជ្ញ មានគំនិតខ្ពស់
-
សន្តិសុខសង្គម៥ ថ្ងៃ ago
មនុស្ស៩នាក់ស្លាប់ក្នុងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នាថ្ងៃទី២នៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី
-
សន្តិសុខសង្គម៧ ថ្ងៃ ago
យប់ថ្ងៃទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី អគ្គិភ័យឆេះផ្ទះពលរដ្ឋ១៦ខ្នងនៅខណ្ឌឬស្សីកែវ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
ខេត្ត Phuket របស់ថៃរងការវាយប្រហារដោយទឹកជំនន់ភ្លាមៗ ក្រោយមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
មិនធម្មតាទេលើកនេះ វៀតណាមស្វាគមន៍មេដឹកនាំចិន ដោយបាញ់កាំភ្លើងធំ២១ដើម
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
រុស្ស៊ី បង្ហាញឈ្មោះ៤ប្រទេស ដែលនឹងភ្លក់គ្រាប់របស់ខ្លួនមុនគេ ពេលផ្ទុះសង្គ្រាមធំ
-
សន្តិសុខសង្គម៧ ថ្ងៃ ago
ខ្យល់កន្ត្រាក់ និងរន្ទះបាញ់ កើតឡើងលើស្រុកចំនួនពីរក្នុងខេត្តបាត់ដំបង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
ត្រាំ ប្រកាសថា អាចនឹងលែងជួយបញ្ចប់សង្គ្រាមរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន បើមើលទៅ ពិបាកពេក