៥ ប្រទេសលើសកលលោក ជាប់ឈ្មោះផលិតកាកសំណល់ច្រើនជាងគេបង្អស់

ប្រទេសជុំវិញពិភពលោកបន្តបង្កើតកាកសំណល់យ៉ាងច្រើន នៅពេលដែលចំនួនប្រជាជនរបស់ពួកគេកើនឡើង និងសេដ្ឋកិច្ចរីកធំ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០២២​ ធនាគារពិភពលោកបានប៉ាន់ប្រមាណថា ការបង្កើតកាកសំណល់នឹងកើនឡើងដល់ទៅ ៧០%ពី ២.០១ពាន់លានតោនដល់ ៣.៤០ ពាន់លាននៅឆ្នាំ ២០៥០។

សន្ទស្សន៍កាកសំណល់សកល គឺជាការវិភាគដ៏ទូលំទូលាយដែលដាក់ចំណាត់ថ្នាក់រដ្ឋសមាជិកចំនួន ៣៨ នៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍ (OECD) យោងទៅតាមផលប៉ះពាល់បរិស្ថាននៃការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់របស់ពួកគេក្នុងឆ្នាំ ២០២២។ កត្តាដែលបានពិចារណារួមមានបរិមាណសំណល់ដែលបានបង្កើត ការកែច្នៃឡើងវិញ ការដុត កន្លែងចាក់សំរាម និងការចោលសំរាមខុសច្បាប់។ នៅឆ្នាំ ២០២២ ប្រទេសទួកគីបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសដែលមានការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់អាក្រក់បំផុត។

១ ប្រទេសទួកគី

ទួកគីជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ជាមួយនឹងកម្មវិធីគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ដែលមិនប៉ះពាល់បរិស្ថានតិចបំផុត។ នៅឆ្នាំ ២០១៩ តួកគីមិនមានជម្រើសកែច្នៃឡើងវិញទេ។ ទោះបីជាការកែច្នៃឡើងវិញបានកើនឡើងដល់ ៤៧ គីឡូក្រាមក្នុងមនុស្សម្នាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ក៏ដោយ ក៏កាកសំណល់ជិត ១៧៦ គីឡូក្រាមក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗមិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូល និងបោះចោលដោយខុសច្បាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។

២ ឡាតវី

ឡាតវីជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ជាមួយនឹងកាកសំណល់ជាង ៣២% ដែលគ្មានកន្លែងចាក់សំរាម និងនៅកម្មវិធីចាក់សំរាម។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ឡាតវីបានអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្ររយៈពេលវែង និងផែនការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់រហូតដល់ឆ្នាំ ២០២៨។​ ប្រទេសនេះក៏មានគោលបំណងបង្កើតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់ការប្រមូលទំនិញ និងការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់កែច្នៃឡើងវិញផងដែរ។

៣ ប្រទេសឈីលី

ឈីលីជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣ ហើយជាប្រទេសដែលកែច្នៃឡើងវិញបានតិចបំផុតត្រឹមតែ២គីឡូក្រាមក្នុងប្រជាជនម្នាក់។ សំរាម ៤១៧ គីឡូក្រាមក្នុងមនុស្សម្នាក់ត្រូវបោះចោលក្នុងកន្លែងចាក់សំរាម ហើយ៣៣គីឡូក្រាមក្នុងកន្លែងចាក់សំរាមគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលឈីលីបានអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកផលិតបន្ថែម ដែលតម្រូវឲ្យក្រុមហ៊ុនផលិត ឬអ្នកនាំចូលកែច្នៃប្រេង និងប្រេងរំអិល ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាគុយឧស្សាហកម្ម ឬរថយន្ត ថ្មតូច សម្ភារៈវេចខ្ចប់ និងធុង និងសំបកកង់។ ប្រទេសនេះមានគោលបំណងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវការកែច្នៃ កាត់បន្ថយ និងការប្រើប្រាស់ឡើងវិញនូវសំណល់រឹងនៅឆ្នាំ ២០៤០។

