ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
តើមានប្រមុខរដ្ឋណាដែលធ្លាប់ប្រឈមដីកាចាប់ខ្លួនពី ICC ដូចលោកពូទីន ហើយអនុវត្តយ៉ាងណា?
ដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀ ពូទីន ដែលចេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ខែមីនាឆ្នាំ២០២៣ ដោយតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC) កំពុងទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងនាពេលនេះ ស្របពេលលោកពូទីនចេញបំពេញទស្សនកិច្ចលើកដំបូងក្នុងរដ្ឋហត្ថលេខីនិងសមាជិករបស់ ICC។
ជុំវិញដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកពូទីនដែលបានបញ្ជាកងទ័ពរបស់ខ្លួនចូលលុកលុយប្រទេសអ៊ុយក្រែនដែលបានបង្កើតសង្គ្រាមជិត១០០០កន្លងមកនេះ និងការប្រឈមមុខនឹងដីកាចាប់ខ្លួនដែលបានចេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ខែមីនា២០២៣ តើលោកពូទីនពិតជាត្រូវចាប់ខ្លួនក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅរដ្ឋជាសមាជិក ICC ដូចជាម៉ុងហ្គោលីនោះមែនឬយ៉ាងណា?
តទៅនេះ កម្ពុជាថ្មី សូមទាញអារម្មណ៍មិត្តអ្នកអានមកតាមដានករណីស្រដៀងគ្នានេះ ដែលមានប្រមុខរដ្ឋក្នុងអំណាចធ្លាប់ប្រឈមដីកាចាប់ខ្លួនដែរ ដើម្បីបានជ្រាបពីដំណើររឿងថាតើមានការចាប់ខ្លួនឬទេ?
ប្រធានាធិបតីស៊ូដង់ លោក Omar al-Bashir ឡើងកាន់អំណាចដោយរដ្ឋប្រហារយោធា ជាប្រមុខរដ្ឋដំបូងដែលប្រឈមដីកាចាប់ខ្លួន។
តាមការចុះផ្សាយមួយចំនួន បានលើកឡើងករណីរបស់ប្រមុខរដ្ឋស៊ូដង់ដែលបានទទួលដីកាចាប់ខ្លួនរបស់តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្ម ដោយចោទប្រកាន់ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនិងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។
ក្រុមប្រឹក្សាជម្រះមុនសវនាការនៃ ICC បានចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោក Omar al-Bashir នៅថ្ងៃទី៤ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩ ដោយចោទប្រកាន់លោកពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិចំនួន៥ករណី និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមចំនួន២ករណី ដែលសំដៅទៅលើការសម្លាប់ជនស៊ីវិលនៃទីក្រុង Darfur។
តាមរយៈការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាមួយ លោក Omar al-Bashir បានឡើងកាន់អំណាចកាលថ្ងៃទី៣០ខែមិថុនាឆ្នាំ១៩៨៩ និងបន្តកាន់អំណាននេះរហូតដល់ថ្ងៃទី១១ខែមេសាឆ្នាំ២០១៩ ដោយការធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់វិញ។
ព័ត៌មានមានមូលដ្ឋានប្រចាំតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា Al Jazeera បានលើកឡើងថា បន្ទាប់ពីកាន់អំណាចរយៈពេល៣០ឆ្នាំ អំណាចរបស់លោក Omar al-Bashir បានបញ្ចប់ទៅវិញស្ទើរតែដូចរបៀបដែលលោកដណ្តើមកាន់អំណាចដែរ។
Omar al-Bashir ក៏បានប្រឈដីកាចាប់ខ្លួនលើកទី២ពីតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ដែលបានចេញក្រោយមកនៅថ្ងៃទី១២ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១០ ដោយបន្ថែមបទចោទចំនួន៣ករណីទៀត គឺបទចោទអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ លោកជាប្រមុខរដ្ឋដំបូងគេដែលត្រូវបានតុលាការ ICC ចោទប្រកាន់។
តាមការអត្ថាធិប្បាយរបស់អ្នកច្បាប់ដែលបានចុះផ្សាយនៅសារព័ត៌មាន The Dailystar រដ្ឋាភិបាលស៊ូដង់បានបដិសេធការអនុវត្តដីកានោះ ដោយសារប្រទេសស៊ូដង់មិនមែនជារដ្ឋភាគីនៃលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមដែលបង្កើត ICC ដូច្នេះហើយបានអះអាងថាខ្លួនមិនចាំបាច់ប្រតិបត្តិដីកានោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដំណោះស្រាយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិលេខ ១៥៩៣ បានបង្វែរប្រទេសស៊ូដង់ទៅ ICC ដែលផ្តល់យុត្តាធិការរបស់ ICC លើឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិដែលបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងប្រទេសស៊ូដង់ និងកាតព្វកិច្ចរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនក្នុងការសហការជាមួយ ICC ។
