សុខភាព
ចំណុចទាំងនេះ បញ្ជាក់ថា កូនរបស់អ្នកអាចកើតជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត
១)ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតជាអ្វី ហើយក្រពេញនេះមានមុខងារ អ្វីខ្លះ?
ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ជាក្រពេញមួយស្ថិតនៅផ្នែកខាងមុខនៃ បំពង់ក។ វាមានតួនាទីផលិតអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីរសំខាន់គឺ អ័រម៉ូនទីរ៉ុកស៊ីន (T4) និងអ័រម៉ូនទ្រីអ៊ីយូដូទីរូនីន(T3)។ អ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតនេះ មានសារៈសំខាន់ជាពិសេសទៅលើការលូតលាស់ខួរក្បាល និងរាងកាយរបស់ទារក និងកុមារ។
២) តើអ្វីទៅជាជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត?
ជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត គឺជាកង្វះការផលិតឬគ្មានការផលិតអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតដោយសារការ
គ្មានក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ឬមានដែរតែក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតតូចជាងធម្មតា។ ចំពោះទារកដែលមានជំងឺនេះ ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតពុំអាចផលិតអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ បំពេញតម្រូវការលូតលាស់សារពាង្គកាយនោះឡើយ។ អត្រាកើតជំងឺនេះមាន១នាក់ ក្នុងចំណោមមទារក ៣៥០០ ទៅ៤០០០នាក់។
៣) តើអ្វីទៅជាមូលហេតុ នៃជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត?
មូលហេតុនៃជំងឺនេះចែកជាពីរផ្នែក៖
– ទារកគា្មនក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ឬក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតនៅខុសកនែ្លង (85%ករណី)។ ករណីមិនធម្មតាពីកំណើតនេះពុំមានមូលហេតុច្បាស់លាស់ហើយក៏មិនមែនជាតំណពូជដែរ។
– ទារកមានក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត តែការផលិតអ័រម៉ូនមានវិបត្តិ ការផលិតពុំគ្រប់គ្រាន់ (15%ករណី) ដែលជាទូទៅអាចជាតំណពូជ។
៤) តើជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើតមានរោគសញ្ញាអី្វខ្លះ?
លើសពី៩០%នៃទារក ដែលមានជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើតពុំមានលេចចេញនូវរោគសញ្ញា អ្វីឡើយ ទារកមានសភាពទូទៅដូចទារកធម្មតា តែបើមិនមានការព្យាបាលទាន់ពេលវេលាទារក អាចចេញសញ្ញាប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់រាងកាយ និងបញ្ញាស្មារតីដែលបណ្តាលពីការកង្វះរ៉ាំរ៉ៃ។ ប្រហែលជា៥%នៃទារកដែលមានជំងឺនេះ ដែលអាចបង្ហាញរោគសញ្ញាមួយចំនួនដូចជា៖
– អណា្តតធំហើយធ្លាក់
– ទល់លាមកញឹកញាប់
– សភាពទន់ខ្លាំងខុសពីធម្មតា
– ខាន់លឿងយូរខុសពីធម្មតា
– ពិបាកក្នុងការបៅ ឬបៅយូរជាងកេ្មងធម្មតា
– ទារកមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ ឬគេងច្រើនខុសពីក្មេងធម្មតា
– ផ្ចិតលៀន និងពោះប៉ោង
ចំពោះរោគសញ្ញា ដែលរៀបរាប់ខាងលើភាគច្រើនស្តែងចេញនៅពេលទារកមានអាយុ១ខែនោះការព្យាបាល នឹងពុំមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ។
៥)តើធ្វើដូចម្ដេច ដើម្បីដឹងថាកូនលោកអ្នកមានជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត?
តាមរយៈការធ្វើតេស្តឈាមពីកែងជើងទារក ដោយផ្តិតលើក្រដាសស្ងួត ចាប់ពីអាយុ៤៨ ទៅ៧២ម៉ោង ក្រោយសម្រាល ដើម្បីធ្វើការវិភាគលើកម្រិតអ័រម៉ូន TSH (thyroid stimulating hormone) ។ TSH ជាអ័រម៉ូនដែលផលិតពីក្រពេញមួយក្នុងខួរក្បាលសម្រាប់បញ្ជាការផលិតអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត។ ប្រសិនបើកម្រិតអ័រម៉ូនTSH កើនលើសពីតម្លៃធម្មតា អាចបង្ហាញពីករណីសង្ស័យកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីត។ ទារកនឹងត្រូវបានហៅត្រលប់មកធ្វើតេស្តឈាមជាលើកទីពីរដើម្បីបញ្ជាក់រោគវិនិច្ឆ័យរបស់ជំងឺនេះ។
៦)តើហេតុអ្វីបានជាទារកគួរតែចាំបាច់ធ្វើតស្ត ដើម្បីស្វែងរកជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត?