៤ ម៉ិកស៊ិក

នៅឆ្នាំ២០២២ ម៉ិកស៊ិកមិនមានកម្មវិធីដុតបំផ្លាញសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ទេ។ ទីក្រុងម៉ិកស៊ិក គឺជាអ្នកផលិតកាកសំណល់ធំជាងគេទីពីរក្នុងចំណោមទីក្រុងនានាលើពិភពលោក បន្ទាប់ពីទីក្រុងញូវយ៉ក ដែលផលិតបាន ២០,០០០តោនជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កាកសំណល់ត្រូវបានបោះចោលក្នុងកន្លែងចាក់សំរាមតែប៉ុណ្ណោះ។

៥ ប្រទេសអ៊ីតាលី

ទោះបីជាប្រទេសអ៊ីតាលីបានអនុវត្តផែនការស្តារ និងធន់នឹងជាតិ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា NRRP នៅឆ្នាំ ២០២២ក៏ដោយ ក៏ប្រទេសនេះនៅតែជាប្រទេសផលិតកាកសំណល់ធំជាងគេទីប្រាំ។ NRRP ផ្តល់ប្រាក់ចំនួន ២.១០ ពាន់លានអឺរ៉ូ ដើម្បីធ្វើឲ្យការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងនិរន្តរភាព និងលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ចរាងជារង្វង់នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីតាលី។

តើ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ចាត់​ថ្នាក់​យ៉ាង​ណា​ក្នុង​ការ​គ្រប់​គ្រង​សំណល់?

សន្ទស្សន៍កាកសំណល់សកលនៃឆ្នាំ ២០២២ បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់សហរដ្ឋអាមេរិកជាទី ២៥ ដោយផ្អែកលើការបង្កើតកាកសំណល់ ការដុត កែច្នៃឡើងវិញ និងការប្រើប្រាស់កន្លែងចាក់សំរាម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សហរដ្ឋអាមេរិកផលិតកាកសំណល់ច្រើនបំផុតក្នុងមនុស្សម្នាក់ដូចគ្នា។

តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលរារាំងការកែច្នៃឡើងវិញ?

ល្បាយនៃវត្ថុធាតុដើមដែលអាចកែច្នៃឡើងវិញបាន ជួនកាលហាមឃាត់ការកែច្នៃឡើងវិញ។ របស់របរដូចជាធុងដែលមានពែងផ្លាស្ទិចមានគម្របអាលុយមីញ៉ូមមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការកែច្នៃឡើងវិញ ប៉ុន្តែត្រូវតែបំបែកចេញមុនពេលមកដល់រោងចក្រ។ ប្រសិនបើមិនមែនទេ វត្ថុនោះទំនងជាត្រូវបានដុតជំនួសវិញ។

តើប្រទេសណាដែលផលិតកាកសំណល់តិចបំផុត?

យោងតាមសន្ទស្សន៍កាកសំណល់សកលឆ្នាំ២០២២ កូឡុំប៊ីផលិតកាកសំណល់តិចបំផុតគឺ ២៤៣ គីឡូក្រាមក្នុងមនុស្សម្នាក់។ សន្ទស្សន៍កាកសំណល់សកលឆ្នាំ ២០២២ បានវិភាគប្រសិទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់របស់ប្រទេសចំនួន ៣៨ នៅទូទាំងពិភពលោក ហើយបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អ្នកបំពុលកាកសំណល់ធំបំផុត។ កត្តាដូចជាការប្រើប្រាស់កន្លែងចាក់សំរាម កម្មវិធីកែច្នៃឡើងវិញ និងយុទ្ធសាស្ត្ររយៈពេលវែងសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ត្រូវបានសិក្សា៕

ប្រែសម្រួល៖ សាង ស្រីល័ក្ខ

ចុចអាន៖៥ ប្រទេស សំបូរភ្ញៀវទេសចរចូលចិត្តធ្វើដំណើរច្រើនជាងគេ