ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ
ការស្រាវជ្រាវ៖ ជំងឺវង្វេងអាចជាប់ទាក់ទងនឹងការបំពុលបរិយាកាសតាំងពីកុមារភាព
អ្នកស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសស្កុតលែ នបានរកឃើញគំរូនៅក្នុងទិន្នន័យសុខភាពដែលបង្ហាញថា ខ្យល់ពុលដែលកុមារដកដង្ហើមចូលអាចប៉ះពាល់ដល់ពួកគេបណ្ដាលឲ្យកើតជំងឺវង្វេងនៅពេលអនាគត។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់កាសែត The Guardian។
តម្រុយដំបូងដែលថាការបំពុលបរិយាកាសអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពខួរក្បាលត្រូវបានរកឃើញប្រហែល ២០ ឆ្នាំមុន នៅពេលដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញការផ្លាស់ប្តូរខួរក្បាលនៅក្នុងសត្វឆ្កែចិញ្ចឹមនៅទីក្រុងម៉ិកស៊ិក ដែលបានរងផលប៉ះពាល់ពីខ្យល់ពុលយ៉ាងរ៉ាំរ៉ៃ។
នៅឆ្នាំ ២០២២ គណៈកម្មាធិការរដ្ឋាភិបាលចក្រភពអង់គ្លេសបានពិនិត្យឡើងវិញនូវការសិក្សាចំនួន ៦៩។ ពួកគេបានសន្និដ្ឋានថា វាទំនងជាថាការបំពុលបរិយាកាសបន្ថយល្បឿននៃការយល់ដឹងក្នុងជីវិតពេលអនាគត និងបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺវង្វេង។ ពួកគេក៏បានរកឃើញភស្តុតាងមួយចំនួននៃការប្រែប្រួលក្នុងខួរក្បាលរបស់កុមារដែលប៉ះពាល់នឹងការបំពុលបរិយាកាសផងដែរ។
លោក Otto-Emil Jutila មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Edinburgh និងជាអ្នកនិពន្ធដំបូងនៃការស្រាវជ្រាវថ្មីបាននិយាយថា៖ «ខណៈពេលដែលការបំពុលបរិយាកាសជាកត្តាហានិភ័យជំងឺវង្វេងនៅអាយុចុងក្រោយឬពេលចាស់ទៅ មនុស្សមិនសូវដឹងអំពីផលប៉ះពាល់នៃការបំពុលខ្យល់នៅទូទាំងតំបន់ជុំវិញខ្លួនទេ»។
ការស្រាវជ្រាវនេះបាន ចាប់ផ្តើមគម្រោងតាមដានយុវជន ក្នុងឆ្នាំ ២០០៤ មានមនុស្សជាង ១០០០នាក់ត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ការសិក្សាអំពីខួរក្បាល និងអាយុ។ ពួកគេទាំងអស់កើតនៅឆ្នាំ ១៩៣៦ ហើយចាប់ពីអាយុ ៧០ ឆ្នាំពួកគេត្រូវបានគេវាយតម្លៃរៀងរាល់ ៣ ឆ្នាំម្តង។ មនុស្សទីមួយត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាមានជំងឺវង្វេងក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ហើយនៅឆ្នាំ២០១៩មនុស្ស ១៧% បានកើតជំងឺវង្វេង ដែលប្រហែលម្នាក់ក្នុងចំណោម៦នាក់។
លទ្ធផលនេះបង្ហាញថា ការបំពុលបរិយាកាសក្នុងឆ្នាំ១៩៣៦ ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាវិជ្ជមានជាមួយនឹងហានិភ័យនៃជំងឺវង្វេង រួមទាំងជំងឺភ្លេចភ្លាំងផងដែរ ខណៈអំឡុងពេលនោះចក្រភពអង់គ្លេសមានការបំពុលបរិកាសច្រើនពីការប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្ម។
លោក Jutila បានបន្ថែមថា៖ «ចំណែកការប៉ះពាល់នឹងខ្យល់ពុលនៅពាក់កណ្តាលជីវិតកាន់តែខ្ពស់អាចត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការស្លាប់មុនអាយុ កើតជំងឺដូចជាជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង និងផ្លូវដង្ហើម មុនពេលអាចវិវត្តទៅជាជំងឺវង្វេង»។
ការប៉ះពាល់នឹងការបំពុលបរិយាកាសគឺជាបញ្ហានៃជីវិតដែលមានផលប៉ះពាល់រយៈពេលវែងដល់សុខភាព។ ការសិក្សានេះបានពង្រឹងសារៈសំខាន់នៃការកាត់បន្ថយការបំពុលបរិយាកាសពេញមួយជីវិត ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលដែលងាយរងគ្រោះ គឺមុនពេលសម្រាលកូន និងកុមារភាព។
ទោះបីជាមិនមានការសន្និដ្ឋានក៏ដោយ ការសិក្សាថ្មីបង្ហាញថា ការស្រាវជ្រាវលើសុខភាពរបស់មនុស្សវ័យចំណាស់ និងការបំពុលបរិយាកាសដែលពួកគេដកដង្ហើមកាលពីអតីតកាល អាចជួយការពារមនុស្សជំនាន់ក្រោយបាន។ ខ្យល់ដែលមានគុណភាពកាន់តែប្រសើរក៏អាចជួយមនុស្សក្នុងជីវិតក្រោយដែរ។ ការសិក្សានៅប្រទេសបារាំង អាមេរិក និងចិន ក៏បានរកឃើញដែរថា ការកាត់បន្ថយការបំពុលបរិយាកាសអាចកាត់បន្ថយចំនួនមនុស្សដែលកើតជំងឺវង្វេងបានយ៉ាងឆាប់រហ័ស៕
អត្ថបទ៖ ប៊ុន សុភាព
-
ចរាចរណ៍៤ ថ្ងៃ ago
បុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ ago
អ្នកជំនាញព្រមានថា ភ្លើងឆេះព្រៃថ្មីនៅ LA នឹងធំ ដូចផ្ទុះនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីចឹង
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
លោក លី រតនរស្មី ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ ថ្ងៃ ago
នេះជាខ្លឹមសារនៃសំបុត្រ ដែលលោក បៃដិន ទុកឲ្យ ត្រាំ ពេលផុតតំណែង
-
ចរាចរណ៍៥ ថ្ងៃ ago
សង្ស័យស្រវឹង បើករថយន្តបុកម៉ូតូពីក្រោយរបួសស្រាលម្នាក់ រួចគេចទៅបុកម៉ូតូ ១ គ្រឿងទៀត ស្លាប់មនុស្សម្នាក់
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
អ្នកតាមដាន៖មិនបាច់ឆ្ងល់ច្រើនទេ មេប៉ូលីសថៃបង្ហាញហើយថាឃាតកម្មលោក លិម គិមយ៉ា ជាទំនាស់បុគ្គល មិនមានពាក់ព័ន្ធនយោបាយកម្ពុជាឡើយ