ហ្វីលីពីន ថា ចិន​ជា​អ្នក​រារាំង​សន្តិភាព​ខ្លាំង​ជាង​គេ​នៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍

លោក Gilberto Teodoro រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារជាតិហ្វីលីពីន បាននិយាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧​ខែ​សីហា​នេះ​ថា ប្រទេសចិនគឺជា «អ្នកបង្អាក់សន្តិភាពដ៏ធំបំផុត» នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈដែលភាពតានតឹងរវាងទីក្រុងម៉ានីល និងទីក្រុងប៉េកាំង ជុំវិញជម្លោះថ្មប៉ប្រះទឹក និងដែនទឹកនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងកាន់តែកើនឡើង​ក្នុង​រយៈពេល​ជាង​១២​ខែ​ចុង​ក្រោយ​នេះ។

ទីក្រុងប៉េកាំងទាមទារស្ទើរតែទាំងស្រុងនៃ​អធិបតេយ្យភាព​ដែន​សមុទ្រ ដោយបានច្រានចោលការ​អះអាង​របស់​ប្រទេសផ្សេងទៀត រួម​មាន​ទាំងហ្វីលីពីន និងសេចក្តីសម្រេចអន្តរជាតិ​ ថា​មិនមានមូលដ្ឋានច្បាប់។

ការទាមទាររបស់ចិនរួមមាន​តំបន់​ថ្មប៉ប្រះទឹក និង​ដែន​ទឹកនៅខាងក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលលាតសន្ធឹងប្រហែល ៣៧០​គីឡូម៉ែត្រពីដែនទឹកឆ្នេរសមុទ្រ។

លោក Teodoro បាន​​លើក​ឡើង​ដោយសំដៅដល់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ថា ប្រទេសចិនគឺជាអ្នករំខានដ៏ធំបំផុតនៃសន្តិភាពអន្តរជាតិនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។ លោក​បាន​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​បណ្ដា​ប្រទេស​ផ្សេង​ទៀត​ចាត់​វិធានការ​លើ​ «សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់» របស់​ចិន ក៏​ដូចជា​ដាក់​សម្ពាធ​​ឲ្យ​​ក្រុង​ប៉េកាំង​បញ្ឈប់​នូវ​រាល់​សកម្មភាព​​ទាំង​នោះ​របស់​ខ្លួន។

ចិន​បាន​ដាក់ពង្រាយ​ទូក​​ល្បាត​​លើ​ផ្លូវទឹកដ៏មមាញឹក និងបានសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិតដែលខ្លួនបាន​បង្កើត​ជា​កម្លាំង​យោធា​នៅ​ទីនោះ ដើម្បីពង្រឹងការទាមទាររបស់ខ្លួន។

លោក Teodoro បាននិយាយថា៖ «យើងត្រូវការការមូលមតិគ្នា និងការអំពាវនាវដ៏ខ្លាំងក្លាប្រឆាំងនឹងប្រទេសចិន។ យើង​កំពុង​តស៊ូ​ប្រឆាំង​នឹង​សត្រូវ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ជាង»។

ការ​លើក​ឡើង​​របស់​​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​ហ្វីលីពីន ធ្វើឡើង​១​ថ្ងៃបន្ទាប់ពី​ចិនបាន​ប្រកាស​ថា ខ្លួនបាន​ចាត់ «វិធានការគ្រប់គ្រង» ប្រឆាំង​នឹង​នាវាឆ្មាំសមុទ្រហ្វីលីពីន​២​គ្រឿង ដែលបានចូលដែនទឹកនៅជិត​តំបន់ Sabina Shoal ក្នុង​ប្រជុំ​កោះ Spratly។ នាវា​ទាំង​២​គ្រឿង​​របស់​ឆ្មាំ​សមុទ្រ​ហ្វីលីពីន​ ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ឲ្យ​​​ទៅ​ផ្គត់​ផ្គង់​ជា​ស្បៀងអាហារ និង​សម្ភារៈ​ដល់​កប៉ាល់​ហ្វីលីពីន ដែល​នៅ​ប្រចាំ​ការ​​ក្នុង​​តំបន់​ថ្ម​ប៉ប្រះ​ទឹក។

នាវា​ទាំង​២​គ្រឿង​នោះ ត្រូវបានបង្ខំឲ្យ​បោះបង់​ចោល​បេសកកម្ម​របស់​ខ្លួន ដោយសារតែការដាក់ពង្រាយ​​​កប៉ាល់ «ដ៏​ច្រើន​ហួសហេតុ» របស់ចិន និងស្ថានភាពសមុទ្រ​មិន​អំណោយផល។

ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាជាច្រើន​ដង បានកើតឡើងក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះជុំវិញ​តំបន់ Sabina Shoal ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ ១៤០​គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ភាគខាងលិចនៃកោះ Palawan របស់ហ្វីលីពីន និងប្រហែល ១២០០​គីឡូម៉ែត្រពីកោះ Hainan ដែលជា​តំបន់​ដីគោកដ៏សំខាន់បំផុតរបស់ចិន។

ភាគីទាំងសងខាងបាន​ដាក់​ពង្រាយ​​នាវា​​ឆ្មាំនៅច្រាំង​សមុទ្រ​រៀងៗ​ខ្លួន​ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុង​ក្រោយ។ ក្រុង​ម៉ានីល​បាន​បង្ហាញ​ក្ដី​ព្រួយ​​បារម្ភ​​ខ្លាំង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គម្រោង​ចង់​សាងសង់​កោះ​សិប្បនិម្មិត​​ថ្មី​មួយ​ទៀត​របស់​​ក្រុង​ប៉េកាំង។

ទំនាក់ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​​២​​បាន​​ល្អក់​កករ ​ខណៈ​រដ្ឋបាល​របស់​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន​បច្ចុប្បន្នគឺ​លោក Ferdinand Marcos បាន​ប្រកាន់​ជំហរ​ប្រឆាំង​នឹង​​សកម្មភាព​របស់​ចិន​ក្នុង​ដែនទឹក​ដែល​មាន​ជម្លោះ។

កាលពីខែមិថុនា យោធាហ្វីលីពីន បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា នាវិកម្នាក់ក្នុងចំណោមនាវិករបស់ខ្លួន បានបាត់បង់មេដៃក្នុងការប្រឈមមុខដាក់គ្នា​នៅ​ជិត​​តំបន់​ប្រជុំ​កោះ Spratlys ហើយ​ឆ្មាំ​​សមុទ្រ​ក្រុងប៉េកាំងក៏បានរឹបអូស ឬបំផ្លាញសម្ភារៈរបស់ហ្វីលីពីន រួមទាំងកាំភ្លើង​ខ្លី​​ផង​ដែរ៕

ដោយ៖ ឈាង