វប្បធម៌ ជំនឿ
មកដឹងប្រវត្តិរូបសំណាកនាងរំសាយសក់
រូបសំណាកនាងរំសាយសក់ បច្ចុប្បន្នសាងសង់ឡើងស្ទើរគ្រប់បណ្ដាខេត្ត តំណាងឲ្យផ្នែកខាងវិស័យវប្បធម៌ និងសាសនាខ្មែរ ដែលមានពាក់ព័ន្ធនឹងព្រេងនិទានខ្មែរ តាំងពីសម័យដើម ហើយបានអភិរក្សតៗគ្នារហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
មនុស្សជំនាន់ខ្លះបានដឹង និងមនុស្សខ្លះមិនទាន់ដឹងអំពីប្រវត្តិរូបសំណាកនាងរំសាយសក់នេះ ជាពិសេសតាមបណ្ដាវត្តអារាម គេសង្កេតឃើញមានផ្ទាំងរូបនាងរំសាយសក់ ខ្លះហៅ “នាងគង្ហីង” ច្រើនណាស់ដែរ នាបច្ចុប្បន្ន។
បើតាមការលើកឡើងពី លោក គឹម សោភ័ណ ប្រធានមន្ទីរធម្មការ និងសាសនាខេត្ត បានឲ្យដឹងថា ព្រះម៉ែគង្គា ប្រើតាមជំនឿព្រហ្មញ្ញសាសនា គឺជាភរិយារបស់ ព្រះទេវៈ គឺព្រះនាងទេវី “គង្គាទេវី” តែខ្មែរយើងបានប្រែមកជា នាងគង្ហីង ឬព្រះធរណី វិញ។
លោកថា ន័យនឹងតែមួយទេ គឺតំណាងឲ្យទឹក ព្រះនាងមកពីទន្លេគង្គា ទើបគេហៅថា “ទេវីគង្គា”។ លោកបន្ថែមថា នេះវានៅក្នុងទេវកថា សាសនា របស់ព្រហ្មញ្ញ របស់សាសនា ឥណ្ឌុស ដែលនៅ ឥណ្ឌា គេគោរព ព្រះម៉ែគង្គា ណាស់។
ពាក់ព័ន្ធរឿងរ៉ាវ និងប្រវត្តិខាងលើ បើយោងតាមប្រភពមួយទៀតបានបង្ហាញឲ្យដឹងថា ដំបូងយើងមកដឹងអំពីពាក្យថា “មករ” ជាមុនសិន ជាពាក្យសំស្ក្រឹត ដែលមានន័យថា គឺជាសត្វនាគសមុទ្រ ឬសត្វទឹកដ៏ចម្លែក ហើយសាហាវខ្លាំងក្លាជាងសត្វកាចសាហាវទាំងពួង ដែលពាក្យនេះជាពាក្យដើម ក្នុងភាសាហិណ្ឌី ភាសាហិណ្ឌី ហៅក្រពើថា “មករ” ឬ “មករៈ”។
មានតំណាលថា មាន អសុរៈ មួយនាម វរៈត្រា (Vritra) ជា អសុរៈ ដែលគ្រប់គ្រងលើពពួកនាគ មានរិទ្ធបារមី ទប់ទឹកទាំងអស់មិនឲ្យបង្អុរធ្លាក់មកឋានមនុស្សឡើយ។ បង្កឲ្យមានការកើតគ្រោះរាំងស្ងួតពាសពេញតំបន់ ធ្វើឲ្យដាច់ទឹក ហើយមនុស្សម្នាក៏នាំគ្នាបួងសួងសុំឲ្យពពួក ទេវៈ ជួយឲ្យមានទឹកបង្អុរធ្លាក់មកតំបន់នោះ គ្រាដែលបានឮការបែរបន់នោះ ហើយមួយរំពេចនោះ ក៏មានទេវតាស្រីមួយអង្គ ប្រកបដោយកិរិយាល្អ សម្ផស្សស្រស់ស្អាត បានរំសាយសក់ចុះមកដីបង្កើតជាប្រភពទឹកនៅតំបន់នោះ ខណៈនោះមនុស្សម្នាសប្បាយចិត្តជាខ្លាំង ក៏ប្រសិទ្ធិនាមទ្រង់ថា «ព្រះម៉ែគង្គា»។
ដោយសារតែសក់ “ព្រះកេសា” មួយសរសៃរបស់ព្រះនាងបានធ្លាក់មកដល់ឋានមនុស្ស ក៏បានក្លាយជាសត្វ “មករ” ហើយខ្លាំងក្លាជាងអ្វីៗ ទាំងអស់នៅលើលោក ហើយក៏លេបរាល់សព្វសត្វទាំងពួងដែលវាជួបប្រទះ មិនថាមនុស្ស រាជសីហ៍ ឬ ពស់នាគរាជ ឡើយ ក៏ត្រូវសត្វ “មករ” ដែលក្លាយពីសក់មួយសរសៃរបស់ព្រះនាងទេវតា ដ៏ស្រស់ស្អាតនោះ លេបទាំងអស់ដែរ ហើយនៅឋានកណ្ដាល គ្មានអ្នកណាបង្ក្រាប មករ នេះបានឡើយ។
