សុខភាព
កើតដុំគីសនៅចុងឫសធ្មេញ? តើត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច?
ជំងឺគីស គឺអាចកើតឡើងនៅតំបន់ឆ្អឹងថ្គាមលើ និងក្រោម ហើយមានច្រើនប្រភេទដែលអាចចែកជា ៣ក្រុមធំៗ គឺ៖
– គីសដែលវិវត្តន៍ពីការកកើតធ្មេញ
– គីសដែលកើតឡើងមិនពាក់ព័ន្ធបញ្ហាធ្មេញ
– គីសដែលកើតឡើងពីការរលាកធ្មេញ
ក្នុងចំណោមនោះប្រភេទគីសដែលជួបប្រទះជាញឹកញាប់ជាងគេគឺ គីសនៅតំបន់ចុងឬសធ្មេញ (Radicular Cyst) ដែលមានប្រហែល ៦៥% ទៅ ៧០%នៃក្រុមប្រភេទគីសទាំងអស់ដែលស្ថិតនៅក្នុងឆ្អឹងថ្គាម។
១) តើគីសចុងឬសធ្មេញបណ្តាលមកពីអ្វី?
គីសនៅចុងឬសធ្មេញបណ្តាលមកពីបណ្តូលធ្មេញងាប់ ហើយជំរុញឲ្យមានការរលាក និងមានបម្រែបម្រួលនៅតំបន់ចុងឬសធ្មេញនៃកោសិកា (Rest of Malssez)។ មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យបណ្តូលធ្មេញ (Pulp) ងាប់មានច្រើន ហើយបញ្ហាចម្បងមកពីរោគពុកធ្មេញ និងការប៉ះទង្គិចធ្មេញ។
២) តើគីសនៅចុងឬសធ្មេញធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺឈឺដែរឬទេ?
គីសនៅចុងឬសធ្មេញមិនធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានការឈឺចាប់នោះទេ ដូចនេះហើយអ្នកជំងឺមិនមានការចាប់អារម្មណ៍ ហើយអ្នកជំងឺអាចដឹងខ្លួនឯងមានសភាពប្លែកក្នុងមាត់ នៅពេលដែលគីសរីកធំដែលធ្មេញរង្គើខ្លាំង ឬប៉ោងឆ្អឹង។
៣) តើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យអាស្រ័យទៅលើអ្វីខ្លះ?
យើងអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមរយៈ៖
– ភាពព្រួយបារម្ភរបស់អ្នកជំងឺ
– ប្រវត្តិសុខភាពទូទៅរបស់អ្នកជំងឺ
– ប្រវត្តិការព្យាបាលធ្មេញ ឬការប៉ះទង្គិច
– ការពិនិត្យក្រៅមាត់ និងក្នុងមាត់៖ ធ្មេញដូរពណ៌ក្រម៉ៅខ្លាំង
– ការថតកាំរស្មីអ៊ិច (Periapical X-Ray, Panoramic X-Ray)
– ការធ្វើ Needle Aspiration
– ការច្រឹបសាច់យកទៅវិភាគ (Biopsy)
៤) តើមានវិធីសាស្ត្រអ្វីខ្លះក្នុងការព្យាបាល?
ការព្យាបាល គឺអាស្រ័យទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ ព្រមទាំងទីតាំង និងទំហំនៃគីសដែលមានដូចជា៖
– ព្យាបាលធ្មេញឡើងវិញ (ដោយមិនចាំបាច់ដកធ្មេញ) ក្នុងករណីធ្មេញងាប់បណ្តូលធ្មេញ ឬព្យាបាលពីមុនមិនស្អាត ហើយទំហំគីសតូចជាង២សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្រោយការព្យាបាលត្រូវធ្វើការតាមដានដោយការថតកាំរស្មីអ៊ិច X-ray ជារៀងរាល់ ៣ខែម្តង ដើម្បីឲ្យដឹងពីការជាសះស្បើយឡើងវិញ។
– ធ្វើការវះកាត់ចុងឬសធ្មេញ (Apicoectomy) ដោយកោសយកគីសចេញ និងធ្វើការបិទប៉ះចុងឬសធ្មេញ (Retrograde Filling)
– ធ្វើការវះកាត់យកផ្នែកណាមួយនៃឬសធ្មេញចេញ ឬធ្មេញមួយចំហៀងចេញ (Hemisection of Root) ដោយកោសយកគីសចេញ
– ជម្រើសចុងក្រោយគឺ ដកធ្មេញចេញ និងកោសសំអាតគីសចេញ។
៥) តើការផឹកថ្នាំអាចព្យាបាលគីសធ្មេញបានឬទេ?
ការផឹកថ្នាំតែមួយមិនអាចព្យាបាលគីសធ្មេញបានទេ គឺត្រូវព្យាបាលទៅតាមបច្ចេកទេសដែលបានជម្រាបជូនខាងលើ។
៦) ក្នុងករណីមិនព្យាបាល តើគីសចុងឬសធ្មេញបង្កផលវិបាកអ្វីខ្លះ?
