ចង់​ធ្វើ​ការពត់​ធ្មេញ​ឲ្យ​ត្រង់​ជួរ តើ​មាន​ផល​លំបាក​អ្វីខ្លះ និង​ត្រូវ​ជួបបញ្ហាអ្វី​ខ្លះ?

​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ គឺ​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅនឹង​ការលូតលាស់​ឆ្អឹង​ផ្ទៃមុខ ការវិវត្តន៍​នៃ​ដំណុះ​ធ្មេញ និង​កំណាំ​ធ្មេញ ការធ្វើ​រោគ វិនិច្ឆ័យ​ការការពារ និង​ការព្យាបាល​កែលំអ​ធ្វើ​ឲ្យប្រសើរឡើង​នូវ កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ដែល​ខុស​ប្រក្រតី​។​

• 

១) សារប្រយោជន៍​នៃ​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​មាន​អ្វីខ្លះ​?

– ជួយ​បង្កើន​សោភ័ណភាព​ធ្មេញ និង​ផ្ទៃមុខ​

– កែលំអ​តួនាទី​កំ​ណាំ​ធ្មេញ (Dental Occlusion) ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្លាំង​ទំពា​បាន​ទៅដល់​គ្រប់​ធ្មេញ​

– បំបាត់​នូវ​កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ដែល​មិនល្អ ដែល​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ធ្មេញ និង​ជាលិកា​ជុំវិញ​ធ្មេញ​។​

២) តើ​មាន​មូលហេតុ​អ្វីខ្លះ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ខុស​ប្រក្រតី​?

– បញ្ហា​តំណពូជ​(Genetic)

– បញ្ហា​ឆ្អឹងថ្គាម​លើ និង​ក្រោម​មាន​គំលាត​ឆ្ងាយ​ពីគ្នា ឬ​ការលូតលាស់​ឆ្អឹង​ខុស​ប្រក្រតី​

– បញ្ហា​សាច់ដុំ និង​ជាលិកា​លើ​ផ្ទៃមុខ​

– បញ្ហា​ធ្មេញ​: ធ្មេញទឹកដោះ​ឆាប់​ដកចេញ ពេក​ឬ ក្រ​ជ្រុះ ធ្មេញ​ធំៗ ក្រអូមមាត់​តូច ធ្មេញ​ដុះ​ខុស​ប្រក្រតី ធ្មេញ​ដុះ​ខុស​ទីតាំង​

– ទម្លាប់​: កូនក្មេង​ដែល​បៀម​ដៃ​

– បញ្ហា​ស្ទះផ្លូវ​ដង្ហើម​: ធ្វើឲ្យ​មុខ​វែង និង​ធ្មេញ​លយ​មក​មុខ​

៣) តើ​ធ្មេញ​ប្រភេទ​ណាខ្លះ​ដែល​គួរតែ​ពត់​ធ្មេញ​?

– ធ្មេញ​មុខ​ដែល​លយ ឬ​ប៉ោង​មក​មុខ​ខ្លាំង អាចជា​ធ្មេញ​មុខ​លើ ឬ​ធ្មេញ​មុខ​ក្រោម ឬ​ប៉ោង​ទាំង​លើ និង​ក្រោម​

– ធ្មេញ​ដុះ​ខុស​ជួរ ដុះ​ប្រជ្រៀត​គ្នា​ដោយសារ​ធ្មេញ​ធំៗ ធ្មេញ​ដុះ​លើស រឺ​ដុះ​ខុស​ទីតាំង​

– ធ្មេញ​ចំហ ដោយសារ​ទំហំ​ធ្មេញ​តូចៗ​ធ្មេញ​មិន​ដុះ​

– ធ្មេញ​លើ ឬ​ក្រោម​ដែល​ខាំ​បុក​អញ្ចាញ​ពេល​ទំពា​អាហារ​

– កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ចំហ ចំពោះ​ធ្មេញ​មុខ ឬ​ធ្មេញ​ថ្គាម​

– ធ្មេញ​ចង្កូម​ដែល​ជំ​ពើ​ស​ដុះ​ខុស​ជួរ​

៤) តើ​ពេលណា​ល្អ សម្រាប់​ការតាមដាន និង​ព្រឹក្សា​ពី​ការពត់​តម្រង​ធ្មេញ​?

– ពេលវេលា​ល្អ​បំផុត​គឺ ពេលដែល​កុមារ​ចាប់ផ្តើម ផ្លាស់ប្តូរ​ធ្មេញ ពី​ធ្មេញទឹកដោះ​ទៅ​ធ្មេញ​អចិន្ត្រៃយ៍ ចាប់ពី​អាយុ ៦​ឆ្នាំ​ឡើងទៅ ដែលជា​ពេលវេលា​មួយ​ដែល​ត្រូវ​តាមដាន និង​ការ​ឲ្យ​ដំបូន្មាន​ចំពោះ​កុមារ និង​ឪពុកម្តាយ​ក្នុងការ ថែរក្សា​សុខភាព​មាត់​ធ្មេញ ដែល​ជួយ​កុំឲ្យ​កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ខុស​ប្រក្រតី​វិវត្តន៍​ទៅរក​ភាព​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ ឧទាហរណ៍​៖ ដូចជា​ការធ្វើ​ការដក​ធ្មេញ​តាម​លំដាប់ លំដោយ​ទៅតាម​អាយុ (Serial Extraction)

– ការព្យាបាល​ដោយ​ឧបករណ៍​ពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​ចាប់ផ្តើម ចាប់ពី​អាយុ​ចន្លោះ ១០ ទៅ​១២​ឆ្នាំ​ឡើងទៅ​។ ឧទាហរណ៍​៖ ធ្វើ Space Maintainer ជា​ឧបករណ៍​សម្រាប់រ​ក្សា​ចន្លោះ​ពេលដែល​រង់ចាំ​ធ្មេញ​ស្រុក​ដុះ​។​

៥) តើ​មាន​អ្វីខ្លះ​យកមក​សិក្សា និង​វាយ​តម្លៃ​មុនពេល​ចាប់ផ្តើម​ពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​?

