ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ

ហេតុអ្វី ដូណាល់ ត្រាំ ជាសត្រូវរបស់ភ្នាក់ងារអន្តរជាតិចំនួន៤?

បានផុស

២ ខែ មុន

នៅ

ថ្ងៃសុក្រ ៧ កុម្ភៈ ២០២៥

ដោយ

ក្រោយកាន់អំណាចជិត២០ថ្ងៃ រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានបង្គាប់ឲ្យមន្ត្រីនៃរដ្ឋបាលរបស់លោកដកខ្លួនចេញពីភ្នាក់ងារនៃអង្គការសហប្រជាជាតិយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន៤ ដែលបង្កការរំជើបរំជួលយ៉ាងខ្លាំងក្នុងសកលលោក ហើយការដកខ្លួនទំនងមានច្រើនទៀតក្រោមរដ្ឋបាលលោក។

ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ នៃគណបក្សសាធារណៈរដ្ឋ បានចុះហត្ថលេខាលើបទបញ្ជាប្រតិបត្តិ (Executive Order) ក្រោយគ្រងតំណែងកៅអីសេតវិមាន។ Reuters

សូមចុច Subscribe Channel Telegram កម្ពុជាថ្មី ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានថ្មីៗទាន់ចិត្ត

រដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិកហាក់មើលឃើញខុសគ្នាចំពោះឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេក្នុងពិភពលោកតាមរយៈការសម្រេចចិត្តរបស់ដ្ឋបាលនិមួយៗ។ រដ្ឋបាលដឹកនាំដោយលោក ដូណាល់ ត្រាំ នៃគណបក្សសាធារណៈរដ្ឋ បានមើលឃើញភ្នាក់ងារអន្តរជាតិមួយចំនួនជាសត្រូវរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យវិញ មើលឃើញថា ការដកខ្លួនរបស់អាមេរិកចេញពីភ្នាក់ងារនៃអង្គការសហប្រជាជាតិធ្វើឲ្យឥទ្ធិពលនៃប្រទេសមហាអំណាចដែលជាគូប្រជែងកើនឡើងខ្លាំងទៅវិញ។

រហូតដល់ពេលនេះ ថ្វីត្បិតតែសហរដ្ឋអាមេរិកមិនទាន់ដកខ្លួនចេញពីទីភ្នាក់ងារទាំងអស់របស់ស្ថាប័នពហុភាគីនៃរបស់អន្តជាតិ និងអង្គការសហប្រជាជាតិ ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ បានដកខ្លួនចេញពីអង្គការអន្តរជាតិមួយចំនួនរួចទៅហើយ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ។

អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO)៖ លោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅចុងអាណត្តិទី១របស់គាត់ ពោលគឺនៅឆ្នាំ២០២០ បានប្រកាសដកសហរដ្ឋអាមេរិកពី WHO ដោយបានចោទប្រកាន់អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះថា លម្អៀងទៅរកចិនចំពោះការគ្រប់គ្រងស្ថានភាពការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ និងលាក់បាំងពីប្រភពនៃវីរុសឆ្លងដែលលោកចោទថា មានប្រភពចេញពីប្រទេសចិន ប៉ុន្តែអង្គការនេះបរាជ័យក្នុងការអះអាងដូចអ្វីដែលអាមេរិកចង់បាន។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយលោកចាញ់ឆ្នោតក្នុងឆ្នាំខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០២០ និងត្រូវផ្ទេរអំណាចទៅឲ្យលោក ចូ បៃដិន ថ្ងៃទី២០ខែមករាឆ្នាំ២០២១ លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានបដិសេធការសម្រេចចិត្តរបស់លោកដូណាល់ ដោយបញ្ចូលអាមេរិកទៅអង្គការនេះវិញក្រោយលោកចូលកាន់តំណែង។
ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNHRC) – លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសដកសហរដ្ឋអាមេរិកបានចាកចេញស្ថាប័ននេះនៅឆ្នាំ២០១៨ក្នុងពាក់កណ្តាលអាណត្តិទី១របស់គាត់ ដោយរិះគន់ក្រុមប្រឹក្សានេះថាលម្អៀងប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែល និងអនុញ្ញាតឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងរដ្ឋជាសមាជិក ក៏ដូចជា ក្នុងប្រទេសចិន វ៉េណេហ្ស៊ុយអេឡា និង គុយបា ជាដើម។ ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន ក្រោយចូលកាន់អំណាចភ្លាមៗ បានបញ្ចូលអាមេរិកជារដ្ឋអង្កេតការណ៍ ក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២១ និងក្លាយជាសមាជិកពេញសិទ្ធិវិញក្នុងខែមករាឆ្នាំ២០២២ ដោយសំអាងថា អាមេរិកគួរតែមានសំឡេងក្នុងការជជែកអំពីសិទ្ធិមនុស្សជាសកល។ រដ្ឋបាលរបស់លោក ចូ បៃដិន យល់ថា ទំនាក់ទំនង UNHRC នឹងធ្វើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកជំរុញឲ្យមានកំណែទម្រង់ក្នុងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប្រសើរជាជាងចាកចេញ ដែលទុកឲ្យប្រទេសដែលមានប្រវត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែបានដៃ។ ទោះយ៉ាងណា ក្រោយទទួលបានអំណាចវិញ រឿងដែលលោកដូណាល់ ត្រាំ ធ្វើបន្ទាន់បំផុត គឺដកអាមេរិកចេញពីអង្គការអន្តរជាតិមួយនេះ។
អង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNESCO)៖ រឿងរ៉ាវនៅអង្គការយូណេស្កូដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងប៉ារីស ហាក់ស្មុគស្មាញបន្តិចសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ការចេញបញ្ជារបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ រដ្ឋបាលរបស់លោកដកសិក្សាដកខ្លួនពីអង្គការនេះក្នុងរយៈពេល៩០ថ្ងៃហាក់ដូចជាកក្រើក និងរំជើបរំជួលក្នុងអាណត្តិថ្មីរបស់គាត់ ប៉ុន្តែលោកដូណាល់ត្រាំ បានធ្លាប់ទាញអាមេរិកចេញពីអង្គការនេះកាលពីខែមករាឆ្នាំ២០១៩ម្តងហើយ ដោយលើកឡើងពីភាពលំអៀងប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែល និងការគ្រប់គ្រងមិនត្រឹមត្រូវ។ ប៉ុន្តែបើសិក្សាតាមប្រវត្តិ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកមុនៗ ក៏ធ្លាប់អនុវត្តបែបនេះដែរ ដូចជា អតីតប្រធានាធិបតី Ronald Reagan ដែលបានប្រកាសដកអាមេរិកចេញនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨៤ ដោយចោទថា អង្គការនេះថា គ្រប់គ្រងមិនត្រឹមត្រូវ និងលម្អៀងប្រឆាំងនិងបស្ចឹមប្រទេស ប៉ុន្តែអតីតប្រធានាធិបតី George W. Bush បានបញ្ចូលអាមេរិកជាសមាជិកវិញនៅឆ្នាំ២០០៣។ សហរដ្ឋអាមេរិកឈប់បង់វិភាគទានដល់អង្គការនេះតាំងពីឆ្នាំ២០១១ ពេលដែលអង្គការនេះទទួលស្គាល់និងបញ្ចូលប៉ាឡេស្ទីនជារដ្ឋសមាជិកពេញសិទ្ធិ។ រហូតដល់ពេលនេះអាមេរិកនៅជំពាក់អង្គការយូណេស្កូជាង៦០០លានដុល្លារទៀត។ ទោះយ៉ាងណា រដ្ឋបាល ចូ បៃដិន បានបញ្ចូលអាមេរិកជាសមាជិកវិញនៅឆ្នាំ២០២៣ ដោយលើកឡើងពីកង្វល់ដែលចិនមានឥទ្ធិពលខ្លាំងលើអង្គការនេះ។
កិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុទីក្រុងប៉ារីស (Paris Climate Agreement)៖ ទោះបីជាមិនមែនជាទីភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ ប៉ុន្តែកិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានដកសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០១៧ ដោយលើកហេតុផលថាវាមិនយុត្តិធម៌ចំពោះអាជីវកម្មអាមេរិក។ ដោយចង់មានឥទ្ធិពលសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងសកលជាពិសេសសង្កត់មហាអំណាចចិនលើសកម្មភាពអភិវឌ្ឍប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន ប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានចូលរួមវិញនៅឆ្នាំ ២០២១ ក្រោយឡើងកាន់កៅអីសេតវិមាន។

ខណៈពេលដែលលោក ដូណល់ ត្រាំ រិះគន់ស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសកលលោក សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ និងទីភ្នាក់ងារជាច្រើនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ និងមហាសន្និបាតផងដែរ។ រហូតមកទល់ពេលនេះ អាមេរិកនៅបន្តជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៅក្នុង

អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN)
ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNSC)
មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF)
ក្រុមធនាគារពិភពលោក (WB Group)
កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក (WFP)
ទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ (IAEA)
ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR)
អង្គការអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអន្តរជាតិ (ICAO)
មូលនិធិកុមាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNICEF)
អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ទោះបីជាវាមិនមែនជាទីភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ វាត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ៕