– ពេលដែលគីសរីកធំខ្លាំង នាំឲ្យប៉ោងឆ្អឹង ធ្មេញរង្គើ ទម្រង់មុខខូចទ្រង់ទ្រាយ
– បណ្តាលឲ្យបាក់ឆ្អឹងថ្គាម ស្ពឹកបបូរមាត់ ខុសង៉ាំទំពា
– ចំពោះថ្គាមលើអាចបំផ្លាញដល់ថង់ខ្យល់ (Sinus Maxilla)
– ពេលមានការរលាកនាំឲ្យហើមមុខខ្លាំង និងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត
– ការព្យាបាលកាន់តែពិបាក និងស្មុគស្មាញ
មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតសូមផ្តល់អនុសាសន៍ក្នុងការការពារ៖
– អនាម័យសុខភាព មាត់ធ្មេញជាប្រចាំ ដោយការដុះសំអាតធ្មេញ និងការប្រើប្រាស់អំបោះទាក់ធ្មេញ។
– ស្វែងរកសេវាព្យាបាលធ្មេញជាមួយទន្តបណ្ឌិតជំនាញដែលត្រឹមត្រូវ រាប់ចាប់ពីការសំអាតធ្មេញ ការប៉ះធ្មេញ និងការព្យាបាលធ្មេញជាដើម។
– ណាត់ជួបប្រឹក្សាពីបញ្ហាសុខភាពមាត់ធ្មេញជាទៀងទាត់ រៀងរាល់ ៦ខែម្តង។
– ទន្តបណ្ឌិតជំនាញនៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែតស្វាគមន៍ លោក លោកស្រី ក្នុងការមកទទួលការប្រឹក្សាយោបល់ និងពិនិត្យព្យាបាលនូវសុខភាពមាត់ធ្មេញរបស់លោកអ្នកប្រកបដោយគុណភាព ប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធផល៕
អត្ថបទ៖ រស្មី
កម្លាំងសមត្ថកិច្ចស្រាវជ្រាវឃាត់ខ្លួនជនដៃដល់ច្របាច់.កសម្លាប់សង្សារខ្លួនឯង
វត្តដំណាក់ខេត្តសៀមរាប ប្រារព្ធបុណ្យមាឃបូជា ដោយមានព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទចូលរួមជាង៥ពាន់អង្គ/នាក់
អភិបាលរងខេត្តស្វាយរៀង÷ យុវជន ត្រូវមាន មានស្មារតីស្នេហាជាតិ ជួយជាតិ លើកកម្ពស់មុខមាត់ជាតិឱ្យបានច្រើន
រដ្ឋបាលរាជធានី នឹងបិទផ្លូវឆ្លងកាត់ចំណុចប្រសព្វរវាងផ្លូវ៥៩៨ និងប្រឡាយអូរវែង ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា
ក្រុមអ្នកផលិតមាតិកាតាមបណ្ដាញសង្គម ប្រាប់ក្រុម MMO កុំបំផុសបំផុលព័ត៌មានមួលបង្កាច់ ញុះញង់ និងចោទប្រកាន់គ្មានការពិត
កវីនិពន្ធល្បីខាងកំណាព្យ បណ្ឌិត ជ័យ ចាប ធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ចូលសង្គ្រោះបន្ទាន់
ហ្សេលេនស្គី៖ អ៊ុយក្រែនត្រៀមខ្លួនប្រគល់ទឹកដីដូរយកសន្តិភាពហើយ
Breaking News៖ អគ្គិភ័យកំពុងឆេះស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈ នៅខេត្តព្រះសីហនុ(មានវីដេអូ)
ស្ពានឆ្លងកាត់ទន្លេមេគង្គ ភ្ជាប់ទៅផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-បាវិត វឌ្ឍនភាពសម្រេចបានជាង ៥%
អភិបាលរងខេត្តស្វាយរៀង÷ យុវជន ត្រូវមាន មានស្មារតីស្នេហាជាតិ ជួយជាតិ លើកកម្ពស់មុខមាត់ជាតិឱ្យបានច្រើន
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ ago«ចែមុំបុកល្ហុង» សង្ស័យបង្កប់សេវាកម្មផ្លូវភេទ នគរបាលចុះបង្ក្រាបឃាត់ខ្លួនមនុស្ស១១នាក់
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ agoអ្នកកាសែតម្នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួនក្រោយដោះមីនតោនដឹកយកទៅឱ្យប៉ូលិស
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ agoផ្ទុះការចាប់អារម្មណ៍នឹងយុវតីម្នាក់ សំឡេងពីរោះ ច្រៀងស្រដៀងនឹងរាជិនីសំឡេងសារិកាមាស ប៉ែន រ៉ន
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ agoធ្លាក់យន្តហោះនៅ អាឡាស្កា អ្នកជិះក្នុងនោះ ស្លាប់ទាំងអស់
-
សន្តិសុខសង្គម១ សប្តាហ៍ agoBreaking News៖ អគ្គិភ័យកំពុងឆេះក្លឹបមួយកន្លែងនៅជិតវត្តឬស្សីសាញ់(មានវីដេអូ)
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ agoករណីលូ១តម្លៃ៤០ដុល្លា៖ អាជ្ញាធរ ថាមិនបានយកលុយពីពលរដ្ឋឡើយ គឺពលរដ្ឋជួលភាគីឯកជនឱ្យដាក់ខ្លួនឯង
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៣ ថ្ងៃ agoG-Devith ដាក់បណ្តឹងទៅ UNICEF នៅកម្ពុជា ដើម្បីលុបជាអចិន្ត្រៃយ៍គ្រប់គណនីហ្វេសប៊ុក ដែលប៉ះពាល់សិទ្ធិកុមារ តាមគ្រប់រូបភាព
-
ចរាចរណ៍៣ ថ្ងៃ agoផ្លូវ៦០ម៉ែត្រទៀត! រថយន្ដពាក់ស្លាកលេខរដ្ឋ បុករះរថយន្ដ២គ្រឿងកំពុងឈប់ចាំភ្លើងស្តុបរងការខូចខាត