ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ

ការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងបង្កឲ្យមានអំពើហិង្សាកើនឡើង

បានផុស

១ ខែ មុន

នៅ

ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៣០ មករា ២០២៥

ដោយ

បួនឆ្នាំបន្ទាប់ពីការដណ្តើមអំណាចនៅក្នុងរដ្ឋប្រហារ មេដឹកនាំរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាដើម្បីទទួលបានភាពស្របច្បាប់ក្នុងការដឹកនាំ ដោយជំរុញឱ្យមានការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២៥នេះ ខណៈមានក្រុមប្រដាប់អាវុធជាច្រើនត្រៀមប្រឆាំងការបោះឆ្នោតនេះ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters នៅថ្ងៃទី៣០ខែមករានេះ។

សូមចុច Subscribe Channel Telegram កម្ពុជាថ្មី ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានថ្មីៗទាន់ចិត្ត

ក្នុងរយៈពេលពីរខែចុងក្រោយនេះ របបយោធាបានគូសបញ្ជាក់ផែនការដល់ប្រទេសជិតខាងសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ ២០២៥ បានចេញផ្សាយលទ្ធផលនៃការជំរឿនដែលធ្វើឡើងដើម្បីរៀបចំបញ្ជីបោះឆ្នោត និងបានប្រកាសនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋថា ខ្លួនកំពុងធ្វើការដើម្បីធានាស្ថិរភាពសម្រាប់ការបោះឆ្នោត។

ការប្រកាសគឺជាចេតនារបស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោត ចាប់តាំងពីបានផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី កាលពីថ្ងៃទី១ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២១ ប៉ុន្តែបែរជាមានសង្រ្គាមស៊ីវិលដ៏ជូរចត់ បណ្ដាលឲ្យរបបយោធាបានបាត់បង់ទឹកដីជាច្រើន។

កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ការបោះឆ្នោតមិនត្រូវបានប្រកាសនោះទេ ហើយមានតែគណបក្សគាំទ្រយោធាដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតក្នុងប្រជែងការបោះឆ្នោត។ ការបោះឆ្នោតនេះអាចធ្វើឡើងតែក្នុងពាក់កណ្តាលប្រទេសប៉ុណ្ណោះ ដោយរបបយោធាអាចរៀបចំការបោះឆ្នោតបានតែនៅក្នុង១៤៥នៃសង្កាត់ចំនួន៣៣០របស់ប្រទេសនេះប៉ុណ្ណោះ។ បើយោងតាមរបាយការណ៍ជំរឿនដែលបានចេញផ្សាយនៅក្នុងខែធ្នូ។ របបយោធាគ្រោងនឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅក្នុងសង្កាត់ចំនួន ១៦០-១៧០ ប៉ុណ្ណោះនៅចុងឆ្នាំនេះ។

ពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតនេះ មានកងកម្លាំងជាច្រើនប្រឆាំងរបបយោធា និងការបោះឆ្នោត ភាពតានតឹងត្រូវបានកំណត់ថានឹងកើនឡើងមុនការបោះឆ្នោត ដែលនាំមកនូវហានិភ័យនៃអំពើហិង្សាកាន់តែខ្លាំង។

យោងតាមប្រភពការទូតពីរដែលមានចំណេះដឹងអំពីស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងអ្នកវិភាគបីនាក់បាននិយាយថា ទិដ្ឋភាពនៃការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សានឹងលេចចេញជារូបរាងដ៏ធំជុំវិញបោះឆ្នោត ដោយក្រុមប្រឆាំងប្រដាប់អាវុធបានត្រៀមលក្ខណៈធ្វើឱ្យខូចដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់របបយោធាដើម្បីទទួលបានភាពស្របច្បាប់តាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត។

សមាជិកនៃក្រុមឧទ្ទាមធំៗចំនួនពីរ គឺសហភាពជាតិ Karen និងកងកម្លាំងការពារជាតិ Karenni បាននិយាយថា ពួកគេប្រឆាំងនឹងការបោះឆ្នោត ហើយនឹងបន្តប្រតិបត្តិការយោធា។

ជាមួយគ្នានេះរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិ (NUG) ដែលជារដ្ឋបាលមួយរួមមានគណបក្សនយោបាយរបស់លោកស្រី ស៊ូជី សម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ និងក្រុមប្រឆាំងរបបយោធាផ្សេងទៀត បានដាក់ផែនការចំនួន១២ចំណុច ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការបោះឆ្នោត។

ធាតុសំខាន់នៃផែនការនេះគឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យរបបយោធារៀបចំការបោះឆ្នោតនៅក្នុងតំបន់ដែលគ្រប់គ្រងដោយកងកម្លាំងតស៊ូ ការរារាំងគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយក្រុមប្រដាប់អាវុធផ្សេងទៀត។

បច្ចុប្បន្នប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងស្ថិតក្នុងភាពអាសន្នដែលគ្រោងនឹងផុតកំណត់នៅចុងខែមករា ហើយការរំពឹងទុកកំពុងកើនឡើងថាតើរបបយោធានឹងប្រកាសពន្យារពេលប្រាំមួយខែទៀត ឬជំនួសមកវិញការប្រកាសកាលបរិច្ឆេទបោះឆ្នោតនៅមុនខួបនៃរដ្ឋប្រហារ។

គួរបញ្ជាក់ថា ជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ក្នុងប្រទេសមីយ៉ានម៉ា ដែលជាប់ក្នុងជម្លោះនិងកំពុងរីករាលដាលបានបំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ ត្រឹមរដូវក្តៅនេះ មនុស្សប្រហែល១៥លាននាក់ក្នុងប្រទេសនឹងប្រឈមមុខនឹងកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរនៃអសន្តិសុខស្បៀង ឬកង្វះអាហារដែលគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិត ឬជីវភាពរស់នៅ។

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយក្នុងខែនេះ ប្រទេសមកពីប្លុកក្នុងតំបន់អាស៊ានបានប្រាប់របបយោធាថាផែនការរបស់ខ្លួនក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនគួរជាអាទិភាពរបស់ខ្លួនទេ ផ្ទុយទៅវិញប្រទេសអាស៊ានជំរុញឱ្យប្រទេសនេះចាប់ផ្តើមការសន្ទនា និងគួរបញ្ចប់អរិភាពភ្លាមៗ៕