គ្រានោះមាន ព្រះឥសូរ ឬ ព្រះសិវៈ ក៏ចុះមកតទល់ជាមួយ មករ ដោយមានការសន្យាពី ព្រះនាងគង្គា ថា បើព្រះឥសូរចុះមកចាប់សត្វ មករ នោះបាន ទ្រង់នឹងរៀបអភិសេកជាមួយភ្លាម។ ព្រះឥសូរ ក៏ចុះមកតទល់ជាមួយសត្វ មករ ដោយប្រើរយៈពេលអស់ជាច្រើនថ្ងៃ ក៏នៅតែមិនដឹងឈ្នះចាញ់ នៅឡើយ។ ពេលនោះ ព្រះនាងគង្គា ក៏បានប្រាប់ ព្រះឥសូរ បើព្រះអង្គចង់បង្ក្រាប សត្វមករ បាន លុះត្រាតែព្រះអង្គលើកទូលព្រះបង្គំមកដាក់លើបាតដៃរបស់ព្រះអង្គ ហើយព្រះនាងគង្គា ក៏បានប្រើ កេសា “សក់” របស់ខ្លួនទម្លាក់ទៅក្នុងទឹក ដើម្បីស្រូបទាញយកទឹកទាំងអស់ចេញ រួចទុកឲ្យតែ សត្វមករ ដែលជាសត្វទឹកនោះនៅលើគោក ក្រោយមក សត្វមករ ក៏ប្រែមកជាជើង រាជសីហ៍ ភ្លាមនោះព្រះឥសូរ ក៏ប្រើមហាទម្ងន់អង្គុយសង្កត់ពីលើ សត្វមករ ហើយសត្វមករ មិនអាចទ្រាំនឹងទម្ងន់ដែលសង្កត់របស់ព្រះឥសូរបាន មករ ក៏សុខចិត្តចុះចាញ់ព្រះឥសូរ តែម្ដង។
ទន្ទឹមគ្នានោះដែរ ដោយសារតែអនុភាពកាចសាហាវរបស់សត្វមករ ព្រះឥសូរ ក៏ជប់ត្រង់មាត់ សត្វមករ ឲ្យក្លាយទៅប្រមោយ សត្វដំរី សត្វមករ ក៏សន្យាថា នឹងខ្ជាក់រាល់សព្វសត្វទាំងពួងនោះចេញមកវិញ ហើយព្រះឥសូរ ក៏បានយកសត្វមករ មកធ្វើជាយានជំនិះចាប់ពីពេលនោះមក ហើយសត្វមករក្នុងទម្រង់ប្រមោយដំរី ក៏ត្រូវបានគេប្រសិទ្ធិនាមថា គជសី ដែលមានរូបរាងស្រដៀងគ្នាទៅនឹង សត្វរាជសីហ៍ ដែលជាស្ដេចតោ ជាអ្នកការពារ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយបានយកមកធ្វើជានិមិត្តរូបបាវចនាជាតិ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។ ការប្រណាំងទូកដែលមានរូបនាគ ត្រូវបានគេបញ្ជាក់ថា ជាការបង្ហាញឡើងវិញនូវនិមិត្តរូបទាំងនេះ ដែលជា ការប្រយុទ្ធគ្នា នៃនិទាន ទេវកថា នេះឯង៕
អត្ថបទ ៖ សៅ សារិទ្ធ
សង្ខេបព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់នៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៤
តម្លៃសន្តិភាព ជាអ្វីដែលពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបត្រូវចងចាំ និងការពារ ខណៈពិភពលោកកំពុងជួបសង្គ្រាម
អ្នកឧកញ៉ា ឃុន សៀ និង លោកជំទាវ គោរពជូនពរ សម្ដេចទាំង ៧ ក្នុងឱកាសទទួលអំណរឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០២៤
