សេដ្ឋកិច្ច
ស្វែងយល់! តើថៃ និងវៀតណាមប្រើយុទ្ធសាស្រ្តអ្វីខ្លះ ដើម្បីរុញវិស័យកសិកម្មឲ្យដើរលឿន និងរីកចម្រើនជាងកម្ពុជា?
កសិកម្ម ជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់របស់សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ តួយ៉ាងដូចជា ប្រទេសកម្ពុជា ថៃ ឡាវ វៀតណាម ជាដើម គឺមួយផ្នែកធំនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជាតិ ពឹងផ្អែកទៅលើវិស័យកសិកម្មនេះ។ នាពេលបច្ចុប្បន្ន បើយើងនិយាយពីវិស័យកសិកម្មនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ យើងឃើញថា វៀតណាម និងថៃ គឺមានភាពជឿនលឿនជាងគេនៅក្នុងវិស័យនេះ ដែលផលិតផលកសិកម្មរបស់ពួកគេអាចនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារនៅក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិ ហើយមានការទទួលស្គាល់លក្ខណៈស្តង់ដារ។
តើមានកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឲ្យប្រទេសថៃ និងវៀតណាម មានកសិកម្មជឿនលឿនជាងគេបែបនេះនៅក្នុងតំបន់?
- ប្រទេសថៃ
ប្រទេសថៃ មានផ្ទៃដីកសិកម្ម៤៦ភាគរយនៃផ្ទៃដីសរុបទូទាំងប្រទេស និងជាប្រទេសដែលផលិតស្រូវធំជាងគេលំដាប់ថ្នាក់ទី ៦ នៅក្នុងពិភពលោក និងជាប្រទេសនាំចេញលំដាប់ទី២ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ ក្រៅពីស្រូវ ថៃស្ថិតនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៣ ក្នុងការផលិតប្រេងដូង និងថ្នាំជក់ និងមានចំការអំពៅធំជាងគេលំដាប់ទី ៤ នៅក្នុងពិភពលោកផងដែរ។ ក្នុងបច្ចុប្បន្ន កសិកម្មប្រទេសថៃមានភាពរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងទាំងនៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ ថៃ បានដាក់ចេញផែនការ ២០ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ឆ្នាំ២០៣៧ របស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើឱ្យវិស័យកសិកម្មមានភាពរីកចម្រើន និងស្ថេរភាព។ ក្នុងនោះ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់ៗដែលថៃដាក់ចេញរួមមាន៖
-យុទ្ធសាស្ត្រទី១៖ កែប្រែប្រជាកសិករធម្មតាឱ្យទៅជាកសិករវ័យឆ្លាត លើកកម្ពស់មោទនភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងប្រើប្រាស់បច្ចេកទេស និងបច្ចេកវិទ្យាទំនើបនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី២៖ ការបង្កើនផលិតផលកសិកម្ម និងគុណភាពស្តង់ដារទៅតាមតម្រូវការទីផ្សារអន្តរជាតិ។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី៣៖ បង្កើនការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងវិស័យកសិកម្មតាមបច្ចេកវិទ្យា និងការបង្កើតថ្មី តាមរយ
ៈការអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យា គ្រប់គ្រងពត៌មានបច្ចេកទេសកសិកម្មសម្រាប់ភាពងាយស្រួលរបស់ប្រជាកសិករ និងអភិវឌ្ឍន៍ទៅលើកិច្ចការស្រាវជ្រាវកសិកម្ម។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី៤៖ ការគ្រប់គ្រងប្រភពរបស់កសិកម្មឱ្យមាននិរន្តភាព និងបរិស្ថាន ដោយគ្រប់គ្រងនៅប្រភពរបស់កសិកម្ម លើកកម្ពស់កសិកម្មដែលមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន ការគ្រប់គ្រងប្រភពទឹក ការគ្រប់គ្រងផ្ទៃដីកសិកម្ម និងបង្កើនភាពស៊ាំនៅក្នុងកសិកម្ម ដើម្បីប្រឆាំងទៅនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី៥៖ ការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងវិស័យសាធារណៈ គឺការអភិវឌ្ឍបុគ្គលិកកសិកម្មសាធារណៈ ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធអង្គភាព និងដំណើរការការងារឡើងវិញ និងធ្វើឱ្យមានភាពប្រសើរឡើងកសិកម្មដែលទាក់ទងទៅនឹងច្បាប់ និងភាពត្រឹមត្រូវតាមការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ច និងបរិបទសង្គម។
នៅក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តទាំង៥ខាងលើនេះ គេសង្កេតឃើញថា ថៃសម្រេចបានលទ្ធផលជាច្រើនទៅតាមផែនការដែល ខ្លួនដាក់ចេញ។ បច្ចុប្បន្ន ផែនការនៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសគ្រឿងចក្រទំនើបនៅក្នុងកសិកម្ម គឺថៃកំពុងតែសម្រេចបាននូវភាពល្អប្រសើរ។ ចំណែក ទិន្នផលកសិកម្ម ផ្ទៃដីកសិកម្ម និងការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធទឹក គឺធ្វើបានយ៉ាងល្អ ដោយទិន្នផលកសិកម្មរបស់ពួកគេពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ មានការកើនឡើងជាលំដាប់ ហើយក៏ស្របតាមទៅនឹងស្តង់ដារអន្តរជាតិនៃគុណភាពផលិតផលទំនិញ។ ដូចនេះ រាល់ផលិតផលកសិកម្មដែលផលិតបាន គឺមិនខ្វះទីផ្សារក្នុងការនាំចេញឡើយ មិនថាទីផ្សារក្នុងតំបន់ អាមេរិក និងអឺរ៉ុបជាដើម។
- ប្រទេសវៀតណាម
បច្ចុប្បន្ន វៀតណាមជាប្រទេសដែលមានការីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងស្ទើរតែគ្រប់វិស័យទាំងអស់មិនថា វិស័យឧស្សាហកម្ម វិស័យកសិកម្ម ឬទេសចរណ៍ឡើយ។ ចំពោះវិស័យកសិកម្ម វៀតណាម គឺជាតួឯកមួយដែលមានទីផ្សារនាំចេញទិន្នផលកសិកម្មទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងៗទាំងក្នុងតំបន់ និងក្រៅតំបន់។ តួយ៉ាង ចំពោះកម្ពុជា ទិន្នផលកសិកម្មរបស់វៀតណាម គឺត្រូវបាននាំចូលចំនួនរាប់ពាន់តោនក្នុងមួយថ្ងៃៗ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការទីផ្សារកម្ពុជា។ ការនាំចូលមានតម្លៃធូរថ្លៃ ហើយអាចបំពេញតម្រូវការទីផ្សារក្នុងតំបន់ និងក្រៅប្រទេសបាន មានន័យថា កសិកម្មរបស់វៀតណាម គឺមានភាពជឿនលឿនខ្លាំង។
ហេតុអី្វបានជាវៀតណាមមានការអភិវឌ្ឍកសិកម្មជឿនលឿនខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់បែបនេះ?
