សុខភាព
អ្នកជំនាញប្រាប់វិធីថែទាំមូលដ្ឋាន ខណៈមនុស្សមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់កើនឡើងទ្វេដង
ការសិក្សាដ៏ធំមួយបានស្វែងរកឃើញចំនួនមនុស្សអាយុ៣០ឆ្នាំឡើងបានកើនឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ទ្វេដងក្នុងរយៈពេល៣០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ និងពាក់កណ្តាលនៃពួកគេមិនបានព្យាបាលទេ។
នោះបើទោះជាការព្យាបាលងាយស្រួល និងមានតម្លៃថោក ដូចជារបៀបទទួលទានអាហារដែលមានសុខភាព លំហាត់ប្រាណរហូតដល់ប្រើថ្នាំគ្រាប់ដែលកាត់បន្ថយសម្ពាធឈាមឲ្យទាប និងជម្រើសផ្សេងៗ។
ការស្រាវជ្រាវត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងទិនានុប្បវត្តិវេជ្ជសាស្ត្រ Lancet បានរកឃើញថា វាស្រួលវាស់វែង ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនមិនបានព្យាបាលដោយកម្រិតមូលដ្ឋានទាំងនេះទេទាំងនៅប្រទេសអ្នកមាន និងប្រទេសខ្សត់ខ្សោយ។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោកថា ជាលទ្ធផលគឺមានការស្លាប់៨.៥លាននាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ សម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់បង្កឲ្យដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ខ្សោយបេះដូង និងខ្សោយសរីរាង្គដូចជាក្រលៀនជាដើម។
អ្នកដឹកនាំស្រាវជ្រាវជាសកល លោក Majid Ezzati ជាអ្នកជំនាញសុខភាពសកលនៅមហាវិទ្យាល័យ Imperial College London បានរៀបរាប់ថា ៖«យើងបានប្រើទិន្នន័យពីឆ្នាំ១៩៩០ដល់២០១៩ លើមនុស្សអាយុ៣០ឆ្នាំដល់៧៩ឆ្នាំពីការសិក្សាតំណាងប្រជាជនជាមួយនឹងការវាស់សម្ពាធឈាម និងទិន្នន័យនៃការព្យាបាលជំងឺលើសឈាម»។
«យើងបានកំណត់ពីដំណើរឡើងឈាមថាមានសម្ពាធឈាមស៊ីស្តូលីកចំនួន១៤០មីលីម៉ែត្រ Hg ឬខ្ពស់ជាងនេះ សម្ពាធឈាម diastolic ចំនួន៩០មីលីម៉ែត្រ Hg ឬទាបជាងនេះ ឬការលេបថ្នាំសម្រាប់ជឺងឺលើសឈាម»។
ពួកគេបានឲ្យដឹងថា អ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលទិន្នន័យពីចំនួន១៨៤ប្រទេស។ ចំនួននៃមនុស្សដែលមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់បានកើនឡើងទ្វេដងពី៦៤៨លាននាក់នៅឆ្នាំ១៩៩០ឡើងដល់ជិត១.៣ពាន់លាននាក់នៅឆ្នាំ២០១៩។
លោក Ezzati បានរៀបរាប់ក្នុងសេចក្តីប្រកាសមួយថា ៖«គោលនយោបាយដែលអាចឲ្យមនុស្សរស់នៅក្នុងប្រទេសក្រីក្របំផុតទទួលបានអាហារដែលមានសុខភាពល្អ។ ជាពិសេសកាត់បន្ថយការទទួលទានអំបិល និងបង្កើនផ្លែឈើ និងបន្លែឲ្យបានច្រើន»។
«រួមជាមួយនឹងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវការរកឃើញវិធីថែទាំសុខភាពជាមូលដ្ឋាន និងជាសកល។ ធានាបាននូវការប្រើប្រាស់ថ្នាំឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។ ត្រូវតែផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន និងអនុវត្តដើម្បីកាត់បន្ថយការកើនឡើងនៃសម្ពាធឈាមខ្ពស់ក្នុងប្រទេសដែលមានចំណូលទាប និងមធ្យម»។
ប្រទេសដែលមានចំណូលខ្ពស់ដូចជា កាណាដា ស្វីស ចក្រភពអង់គ្លេស និងអេស្ប៉ាញបានរាយការណ៍ពីចំនួនប្រជាជនដែលមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់របស់ពួកគេគឺមានកម្រិតទាប ប៉ុន្តែប្រទេសដែលមានចំណូលទាបនិងមធ្យមដូចជា ប៉ារ៉ាហ្គាយ និងបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបកណ្តាលរួមមាន ហុងគ្រី ប៉ូឡូញ និងក្រូអាស៊ីគឺមានអត្រាខ្ពស់។ ប្រទេសកាណាដា និងប៉េរូមានអត្រាសម្ពាធឈាមខ្ពស់ទាបបំផុត។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានសរសេរថា ៖«អត្រាសម្ពាធឈាមខ្ពស់បំផុតនៅបណ្តាលប្រទេសអឺរ៉ុបកណ្តាល និងខាងកើត អាស៊ីកណ្តាល អូសេអានី អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ព្រមទាំងប្រទេសអាមេរិកឡាទីន និងការាបៀនមួយចំនួន»។
