​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ ថៃបញ្ជូនសត្វព្រៃ​ជិត១០០០ក្បាលទៅប្រទេស​ម៉ា​ដា​ហ្គា​ស្កា​វិញ​​

ប្រទេសថៃបញ្ជូនសត្វព្រៃដែលខ្លួនរឹបអូសបានពីការជួញដូរខុសច្បាប់ក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនបំផុតមិនធ្លាប់មានទៅកាន់​ប្រទេស​ម៉ាដាស្កា​នៅ​តំបន់​អាហ្វ្រិក​ខាងកើត​​។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន ​Al Jazeera នៅថ្ងៃទី១៩ខែធ្នូនេះ។

សត្វដែលត្រូវបញ្ជូនទៅប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការវិញ​នោះ​ រួមមានសត្វសំពោច (ring-tailed)១៦ក្បាល សត្វ Brown lemurs ចំនួន៣១ ក្បាល អណ្តើក (radiated tortoise) ចំនួន១៥៥ក្បាល និងសត្វអណ្តើកពីងពាង (spider tortoise) ចំនួន​៧៥៨ក្បាល។ វាជាប្រវត្តិសាស្រ្តនៃការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍សត្វព្រៃដ៏ច្រើន​បំផុតមិនធ្លាប់មានសម្រាប់ទាំងប្រទេសថៃ និងម៉ាដាហ្គាស្កា។

គួររម្លឹកថា កាលពីខែឧសភា អាជ្ញាធរថៃបានរឹបអូសសត្វនានា និងអណ្តើកជិតផុតពូជចំនួន១១០៩​ក្បាល ដែលមានប្រភពមកពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កា នៅក្នុងការបង្ក្រាបការជួញដូរសត្វព្រៃដ៏ធំបំផុតមួយរបស់ប្រទេសនេះ។ ការវាយឆ្មក់នេះគឺជាលទ្ធផលនៃការស៊ើបអង្កេតជាអន្តរជាតិដែលកំពុងបន្តក្នុងគោលបំណងរុះរើបណ្តាញឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនដោយការសហការរវាងប៉ូលិសថៃ គណៈកម្មការយុត្តិធម៌សត្វព្រៃ ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកគ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋកម្ម (UNODC) និង Interpol ។

ដោយធ្វើសកម្មភាពលើព័ត៌មានជំនួយ អាជ្ញាធរថៃបានតាមដានផ្លូវនៃការដឹកជញ្ជូនសត្វព្រៃខុសច្បាប់ ខណៈដែលវាបានផ្លាស់ទីពីម៉ាដាហ្គាស្ការឆ្លងកាត់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ី មុនពេលចូលប្រទេសថៃ។ ប៉ូលិស​ថៃ​បានវាយឆ្មក់បាន ខណៈ​ដែល​អ្នក​រត់ពន្ធ​បាន​ឆ្លង​កាត់​ខេត្ត Chumphon ដោយ​ស្ទាក់​ចាប់​ការ​នាំ​ចេញ​ដោយ​ជោគជ័យ។ ប្រសិនបើពួកវាមិនត្រូវបានជួយសង្គ្រោះទេ សត្វទាំងនោះប្រាកដជាត្រូវបានលក់ទៅក្នុងទីផ្សារសត្វចិញ្ចឹមកម្រនិងអសកម្មពិភពលោកដែលមានតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារ។

លោក Giovanni Broussard អ្នកសម្របសម្រួលអាហ្វ្រិកនៃក្រុមបរិស្ថាននៅ UNODC មានប្រសាសន៍ថា៖​«មានបណ្តាញឧក្រិដ្ឋកម្មដែលមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់សត្វចិញ្ចឹមកម្រនិងអសកម្មគ្រប់ប្រភេទ ចាប់ពីសត្វល្មូន រហូតដល់សត្វស្លាប និងអណ្តើក រហូតដល់ទីផ្សារងងឹតជាមួយនឹងតម្រូវការសកល»។ លោក​បាន​បន្ត​ថា​៖ «​មាន​អ្នក​ទិញ​នៅ​គ្រប់​ជ្រុង​នៃ​ភព​ផែនដី ហើយ​ការ​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​របស់​អ្នក​ជួញដូរ​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​ជា​បន្តបន្ទាប់​»​។

ប្រទេសថៃគឺជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការជួញដូរសត្វព្រៃតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ទាំងស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់ ខណៈពេលដែលការជួញដូរសត្វព្រៃខុសច្បាប់បំពានច្បាប់ជាតិ ឬអន្តរជាតិ ដូចជាអនុសញ្ញាស្តីពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិក្នុងប្រភេទសត្វជិតផុតពូជនៃសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិ (CITES) ពាណិជ្ជកម្មស្របច្បាប់ដំណើរការក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់។

របាយការណ៍មួយក្នុងឆ្នាំ២០២៣បានកំណត់ថាប្រទេសថៃជាអ្នកនាំចូលសត្វព្រៃដែលជួញដូរដោយស្របច្បាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្កាធំជាងគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ចន្លោះពីឆ្នាំ​២០០១ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ ប្រទេសថៃក៏បានកត់ត្រាចំនួនខ្ពស់បំផុតនៃការរឹបអូសសត្វព្រៃខុសច្បាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ។ របាយការណ៍នេះបានព្រមានថាវិសាលភាពនៃពាណិជ្ជកម្មខុសច្បាប់ទំនងជាធំជាងកំណត់ត្រារឹបអូសជាផ្លូវការដែលបានរកឃើញ។

ជីវចម្រុះរបស់ប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការ មាន៩០ភាគរយនៃប្រភេទរបស់វាមិនមានកន្លែងណាផ្សេងទៀតនៅលើផែនដីទេ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាគោលដៅចម្បងសម្រាប់អ្នកប្រមាញ់​និងអ្នកជួញដូរ។ លោក Max Andonirina Fontaine រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានរបស់ប្រទេសម៉ាដាហ្គាស្ការបាននិយាយថា ការជួញដូរសត្វព្រៃអន្តរជាតិគឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រទេសនេះ។

កាល​ពី​ខែ​មិថុនា រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ម៉ាដាហ្គាស្ការ​បាន​បង្ហាញ​ចេតនា​ធ្វើ​មាតុភូមិនិវត្តន៍​សត្វ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ជួយ​សង្គ្រោះ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ។ ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍នៃសត្វព្រៃដែលត្រូវបានជួញដូរ ជាពិសេសក្នុងទំហំនេះគឺកម្រណាស់ ដោយសារ​ផលប៉ះពាល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងផលលំបាកក្នុងការបញ្ជូន ខណៈប្រទេសថៃបានគាំទ្រការសម្រេចចិត្តនេះ ប៉ុន្តែមិនអាចផ្តល់មូលនិធិបានទេ។

ជាសំណាងល្អនៅក្នុងខែសីហា ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Qatar Airways និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អាហ្វ្រិកខាងត្បូង Airlink បានផ្តល់ជូនដើម្បីឧបត្ថម្ភការហោះហើរដែលនឹងដឹកជញ្ជូនសត្វពីទីក្រុងបាងកកទៅកាន់ទីក្រុង Antananarivo របស់ម៉ាដាហ្គាស្កា៕

អត្ថបទ៖ ប៊ុន សុភាព