កសិកម្ម គឺជាសសរស្តម្ភសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាម។ វៀតណាម បានអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មរបស់ខ្លួនឱ្យក្លាយជាម៉ាក្រូកសិកម្មបានយ៉ាងលឿន និងជាដៃគូរប្រកួតប្រជែងយ៉ាងសកម្មជាមួយប្រទេសថៃ។ កត្តាដែលធ្វើឱ្យវៀតណាម មានភាពរីកចម្រើនគឺ៖
- ការធ្វើគោលនយោបាយមានភាពល្អប្រកបដោយលក្ខណៈឯកសណ្ឋាន និងជាកម្លាំងចលករសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកសិកម្ម និងជនបទ។ ក្នុងនោះ ការបង្កើតលក្ខខណ្ឌអំណោយផលដល់ប្រជាកសិករ និងអាជីវកម្មក្នុងការទទួលបានធនធានប្រកបដោយសមធម៌ ដូចជា ដីធ្លី ធនធាន ដើមទុន វិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យាទៅធ្វើកសិកម្ម។
- ប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងបែបវិទ្យាសាស្រ្តទៅក្នុងការផលិត ដែលវាមានភាពចំបាច់នៅក្នុងសកលភាវូបនីយកម្មទំនើបសព្វថ្ងៃ។ ម្យ៉ាងទៀត វៀតណាមបានបង្កើតភាពស្អិតរមួតរវាងរដ្ឋាភិបាលជាមួយប្រជាកសិករ និងសហគ្រិន។
- ផ្តោតទៅលើការអភិវឌ្ឍផលិតផលកសិកម្មដែលមានលក្ខណៈជាក់លាក់ និងតាមតំបន់។
- ជំរុញការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្ម សិប្បកម្ម និងសេវាកម្មនៅទីជនបទ ដើម្បីកាត់បន្ថយកម្លាំងពលកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងសម្រួលដល់ទំនើបកម្មទីជនបទ។
- អនុវត្តបច្ចេកទេសស្របទៅតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ
- មានសហគ្រាសកែឆ្នៃផលិតផល
- លើកម្ពស់ដល់ប្រជាកសិករតាមរយៈការផ្តល់បច្ចេកទេសសំខាន់ៗ និងកម្ចីក្នុងការប្រាក់ទាបសម្រាប់ធ្វើកសិកម្ម។
ម្យ៉ាងទៀត វៀតណាម ជាប្រទេសដែលផលិតជីកសិកម្មខ្លួនឯង។ ដូចនេះ ជីកសិកម្មមានតម្លៃធូរថ្លៃ ផ្តល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ប្រជាកសិករ។ សូមបញ្ជាក់ថា វៀតណាម ជាប្រទេសដែលនាំចេញផលិតផលកសិកម្មធំជាងគេលំដាប់លេខ ២ នៅក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងលំដាប់ទី ១៥ នៅក្នុងពិភពលោកទៅកាន់ទីផ្សារចំនួន ១៩៦ ប្រទេស៕
អត្ថបទ៖នាង រតនៈ
-
ចរាចរណ៍២ ថ្ងៃ ago
បុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
ទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ជនជាតិភាគតិចម្នាក់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីចូលដាក់អន្ទាក់មាន់នៅក្នុងព្រៃ ត្រូវហ្វូងសត្វដំរីព្រៃជាន់ស្លាប់
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
កីឡា៦ ថ្ងៃ ago
ភរិយាលោក អេ ភូថង បដិសេធទាំងស្រុងរឿងចង់ប្រជែងប្រធានសហព័ន្ធគុនខ្មែរ
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
លោក លី រតនរស្មី ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ឆេះភ្នំនៅថៃ បង្កការភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យរន្ធត់
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
អ្នកតាមដាន៖មិនបាច់ឆ្ងល់ច្រើនទេ មេប៉ូលីសថៃបង្ហាញហើយថាឃាតកម្មលោក លិម គិមយ៉ា ជាទំនាស់បុគ្គល មិនមានពាក់ព័ន្ធនយោបាយកម្ពុជាឡើយ