ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
យោងតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ចិន ជាប្រទេសដំបូងគេដែលផលិតត្រីវិស័យ
Zinanzhen ឬត្រីវិស័យគឺជាការច្នៃប្រឌិតដ៏សំខាន់មួយក្នុងចំណោមការច្នៃប្រឌិតសំខាន់ៗទាំងបួន របស់ប្រទេសចិនបុរាណ។ ត្រីវិស័យនេះមានប្រវត្តិជាង ២ពាន់ឆ្នាំ ដែលបង្ហាញខ្លួនជាលើកដំបូងនៅក្នុងសម័យ Zhanguo (រដ្ឋសង្គ្រាម)។
ត្បិតថានៅតែមានរឿងរ៉ាវចម្រូងចម្រាសរវាងពួកអឺរ៉ុបនិងចិនថា អ្នកណាបង្កើតត្រីវិស័យមុនគេបង្អស់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានភស្តុតាងដ៏សំខាន់បញ្ចាក់ថា ចិនគឺជាប្រទេសដែលផលិតនិងប្រើប្រាស់មុនគេលើពិភពលោក។
ត្រីវិស័យដំបូងត្រូវបានផលិតចេញពីថ្មម៉ាញេទិកធម្មជាតិ។ វាមានរាងដូចស្លាបព្រាជាមួយនឹងបាតរលោងភ្លឺចាំង។ វាអាចបង្វិលដោយសេរីនៅលើ dipan (ចានទិសដៅ) ធ្វើពីទង់ដែងឬឈើ។ នៅពេលដែលត្រីវិស័យបង្វិលឈប់ ផ្នែកដូចស្លាបព្រានៃត្រីវិស័យតែងតែចង្អុលទៅទិសខាងត្បូង។ ដូច្នេះត្រីវិស័យត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា ស៊ីណាន (ត្រីវិស័យខាងត្បូង) ។
ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃត្រីវិស័យបានចាប់ផ្តើមជាង ២ពាន់ឆ្នាំមុនក្នុងកំឡុងរាជវង្សហាន (២០២ – ២២០ នៃគស។ ត្រីវិស័យទីមួយត្រូវបានធ្វើឡើងពីថ្មកែវ ដែលជាថ្មម៉ាញេទិកធម្មជាតិនៃជាតិដែក ។ វាត្រូវបានគេហៅថា ត្រីចង្អុលខាងត្បូង ហើយត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការរុករកដីនៅពាក់កណ្តាលសតវត្សទី១១ កំឡុងរាជវង្សសុង (៩៦០-១២៧៩ គស។
តារាវិទូចិន Shen Kuo បានផ្តល់ការពិពណ៌នាច្បាស់លាស់ដំបូងនៃម្ជុលមេដែកនៅឆ្នាំ ១០៨៨ ហើយ Zhu Yu បានរៀបរាប់ពីការប្រើប្រាស់របស់វាក្នុងការរុករកតាមសមុទ្រនៅក្នុងអត្ថបទ Pingzhou Table Talks ចុះថ្ងៃទី ១១១១–១១១៧។ ក្រោយមកត្រូវបានគេធ្វើឡើងពីម្ជុលដែក ដែលត្រូវបានបង្កើតជាមេដែកដោយការវាយវាដោយដុំថ្ម។ ម្ជុលមេដែក និងត្រីវិស័យត្រូវបានពិពណ៌នាជាលើកដំបូងនៅអឺរ៉ុបមជ្ឈិមសម័យ ដោយអ្នកទ្រឹស្ដីអង់គ្លេស Alexander Neckam (១១៥៧–១២១៧ គ.ស.) វិញ។
ការប្រើប្រាស់ត្រីវិស័យជាលើកដំបូងនៅអឺរ៉ុបខាងលិច ត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងរង្វង់ឆ្នាំ ១១៩០ និងនៅក្នុងពិភពអ៊ីស្លាម ១២៣២។ ត្រីវិស័យស្ងួតចាប់ផ្តើមលេចឡើងនៅប្រហែលឆ្នាំ ១២៦៩ នៅអឺរ៉ុបមជ្ឈិមសម័យ និង ១៣០០ នៅក្នុងពិភពឥស្លាមមជ្ឈិមសម័យ។ នេះត្រូវបានជំនួសនៅដើមសតវត្សទី ២០ ដោយត្រីវិស័យម៉ាញេទិកដែលពោរពេញទៅដោយរាវ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ចិនមិនត្រឹមតែជាប្រទេសដំបូងគេក្នុងពិភពលោកដែលបង្កើតត្រីវិស័យនោះទេ។ ប៉ុន្តែវាក៏ជាប្រជាជាតិដំបូងគេដែលប្រើត្រីវិស័យសម្រាប់ការធ្វើនាវាចរណ៍។ ពីភស្តុតាងដែលបានកត់ត្រាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ជនជាតិចិនបានរៀនប្រើត្រីវិស័យចុចមូលសម្រាប់ការរុករកនៅសតវត្សរ៍ទី ១២៕
ប្រែសម្រួល៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖មីយ៉ាន់ម៉ា ខឹង ចិន ដែលផលិតរឿង “No More Bets” បង្កើតឧក្រិដ្ឋកម្មបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះប្រទេសខ្លួន