សភាបក្សប្រឆាំងកូរ៉េខាងត្បូងបោះឆ្នោតទម្លាក់ប្រធានាធិបតីស្តីទីដែលកាន់អំណាច១៣ថ្ងៃ
អ្នកឧកញ៉ា ឃុន សៀ គោរពជូនពរ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងឱកាសទទួលអំណរឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០២៤
ឆេះផ្ទះលក់ទូរស័ព្ទដៃ២ទីតាំងទាំងស្រុង ផ្អើលពលរដ្ឋជិតវត្តសន្សំកុសល
ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អាមេរិក ប្រទះឃើញសាកសពក្នុងកន្លែងដាក់កង់យន្តហោះដ៏កម្របំផុត
រុស្ស៊ី បាញ់ទម្លាក់ F-16 ដែលលោកខាងលិច ជួយដល់អ៊ុយក្រែន
ខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ប្រហារជាច្រើនគ្រាប់លើជនបរទេសម្នាក់ស្លាប់ពេលបញ្ជូនដល់មន្ទីរពេទ្យ
ពូទីន៖ ហួសពេលហើយ ដើម្បីធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងដឹកឧស្ម័នថ្មីជាមួយអ៊ុយក្រែន
-
ជីវិតកម្សាន្ដ១ សប្តាហ៍ agoលោក សុះ ម៉ាច ស្នើឱ្យបញ្ឈប់ការយកស្នាដៃចម្រៀងមរតកដើម មកកែទំនុក បម្រើប្រយោជន៍បុគ្គល
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ agoUN អនុម័តសម្រាប់ការចាកចេញរបស់កម្ពុជាពីក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ agoដកហូតសំបក និងពោះវៀនកង់ម៉ូតូសរុបជាង១២០០០ ដែលរំលោភកម្មសិទ្ធិនាំចូល
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ agoUpdate៖ ជនដៃដល់ដែលវាយសម្លាប់ស្ត្រីលក់ភេសជ្ជៈនៅស្តុប២០០៤ ទៅលោតទឹកសម្លាប់ខ្លួននៅស្ពានជ្រោយចង្វារ
-
ចរាចរណ៍៦ ថ្ងៃ agoស្ត្រីម្នាក់ ជិះម៉ូតូលឿន វ៉ារថយន្តមិនផុត ជ្រុលទាក់ដៃចង្កូតជាមួយកង់ ដួលបោកក្បាលស្លាប់
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoផលដំឡូងមី កសិករត្រៀមប្រមូល ហាងឆេងទីផ្សារបានត្រឹម ១៧០ រៀលប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ គីឡូក្រាម
-
សន្តិសុខសង្គម១ ថ្ងៃ agoស្នងការរាជធានី កោះហៅមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍៣នាក់មកសួរនាំ ជុំវិញការចោទប្រកាន់ពីបុរសម្នាក់
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ agoក្រសួងសុខាភិបាលណែនាំឲ្យពលរដ្ឋប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការបរិភោគអាហារសមុទ្រដើម្បីបង្ការការឆ្លងវីរុសណូរ៉ូ