– សិក្សា​ពី​កង្វល់​អ្នកជំងឺ​

– សិក្សា​ពី​សុខភាព​ទូទៅ​

– សិក្សា​ពី​សុខភាព​មាត់​ធ្មេញ​

– សិក្សា​ពី​ទម្រង់​មុខ ឆ្អឹង និង​សាច់ដុំ​មុខ (Extra Oral)

– សិក្សា​ពី​កំ​ណាំ​ធ្មេញ ទម្រង់​ធ្មេញ (Intra Oral)

– ការអង្កេត​ដោយ​ធ្វើឡើង​ដូចជា​៖

• ការថតរូប​ទុកជា​ឯកសារ​

• ការចាក់​ពុម្ព​ធ្មេញ​មក​សិក្សា​

• ការថត​ធ្មេញ Panoramic និង Cephalometric

– ធ្វើ​គម្រោង​ព្យាបាល​ត្រឹមត្រូវ​

៦) តើ​ឧបករណ៍​ពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​អ្វីខ្លះ​ដែល កំពុង​ប្រើប្រាស់​សព្វថ្ងៃ​?

– Removable Appliance : ឧបករណ៍​ពាក់​ដោះចេញ​ដោះ​ចូល​

– Functional Appliance : ឧបករណ៍​កែតម្រូវ​ឆ្អឹង និង​ធ្មេញ​ពេល​អ្នកជំងឺ កំពុង​លូតលាស់​

– Fixed Appliance : ប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍ ពាក់​ជាប់​ក្នុង​មាត់ ដូចជា​គ្រាប់​ដែក គ្រាប់​សេ​រា​មិ​ក កៅស៊ូ លួស និង​ឧបករណ៍ Mini Implant ព្រមទាំង​សម្ភារៈ​មួយចំនួន​ផ្សេងទៀត​។​

– ការប្រើប្រាស់ Invisaligne ជា​បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​

– ការប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍​ដើម្បី​ព្យាបាល​ផ្សេងៗ​គ្នា ឬ​រួមគ្នា​ទៅតាម​ស្ថានភាព​ជាក់ស្តែង​របស់​ក​រ​ណី អ្នកជំងឺ​ម្នាក់ៗ​។​

៧) តើ​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ ត្រូវតែ​ដក​ធ្មេញ​ឬ​?

ការដក​ធ្មេញ​ធ្វើឡើង តែ​ក្នុងករណី​មួយចំនួន ដើម្បី​បាន​ចន្លោះ សម្រាប់​ទាញ​ធ្មេញ ឬ​ធ្វើ​ចលនា​ធ្មេញ​។ ករណី​ខ្លះទៀត​មិនត្រូវ​ការដក​ធ្មេញ​ទេ ដោយមាន​វិធីសាស្ត្រ​ផ្សេង​ក្នុងការ​ព្យាបាល​។​

៨) តើ​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​ត្រូវការ​ពេលវេលា​ប៉ុន្មាន​?

– អាច​ចាប់ពី ៦​ខែ​ទៅ ២​ឆ្នាំ ឬ​ច្រើនជាង​នេះ​អាស្រ័យទៅលើ​ភាពស្មុគស្មាញ​ករណី​អ្នកជំងឺ​ម្នាក់ៗ​។​

៩) តើ​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​អាច​ព្យាបាល​គ្រប់​ករណី​ដែលនាំឲ្យ​មានកំ​ណាំ​ធ្មេញ​ខុស​ប្រក្រតី ឬទេ​?

ប្រសិនបើ​កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ខុស​ប្រក្រតី​បណ្តាលមកពី​ទំនាក់ទំនង​ឆ្អឹងថ្គាម​លើ និង​ក្រោម ការពត់​ធ្មេញ​មួយ​មុខ មិនអាច​ធ្វើទៅ​រួច​ទេ គឺត្រូវធ្វើ​ការវះកាត់​កែតម្រូវ​ឆ្អឹងថ្គាម (Orthognatic Surgerg) រួមផ្សំ​នឹង​ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​។​

​ជា​អនុសាសន៍​៖ សូម​មាតាបិតា​គ្រប់រូប​ចាប់អារម្មណ៍ ទៅលើ​ធ្មេញ​កុមារ​។ ការតាមដាន នឹង​ព្រឹក្សា​ជាមួយ​ទន្ត​បណ្ឌិត​ជំនាញ​ឯកទេស​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​កាល់ម៉ែត គឺ​ជួយ​កុមារ​មាន​សុខភាព​មាត់​ធ្មេញ​ល្អ និង​អាច​បន្ថយ​នូវ​ការវិវត្តន៍​ទៅរក​កំ​ណាំ​ធ្មេញ​ខុស​ប្រក្រតី​បាន​មួយចំនួនធំ ដែល​ផ្តល់​ការងាយស្រួល ដល់​ការព្យាបាល និង​ផាសុខភាព​ចំពោះ​កុមារ ដែល​វិវត្តន៍​ទៅរក​វ័យ​ជំទង់ ដែល​ត្រូវការ ការពត់​តម្រង់​ធ្មេញ​ក្នុងករណី​ចាំបាច់​៕

អត្ថបទ៖ ​រស្មី​

សូមចុចអាន៖ មក​ដឹង​ពី​ជំងឺ​ត្រអក ​ស្នាម​ក្រហម​ដែល​មាន​ពងទឹក​តូចៗ​