ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
ការសិក្សា៖ ១ទសវត្សរ៍ មនុស្ស១៦លាននាក់នៅឥណ្ឌាស្លាប់ដោយចំណែកខ្យល់ពុល
ស្របពេលប្រទេសនានានៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍កំពុងមានបញ្ហាទាក់ទងទៅនឹងខ្យល់ពុលក្នុងបរិយាកាស ប្រទេសឥណ្ឌាស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសមួយដែលមានបញ្ហាប្រឈមជាងគេជាពិសេសនៅក្នុងរដ្ឋធានីញូដេលីតែម្ដង។ ការសិក្សាថ្មីមួយដែលបានចេញផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តី The Lancet: Planetary Health បានឲ្យដឹងថា ខ្យល់ពុលក្នុងបរិយាកាសរួមចំណែកដល់ការស្លាប់របស់មនុស្ស១៦លាននាក់នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។
សាលារៀនជាច្រើននៅទីក្រុងដេលីក្នុងរដូវរងាតែងតែបិតយ៉ាងហោចណាស់ពីរសប្តាហ៍ ដោយសារកម្រិតខ្យល់ពុលខ្ពស់ រួមជាមួយនឹងការបិតឬផ្អាកខ្សែរថភ្លើង និងជើងហោះហើរមួយចំនួនផងដែរ។
ជារៀងរាល់រដូវរងា ការដុតបំផ្លាញដំណាំដែលរីករាលដាលនៅភាគខាងជើងប្រទេសឥណ្ឌា និងលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុបន្ថែមកម្រិតបំពុលបរិយាកាសខ្ពស់រួចទៅហើយ រួមជាមួយការបំពុលពីចរាចរណ៍ ឧស្សាហកម្ម និងការដុតកាកសំណល់ ដែលបង្កើតជាផ្សែងអ័ព្ទក្រាស់ រារាំងពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ខ្យល់ដកដង្ហើមកាន់តែធ្ងន់។
មួយរយៈចុងក្រោយនេះមន្ទីរពេទ្យទទួលអ្នកជំងឺយ៉ាងច្រើនដែលមានជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងសរសៃឈាមបេះដូង។
ការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងផ្នែកផ្សេងទៀតនៃពិភពលោក បានរកឃើញថា ភាគល្អិតមីក្រូទស្សន៍ដែលនៅលើអាកាស មានគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។ ភាគល្អិតល្អទាំងនេះត្រូវបានឲ្យឈ្មោះថា PM2.5 មានអង្កត់ផ្ចិតតិចជាង ២.៥ មីក្រូម៉ែត្រ ដែលតូចជាងសក់មនុស្ស ៣០ដង។ នៅក្នុងកំហាប់ខ្យល់ខ្ពស់ដូចជានៅឥណ្ឌា ខ្យល់នឹងក្លាយជាពពកឬជាផ្សែងអ័ព្ទ។
នៅពេលដែល ភាគល្អិតល្អ(PM2.5) ត្រូវបានដកដង្ហើមចូល ពួកវាចូលទៅក្នុងសួត និងចរន្តឈាម បណ្តាលឱ្យមានប្រតិកម្មនៅក្នុងរាងកាយ ដូចជាការរលាកជាដើម។ ភាគល្អិតនេះបង្កើនហានិភ័យបណ្តាលជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយចំនួនដូចជា ជំងឺបេះដូង ជំងឺសួត ជំងឺមហារីក កាន់តែអាក្រក់ទៅៗក៏ដូចជាប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមាតា និងទារកផងដែរ និងអាចបណ្ដាលឲ្យស្លាប់បាន។
នៅក្នុងការសិក្សាមួយដែលត្រូវបានចេញផ្សាយនៅក្នុងទស្សនាវដ្តី The Lancet: Planetary Health កាលពីដើមឆ្នាំនេះ បានរកឃើញថា កម្រិតនៃការបំពុលបរិយាកាសប្រចាំថ្ងៃពិតជាត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងហានិភ័យខ្ពស់នៃការស្លាប់ជាច្រើនក្នុងទីក្រុងរបស់ប្រទេសឥណ្ឌាពិតមែន។
យោងតាមគោលការណ៍ណែនាំអំពីគុណភាពខ្យល់របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ដោយផ្អែកលើភស្តុតាងវិទ្យាសាស្ត្របានផ្តល់អនុសាសន៍ថា កម្រិត PM2.5 ជាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំមិនគួរលើសពី ៥ µg/m3 ឡើយ ខណៈគ្រប់ស្រុកទាំងអស់នៅឥណ្ឌា មានកម្រិតខ្យល់ពុលប្រចាំឆ្នាំខ្ពស់ជាងការណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។
នៅក្នុងការប្រៀបធៀបទៅនឹងស្តង់ដារនេះ លទ្ធផលថ្មីរបស់ការសិក្សារបង្ហាញថា ការបំពុលខ្យល់ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការស្លាប់របស់ ១៦ លាននាក់ក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ (ឬ១.៥ លាននាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ)។
លើសពីនេះ ហានិភ័យនៃការស្លាប់ដោយសារការប៉ះពាល់នឹងការបំពុលបរិយាកាសគឺខ្ពស់ សូម្បីតែក្រោមស្តង់ដារគុណភាពខ្យល់ជាតិរបស់ឥណ្ឌាក៏ដោយ។ ការស្លាប់ដោយសារខ្យល់ពុលនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាគឺជាការគំរាមកំហែងសម្រាប់ប្រជាជនឥណ្ឌាទាំងអស់ និងមិនកំណត់។
លើសពីនេះ ការរកឃើញនេះបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ការបំពុលបរិយាកាសក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាបង្កើនហានិភ័យនៃការស្លាប់យ៉ាងខ្លាំងតាមរយៈការប៉ះពាល់ប្រចាំថ្ងៃ និងប្រចាំឆ្នាំពីខ្យល់ពុលក្នុងបរិយាកាស៕
-
ចរាចរណ៍៥ ថ្ងៃ ago
បុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
សន្តិសុខសង្គម៥ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
អ្នកជំនាញព្រមានថា ភ្លើងឆេះព្រៃថ្មីនៅ LA នឹងធំ ដូចផ្ទុះនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីចឹង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២ ថ្ងៃ ago
នេះជាខ្លឹមសារនៃសំបុត្រ ដែលលោក បៃដិន ទុកឲ្យ ត្រាំ ពេលផុតតំណែង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ២០ ម៉ោង ago
ទីក្រុងចំនួនបីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មានខ្យល់ពុលខ្លាំងបំផុត
-
ចរាចរណ៍៦ ថ្ងៃ ago
សង្ស័យស្រវឹង បើករថយន្តបុកម៉ូតូពីក្រោយរបួសស្រាលម្នាក់ រួចគេចទៅបុកម៉ូតូ ១ គ្រឿងទៀត ស្លាប់មនុស្សម្នាក់
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
យោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបណ្ដេញមនុស្ស ៥៦០០០នាក់ចេញ ភាគច្រើនបំផុតជាជនជាតិចិន ពាក់ព័ន្ធការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត