[​អត្ថបទ​វិភាគ] ការបោះឆ្នោតរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ​គឺ​ជាច្រកចេញ​របបសឹកយោធាដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ និង​ការ​ទទួលស្គាល់​

អត្ថបទវិភាគស៊ីជម្រៅ របស់​​​​សារព័ត៌មាន naewna ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ ជុំវិញការបោះឆ្នោតរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ដែល​នឹង​​បើក​វាំងនន​បើក​ពន្លឺ​​​ផ្តល់​សង្ឃឹមរបស់របបសឹកយោធាដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលចម្រុះ​ដោយ​សម្រុះ​សម្រួល​ជាមួយភាគី​​តស៊ូ​ ប៉ុន្តែអំណាចនៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់យោធា។

របបសឹក​យោធា​មី​យ៉ាន់​ម៉ាបាន​ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយធំៗចាប់តាំងពី​រដ្ឋប្រហារ​ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២១ ដោយប្រកាសប្តេជ្ញារៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដែលគ្រោងនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅចុង​ឆ្នាំ​២០២៥​ និង​ដើមឆ្នាំ​២០២៦ ហើយការ​បោះឆ្នោតដែលរបបសឹក​យោធាគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនេះខុសប្លែកពី​​ការ​បោះឆ្នោត​ដែលធ្លាប់​ធ្វើ​​មុនៗ ដោយត្រូវបែងចែកជា៤ដំណាក់កាល ពោលគឺនៅសប្តាហ៍ទី៣ និងសប្តាហ៍ទី៤ នៃខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ និងនៅសប្តាហ៍ទី១ និងសប្តាហ៍ទី២ នៃខែមករា ឆ្នាំ២០២៦។

បើទោះ​បី​ជា មីយ៉ាន់ម៉ា បានជួបបញ្ហាគ្រោះរញ្ជួយដីជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ ប៉ុន្តែតាមទស្សនៈរបស់​អ្នកវិភាគ​នយោបាយនៅ​តែ​​មាន​ជំនឿ​ថា ការ​បោះឆ្នោត​របស់មីយ៉ាន់ម៉ាលើកនេះ​នឹងមិនជាបញ្ហាអ្វីនោះទេ ដោយសារតែរបបសឹកយោធា​មីយ៉ាន់ម៉ា​មានការត្រៀម​ខ្លួនរួច​ជាស្រេច និងមាន​ក្តី​សង្ឃឹម​​លើ​ការ​ឈ្នះ​នយោបាយរួចទៅហើយ។

​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត Dulyapak Preecharat ប្រធានសមាគមសិក្សាថ្នាក់តំបន់និងជាសាស្ត្រាចារ្យ​មកពីមហាវិទ្យាល័យអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាស្ត្រ​ក្នុង​ប្រទេសថៃ មានជំនឿថា បើទោះបីជាប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងប្រឈមមុខនឹងគ្រោះរញ្ជួយដីដែលបានបង្កការខូចខាតដល់អាយុជីវិតនិងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាជន​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក៏ដោយ ប៉ុន្តែវានឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ផែនការ ឬពេលវេលានៃការបោះឆ្នោតរបស់របបសឹកយោធា​មីយ៉ាន់ម៉ា​នៅចុងឆ្នាំ២០២៥ និងដើមឆ្នាំ២០២៦ឡើយ ដោយសារតែរបបសឹកយោធាចង់នាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរ នយោបាយដើម្បីទទួលបានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិ និងកាត់បន្ថយសម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ ការ​ផ្លាស់​ប្តូរនយោបាយនៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​តាម​រយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោតនោះ លោក​ជឿ​ថា នឹងស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌ​មួយដែលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានៅតែអាចចាត់ចែងគ្រប់គ្រងបានដដែល ហើយអ្វីដែលរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា​ចង់ឱ្យកើតឡើងនោះគឺជាអ្វី​ដែលហៅ​ថា៖ “លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរីពហុបក្សប៉ុណ្ណោះ” បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ពី​គណបក្ស​នយោបាយជាច្រើនចូលរួមក៏ដោយ ប៉ុន្តែនឹងមិនមាន​គណបក្ស​នយោបាយ​ណាមួយដែលលេច​ធ្លោ​ខ្លាំង​រហូត​អាចគ្រប់គ្រងអំណាច​ផ្តាច់​មុខ​បានឡើយ ដែលអាចនិយាយបានថា វានឹងមិនដូចដែលធ្លាប់កើត​ឡើង​ចំពោះ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធជាតិ​ដើម្បីលទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី(Aung San Suu Kyi)នាពេល​កន្លង​មក​នោះ​ទេ។

-ការ​បោះ​ឆ្នោតមីយ៉ាន់ម៉ាអាចបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង ប៉ុន្តែមិនមែនបន្ធូរបន្ថយជម្លោះនោះទេ៖

លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត Dulyapak Preecharat បាន​បន្ត​ថា ការ​សិក្សា​នយោបាយដែលប្រៀបធៀប​ជាមួយប្រទេសជាច្រើននៅជុំវិញ​ពិភពលោកបានរកឃើញថា ការ​បោះ​ឆ្នោតអាចជួយបន្ធូរបន្ថយភាព​តានតឹង និង​ផ្តល់​អត្ថប្រយោជន៍ដល់​គណបក្ស​នយោបាយ​ក្នុង​ករណី​ជា​ច្រើន។ ដូច្នេះការបោះឆ្នោតនៅមីយ៉ាន់ម៉ានៅចុងឆ្នាំ២០២៥នេះ ក៏នឹងជួយបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងដែលអូសបន្លាយចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ បានខ្លះ ប៉ុន្តែ​នោះ​មិន​មាន​ន័យ​ថា ​ជម្លោះ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ​ទាំង​ស្រុង​នោះ​ទេ។

លោកបា​ន​ពន្យល់​ថា ប្រសិនបើយើងគិតលើមូលដ្ឋាននៃការបោះឆ្នោតនេះថា ជាការបិទល្បែង (​Game​) ​នយោបាយ ដែលអាចបញ្ចប់អ្វីៗបានទាំងអស់នោះ វាមិនអាចទៅរួចទេ ហើយ​ការបោះឆ្នោតក៏មិនមែនជា​កត្តា​គ្រប់គ្រាន់ដែល​ជួយ​ដោះស្រាយជម្លោះបានដែរ ពីព្រោះ​ប្រសិន​បើចង់បញ្ចប់​ជម្លោះ​ពិតមែន​នោះ គឺនៅ​​មាន​ភារកិច្ច​ជា​ច្រើន​ទៀត​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ ទាំង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ដំណើរការ​សន្តិភាព និង​ការ​ដោះស្រាយ​​មូលដ្ឋានបញ្ហានានា ដែល​ជា​ឫសគល់​នៃ​បញ្ហា​ក្នុង​ប្រទេស​។ ប៉ុន្តែការបោះឆ្នោតនេះអាចជាមូលហេតុនៃភាពតានតឹងពីជម្លោះដែលអូសបន្លាយ ហើយក៏នៅ​មិនទាន់មានអ្នក​ឈ្នះ​-ចាញ់​ច្បាស់លាស់​ឡើយ​ ពោលគឺគ្រាន់តែអាចបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងបានខ្លះប៉ុណ្ណោះ។

-ក្តីសង្ឃឹមរដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះថា ការបោះឆ្នោតនេះនឹង​ធ្វើឱ្យបក្ស​ប្រឆាំង​ចុះ​ខ្សោយ៖

លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត Dulyapak Preecharat បានបន្តថា អ្វីដែលមេដឹកនាំរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាព្យាករណ៍ពីការបោះឆ្នោតនេះ គឺរំពឹងថា គណបក្សប្រឆាំងនឹងត្រូវបែកខ្ញែកជាពីរ ពោលគឺនឹងមានក្រុមប្រឆាំងមួយចំនួននឹងផ្លាស់ប្តូរចិត្តទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតនេះនិងមកឈរនៅខាងយោធា ហើយនឹងធ្វើឱ្យបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​នៅ​សេសសល់​កាន់តែចុះខ្សោយ។

លោកថា របបសឹកយោធាចង់បានរដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះ ប៉ុន្តែមិនមែនចម្រុះជាមួយបក្ស (NLD) នោះទេ ពោលគឺអាចចម្រុះជាមួយ​គណបក្ស​រួបរួមនិងការ​អភិវឌ្ឍន៍ (Union Solidarity and Development Party) របស់យោធាចម្រុះជាមួយគណបក្សរបស់ជនជាតិភាគតិច ហើយទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែ​យោធានៅ​តែគ្រប់គ្រងអំណាចដដែល។

ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត លោកថា ប្រសិន​បើបក្ស​ប្រឆាំង គឺរដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួម​ជាតិ (NUG) ដែលបាន​រួម​កម្លាំង​ជាមួយ​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​ជនជាតិ​ភាគតិចមួយ​ចំនួនចង់រារាំងការ​បោះឆ្នោតនេះ ដោយសារពួកគេ​មើល​ឃើញ​ថា ​ជា​មធ្យោបាយ​មួយ​ដើម្បីជម្រះជាមួយរបបសឹកយោធា​ដើម្បី​រក្សា​អំណាច​របស់​ខ្លួន ពេលនោះបក្សប្រឆាំងខ្លួនឯងត្រូវតែបង្កើនយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការដណ្តើមកាន់កាប់តំបន់ ឬក្រុងសំខាន់ៗបន្ថែមទៀត មុននឹងឈានដល់ការ​បោះ​ឆ្នោតនៅ​ដំណាច់ឆ្នាំនេះដើម្បី​បង្កើត​តំបន់​រំដោះ និងកសាងទីក្រុងថ្មីដើម្បី​ធ្វើ​ជា​មជ្ឈមណ្ឌល​រដ្ឋបាល​របស់​ខ្លួន (រដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួម​ជាតិ-NUG)។

លោកថា ត្រង់ចំណុចទាំងនេះនឹងបង្កើតឱ្យមានអំណាចក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាពីរប៉ូលដែលប្រកួតប្រជែងគ្នា ពោលគឺប៉ូលមួយស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង Naypyidaw ដែលជារបស់រដ្ឋាភិបាលរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា និងប៉ូលមួយទៀតអាចនឹងស្ថិតនៅទីក្រុង Mandalay ឬក្រុង Magway ដែលភាគី​ប្រឆាំងដណ្តើមកាន់កាប់បាន និងកំណត់គោលការណ៍​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​សាធារណៈ​ប្រកួតប្រជែង​ជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបបសឹក​យោធា។

បើ​ធ្វើដូច្នេះ វានឹងធ្វើឱ្យភាគីប្រឆាំងមានអំណាចក្នុង​ការ​បែង​ចែកដែនដីអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ាបាន ហើយនឹងធ្វើឱ្យ​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិកាន់​តែ​ខ្លាំងឡើង។ ប៉ុន្តែដែលភាគីប្រឆាំងធ្វើយ៉ាងដូច្នេះទៅបាននោះ គឺ​ត្រូវ​តែ​មាន​សក្ដានុពល និង​កម្លាំង​ខ្លាំង​ជាង​ពេល​បច្ចុប្បន្នទើបអាចនៅឈរជើងបាន។

សំណួរសួរថា តើរដ្ឋាភិបាលរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានឹងរៀបចំការ​បោះឆ្នោតនៅចុង​ឆ្នាំ​នេះបានជោគជ័យដែរ​​ឬ​ទេ ព្រោះ​របបសឹក​យោធាគ្រប់គ្រងទឹកដីបានត្រឹមតែ​ពាក់កណ្តាលនៃ​ប្រទេសប៉ុណ្ណោះ?​។

អ្នកវិភាគនយោបាយរូបនេះ បានបង្ហាញការយល់ឃើញថា ប្រសិនបើរាប់រយៈពេលពីនេះ​ទៅ រហូត​ដល់​ចុង​ឆ្នាំ២០២៥ ហើយបើគ្មាន​ការ​លើក​កម្ពស់​យុទ្ធសាស្ត្រណាមួយពី​ភាគីប្រឆាំងទេនោះ នឹងមាន​លទ្ធភាព​ខ្ពស់ដែលភាគីយោធា​​អាច​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោតបានជោគជ័យ។ ប៉ុន្តែទោះ​​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ ប្រសិនបើពិនិត្យ​មើលពីយុទ្ធសាស្ត្រ​ក្នុងការ​បោះ​ឆ្នោតវិញ ត្រូវបាន​បែង​ចែកជា៤ដំណាក់កាល ពោលគឺនៅសប្តាហ៍ទី៣ និងសប្តាហ៍ទី៤ នៃខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ និងនៅសប្តាហ៍ទី១ និងសប្តាហ៍ទី២ នៃខែមករា ឆ្នាំ២០២៦។ លោកថា ការ​បែង​ចែក​ការ​បោះ​ឆ្នោតបែប​នេះ គឺជាអ្វី​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នយោបាយ​របស់​មីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ ហើយក៏គ្មានប្រទេសណាធ្វើបែបនេះដែរ ប៉ុន្តែផ្លូវច្បាប់ក៏គ្មានការហាមប្រាមដែរ។

ដូច្នេះ របបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ារៀបចំការបោះឆ្នោតនេះបានជោគជ័យ ឬមិនជោគជ័យ ដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះបាន ឬមិនបាននោះ គឺអាស្រ័យលើភាគីប្រឆាំង បង្កើន​ការ​ប្រយុទ្ធ​​ឬមិន​ប្រយុទ្ធ​​​ក្នុង​​យុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ៕

ប្រែសម្រួល​ដោយ​ភ្នាក់ងារ​