ពលរដ្ឋ និងកម្មករមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ កំពង់ចាម កំពត និងខេត្តស្វាយរៀង មិនចង់ឃើញបាតុកម្មនៅកូរ៉េក្រោមរូបភាពចាញ់កលល្បិចទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី
ក្រុមហ៊ុន KENPAX របស់ចិន គ្រោងនឹងសាងសង់រោងចក្របរិក្ខារពេទ្យដ៏ធំមួយនៅក្នុងស្រុកជុំគីរី ខេត្តកំពត
ផ្លូវហ្សាលឌឺហ្គោល (ផ្លូវ២១៧) នឹងត្រូវរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ រួមជាមួយផ្លាស់ប្តូរការ៉ូឡាថ្មី ដើម្បីយកធ្វើជាផ្លូវគំរូ
លោកជំទាវ ហ៊ុន ម៉ាណា ប្រគល់អគារទីចាត់ការ អគារបណ្ណាល័យ បន្ទប់ទឹក និងផ្ដល់អាហារ១ពេលដល់សិស្សានុសិស្ស នៃសាលាបឋមសិក្សាទួលចំប៉ី ក្នុងស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ ទៀ សីហា នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំចង្អៀតរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាននៅម៉ាឡេស៊ីចុងខែនេះ
រុស្ស៊ី បានដៃ បាញ់មីស៊ីលស្រោចលើអ៊ុយក្រែន ចំពេល ត្រាំ និង ហ្សេលេនស្គី កំពុងឈ្លោះគ្នា
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ ទៀ សីហា នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំចង្អៀតរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាននៅម៉ាឡេស៊ីចុងខែនេះ
បារាំង-អង់គ្លេស ចេញមុខកែនទ័ពអឺរ៉ុប៣ម៉ឺននាក់ បញ្ជូនទៅអ៊ុយក្រែន ធ្វើឲ្យរុស្ស៊ី ក្តៅឆេវ
អធិការរងខណ្ឌ ៧ មករា ម្នាក់ បើករថយន្តធ្លាក់ស្ពាន ស្លាប់មនុស្សម្នាក់ និងរបួសធ្ងន់-ស្រាល ៤ នាក់
មន្ត្រីអាមេរិកប្រាប់អ៊ុយក្រែន ឲ្យឈប់ឈ្លោះជាមួយ ត្រាំ ហើយងាកមកស៊ីញ៉េកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់ធនធានរ៉ែវិញ
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoគ្រាន់តែសុំមើលប្រដាប់វាស់ជាតិអាល់កុល បណ្ឌិត សុខ ទូច ត្រូវប៉ូលីសស្រែកកំហកដាក់ថា«ហែងស្អីបានមកបញ្ជាកងកម្លាំង?»
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoរថយន្តបុកគ្នា ខ្ទាតចេញប្រេងឆាគ្មានម៉ាកយីហោ២០០កាន៖ ពលរដ្ឋខ្លាចប៉ះពាល់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoបណ្ឌិត គិន ភា៖សូម្បីបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប៉ូលិសចរាចរណ៍មួយក្រុមនោះមិនគោរពផង ចុះពលរដ្ឋធម្មតា?
-
សន្តិសុខសង្គម៥ ថ្ងៃ agoដើមផ្កាត្របែកព្រៃលើសួនទ្រូងផ្លូវជាតិលេខ៥ ងាប់ជាង១ពាន់ដើម ខណៈមន្ត្រីជំនាញអះអាងថា ភាគច្រើនមកពីសត្វឌួងស៊ី
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoនគរបាលច្រានចោលការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត សុខ ទូច
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoរុស្ស៊ី វាយប្រហាររោងចក្រនុយក្លេអ៊ែរនៅ Chernobyl បង្កហានិភ័យលេចធ្លាយជាតិវិទ្យុសកម្ម
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ agoកម្ចីប្រាក់តាមអនឡាញខុសច្បាប់ រដ្ឋមន្ត្រីមហាផ្ទៃ ប្រាប់ពលរដ្ឋ «កុំសង» បើគេរករឿង ប្ដឹងមកសមត្ថកិច្ច
-
ចរាចរណ៍២ ថ្ងៃ agoនគរបាលស្រុកបូទុមសាគរ កំពុងស្វែងរកជនបង្ក គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បណ្ដាលឲ្យស្លាប់មនុស្ស២ម្នាក់ និងរបួស២នាក់