ការសិក្សារកឃើញថា ជារួម មនុស្សប្រុសស្រីអាយុ៣០ដល់ជាង៧០ឆ្នាំមួយភាគបីទូទាំងពិភពលោកមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់។
លោក Robert Storey សាស្ត្រាចារ្យជំងឺបេះដូងនៅសាកលវិទ្យាល័យ Sheffield ដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការសិក្សានេះបានរៀបរាប់ថា ៖«ការរាលដាលនៃជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងមិនសូវទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទេក្នុងរយៈពេល១៨ខែចុងក្រោយ ប៉ុន្តែឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិន្នាការទូទាំងពិភពលោកកំពុងមានកង្វល់ពីរបៀបរស់នៅគ្មានសុខភាពល្អដូចជាប្រើ ខ្លាញ់ ស្ករ ប្រៃ និងគ្រឿងស្រវឹងច្រើនពេក ការរស់នៅគ្មានលំហាត់ប្រាណ ជក់បារី ទាំងអស់នេះដែលនាំឲ្យមានឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ និងកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ុលអាក្រក់ដែលបណ្តាលឱ្យខូចសរសៃឈាមដែលផ្គត់ផ្គង់បេះដូងនិងខួរក្បាល»៕
ប្រែសម្រួល៖ វីរបុត្រ
ប្រភព៖ CNN
អ្នកទោស៣៣នាក់ស្លាប់ក្នុងហេតុការណ៍កុបកម្មហិង្សាក្នុងគុកនៅម៉ូសំប៊ិក ខណៈ១៥០០នាក់រត់រួច
អភិបាលខេត្តស្វាយរៀង ចែកវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ម្ចាស់អចលនវត្ថុជាង ១ម៉ឺនប័ណ្ណ ដល់ពលរដ្ឋនៅឃុំចន្ទ្រា
បក្សប្រឆាំងកូរ៉េខាងត្បូងបង្ហាញផែនការបោះឆ្នោតតែងតាំងចៅក្រមតុលាការធម្មនុញ្ញ៣រូប ជាឯកតោភាគី
អរគុណសម្រាប់រយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ – ក្រុមហ៊ុន ហ៊ិននីគែន ខេមបូឌា ត្រូវបានទទួលស្គាល់សម្រាប់សមិទ្ធិផលដ៏អស្ចារ្យ
ប្រេស៊ីលផ្អាកការសាងសង់រោងចក្ររបស់ BYD ក្រោយរកឃើញថា កម្មករសំណង់ធ្វើការដូចទាសករ
ថ្ងៃបុណ្យណូអែល រុស្ស៊ី បាញ់មីស៊ីលស្រោចពេញទំហឹងលើ អ៊ុយក្រែន
យន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរមួយគ្រឿង ធ្លាក់នៅប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាន ចំថ្ងៃបុណ្យណូអែល
រុស្ស៊ី ប្រកាសជោគជ័យ ក្រោយបាញ់មីស៊ីលរាប់រយគ្រាប់ វាយសន្ធាប់អ៊ុយក្រែន ថ្ងៃបុណ្យណូអែល
ព្យុះទី២៦ ឈ្មោះប៉ាប៊ូក បានថយឥទ្ធិពល ខណៈសីតុណ្ហភាពមានចាប់ពី១៨ ទៅ៣២°C
បុរសម្នាក់ត្រូវបានគេរំលោភនៅកណ្តាលក្រុង Brighton ប្រទេសអង់គ្លេស
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoUN អនុម័តសម្រាប់ការចាកចេញរបស់កម្ពុជាពីក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៦ ថ្ងៃ agoលោក សុះ ម៉ាច ស្នើឱ្យបញ្ឈប់ការយកស្នាដៃចម្រៀងមរតកដើម មកកែទំនុក បម្រើប្រយោជន៍បុគ្គល
-
សន្តិសុខសង្គម១ ថ្ងៃ agoដកហូតសំបក និងពោះវៀនកង់ម៉ូតូសរុបជាង១២០០០ ដែលរំលោភកម្មសិទ្ធិនាំចូល
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ agoUpdate៖ ជនដៃដល់ដែលវាយសម្លាប់ស្ត្រីលក់ភេសជ្ជៈនៅស្តុប២០០៤ ទៅលោតទឹកសម្លាប់ខ្លួននៅស្ពានជ្រោយចង្វារ
-
ចរាចរណ៍៥ ថ្ងៃ agoស្ត្រីម្នាក់ ជិះម៉ូតូលឿន វ៉ារថយន្តមិនផុត ជ្រុលទាក់ដៃចង្កូតជាមួយកង់ ដួលបោកក្បាលស្លាប់
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ agoផលដំឡូងមី កសិករត្រៀមប្រមូល ហាងឆេងទីផ្សារបានត្រឹម ១៧០ រៀលប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ គីឡូក្រាម
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoនារីថៃថតវីដេអូអាសអាភាសផ្ទុកក្នុងប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យារកចំណូលជិត១៥០០ដុល្លារក្នុង១ខែ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ agoស្ថានទូតចំនួន៦ ត្រូវបានកម្ទេច ពេលរុស្ស៊ីបាញ់មីស៊ីលវាយប្រហាររដ្ឋធានីកៀវ