បន្ទាប់ពីការចោទប្រកាន់ លោក al-Bashir បានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសមួយចំនួននៅអាស៊ី អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិក ដែលប្រទេសទាំងអស់នេះបដិសេធមិនចាប់ខ្លួនគាត់។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ក្នុងអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងសម្រាប់កិច្ចប្រជុំសហភាពអាហ្រ្វិក (AU) តុលាការអាហ្រ្វិកខាងត្បូងបានហាមឃាត់លោក al-Bashir មិនឱ្យចាកចេញពីប្រទេស ខណៈពេលដែលវាពិចារណាថាតើត្រូវប្រគល់លោកទៅឱ្យ ICC ហើយក្រោយមកក៏ដោះលែងវិញ។
ក្រោយមកទៀត al-Bashir បានទៅចូលរួមប្រជុំកំពូលប្រទេសតំបន់អារ៉ាប់ហៅថា Arab League ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ក្នុងប្រទេសហ្ស៊កដានី ដែលមិនបានអនុវត្តតាមដីកាចាប់ខ្លួននោះដែរ។
អង្គការសហប្រជាជាតិបាននិយាយថា ស្ថិតក្រោមអំណាចរបស់ al-Bashir ប្រជាជន៣០ម៉ឺននាក់ត្រូវបានសម្លាប់ និង២,៥លាននាក់បានបាត់បង់ទីជម្រកក្នុងជម្លោះដ៏ធំមួយនៅភាគខាងលិចប្រទេសក្នុងឆ្នាំ២០០៣ក្នុងជម្លោះដ៏សែនរុំារ៉ៃ។
ទោះបីមានការទាមទារម្តងហើយម្តងទៀតពីស្ថាប័នអន្តរជាតិឱ្យបង្វែរការឃុំខ្លួន al-Bashir
ទៅឱ្យទទួលទោសនៅ ICC រដ្ឋាភិបាលស៊ូដង់ដែលស្ថិតក្រោមក្រុមប្រឹក្សាមានទាំងយោធា និងស៊ីវិល បានត្រឹមសន្យាប៉ុណ្ណោះ ហើយរហូតដល់ពេលនោះអតីតប្រមុខរដ្ឋស៊ូដង់ដែលរងការចោទពីបទឧក្រិដ្ឋនៅតែមិនត្រូវបានបញ្ជូនប្រឈមមុខច្បាប់អន្តរជាតិនៅឡើយ៕
ជប៉ុន ថា ក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួនកំពុងចង់បង្វែរការវិនិយោគមកប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ រួមទាំងកម្ពុជា
មេដឹកនាំវៀតណាម ជំរុញស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលឱ្យត្រៀមសម្រាប់សង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងប្រៃសណីយ៍ប្រាប់ ហេតុផលនាំឲ្យមានការផ្តល់សិទ្ធិផ្តាច់មុខ ការផ្គត់ផ្គង់សេវាទូរសព្ទនៅតាមបុរី
បណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង៖ គួរប្រើបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI)សម្រាប់គោលបំណងវិជ្ជមាន ជាជាងគោលបំណងអវិជ្ជមាន
គ្រូ និងសិស្ស នៃវិទ្យាល័យបាក់ទូក សប្បាយចិត្តពេលក្រសួងរៀបចំការប្រលងសិស្សពូកែទូទាំងប្រទេសឡើងវិញ
កំណត់ត្រាពេទ្យ ថា សាន់ឆាយ បដិសេធមិនព្យាបាល២ដង ហើយញៀនថែសម្រស់លែងគិតសុខភាព
បុរសធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារព្រោះកូនឆ្កែ បានក្លាយជាម្ចាស់ហាងនំប៉័ង ព្រោះទឹកចិត្តសណ្ដោសរបស់សម្ដេចតេជោ
ត្រាំ ផ្ដែផ្ដាំទីប្រឹក្សាថា បើអ៊ីរ៉ង់ធ្វើឃាតលោក ត្រូវកម្ទេចអ៊ីរ៉ង់ឲ្យម៉ត់ដូចផេះ
ទំនងឆ្លងចរន្ដ រថយន្ដ FORD RAPTOR មួយគ្រឿងត្រូវអណ្ដាតភ្លើងឆេះអស់មួយកំណាត់មុខ
ព័ត៌មានបន្ថែម៖ រកឃើញជនរងគ្រោះ៩នាក់ ក្នុងនោះ៤នាក់ស្លាប់ និង៥នាក់របួស
-
សន្តិសុខសង្គម១ ថ្ងៃ agoBreaking News៖ អគ្គិភ័យកំពុងឆេះក្លឹបមួយកន្លែងនៅជិតវត្តឬស្សីសាញ់(មានវីដេអូ)
-
ព័ត៌មានជាតិ១ ថ្ងៃ agoព័ត៌មានបន្ថែម៖ មានមនុស្ស៣នាក់រងរបួសក្នុងហេតុការណ៍ឆេះក្លឹប
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ agoការស្លាប់របស់ពិធីការនី កូរ៉េ ដោយសារតែទ្រាំទ្រសម្ពាធ និងការធ្វើបាបពីមិត្តរួមការងារលែងបាន
-
ព័ត៌មានជាតិ៧ ថ្ងៃ agoជនជាតិខ្មែរជិត២ពាន់នាក់ស្ថិតក្នុងបញ្ជីអ្នកត្រូវបណ្ដេញចេញពីអាមេរិក
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ agoUpdate! ដុំដែក៣ដុំដែលធ្លាក់បុកទម្លុះប្លង់សេផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ គឺកើតចេញពីផ្ទុះម៉ូទ័រស្តុកប្រេងរបស់ឧកញ៉ាម្នាក់
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoសម្ដេចតេជោ ស្នើឱ្យតុលាការចាត់ការលើសំណុំរឿង Mr Seth អ្នករៀបចំធ្វើបាតុកម្ម ១៨ សីហា ក្រោយបុគ្គលនេះក្បត់សន្យា
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៥ ថ្ងៃ agoបានឱកាសចូលសម្តែងជាថ្មី តាចេក ស៊ូកើយអង្រឹងនៅចេតីយ៍រង់ចាំថតរឿងខ្មោច
-
បច្ចេកវិទ្យា៥ ថ្ងៃ agoធ្វើម៉េច ទើបធ្វើឱ្យទូរស័ព្ទដៃ នៅតែកាន់ថ្មបានល្អ ទោះប្រើយូរក៏ដោយ?