ការស្វែងរកជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត តាមរយៈការធ្វើតេស្តឈាមនៅប៉ុន្មានថ្ងៃដំបូងនៃជីវិតមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដោយសារការរកឃើញជំងឺនេះ និងការព្យាបាលមុនការលេចចេញនូវរោគសញ្ញា អាចជួយទារកឲ្យមានការ លូតលាស់ផ្នែកបញ្ញា និងរាងកាយបានប្រក្រតី។ ការយឺតយ៉ាវក្នុងការព្យាបាល ឬពុំបានទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ អាចបណ្តាលឲ្យទារកវិវត្តន៍ទៅរកការខ្សោយបញ្ញា ឬបើធ្ងន់ធ្ងរទារកអាចមានពិការភាពផ្នែកកាយសម្បទា។
/456746797-56a955915f9b58b7d0fa7049.JPG)
៧) តើធ្វើដូចម្ដេចប្រសិនបើលទ្ធផលនៃតេស្តឈាមទារកវិជ្ជមាន ដែលជាជំងឺកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត?
ប្រសិនបើ ទារកមានតេស្តឈាមវិជ្ជមានបញ្ជាក់ពីរោគវិនិច្ឆ័យកង្វះអ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតពីកំណើត ទារកនឹងទទួលការព្យាបាល និងតាមដានដោយគ្រូពេទ្យឯកទេសកុមារ។ ការព្យាបាលមានភាពសាមញ្ញនិងងាយស្រួល ពុំមានផ្តល់ផលលំបាកអ្វីឡើយ។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ Levothyroxin សម្រាប់ជំនួសអ័រម៉ូន ដើម្បីរក្សាលំនឹងនិងសកម្មភាពធម្មតារបស់អ័រម៉ូនក្នុងឈាម។ ការព្យាបាលដោយថ្នាំ ក្នុងរយៈពេលទារកក្រោមអាយុមួយខែនៃជីវិត មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការវិវត្តរាងកាយនិង បញ្ញារបស់ទារក។ ទារកនឹងត្រូវបានតាមដានការវិវត្តន៍រាងកាយនិងបញ្ញា ព្រមទាំងតាមដានកម្រិតអ័រម៉ូនតាមរយៈការធ្វើតេស្តឈាមទៀងទាត់ ដើម្បីសម្របសម្រួលកម្រិតនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំ៕
អត្ថបទ៖ រស្មី
UNDP វាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះភាពជោគជ័យនៃការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិសកម្មភាពមីន ២០១៨-២០២៥ និងប្តេជ្ញាចិត្តគាំទ្រដល់វិស័យសកម្មភាពមីននៅកម្ពុជា
រដ្ឋបាលសង្កាត់ចោមចៅទី៣ សហការជាមួយក្រុមសង្គ្រោះ៧១១ បន្តចុះយុទ្ធការបាញ់ថ្នាំសម្លាប់មូសដើម្បីបង្កានិងទប់ស្កាត់ជំងឺគ្រុនឈាម
អាណាចក្រផ្កាថ្ម ជាសក្ខីភាពបញ្ចាក់ពីសក្តានុពលធនធានបាតសមុទ្រកម្ពុជា ដែលខេត្តកែបមានបានដាក់តាំងនៅបណ្ដោយឆ្នេរតេជោសន្តិភាពខេត្តកែប
លោក សាយ សំអាល់ ៖ មួយឆ្នាំកន្លងមកនេះខេត្តកែបសម្រេចបានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ជាខឿនយុទ្ធសាស្រ្តទ្រទ្រង់ដល់វិស័យទេសចរណ៍
រដ្ឋបាលខណ្ឌឬស្សីកែវ បន្តចុះសម្អាតនិងរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងមូលដ្ឋានឱ្យមានរបៀបរៀបរយ
អ្នកជំនាញព្រមានថា ភ្លើងឆេះព្រៃថ្មីនៅ LA នឹងធំ ដូចផ្ទុះនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីចឹង
នេះជាខ្លឹមសារនៃសំបុត្រ ដែលលោក បៃដិន ទុកឲ្យ ត្រាំ ពេលផុតតំណែង
អ្នកនាំពាក្យ៖ ករណីពលរដ្ឋទៅទទួលអំណោយនៅមុខភូមិគ្រឹះអ្នកឧកញ៉ា សុខ គង់ ស្លាប់៤នាក់ ខណៈ៥នាក់ទៀតកំពុងសង្គ្រោះ
កូរ៉េខាងជើង ប្រហារជីវិតអ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ ព្រោះគម្រោងថាមពលនុយក្លេអ៊ែរបរាជ័យ
វៀតណាម បំបែកសម្បុកក្រុមលាងលុយកខ្វក់ ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ១,២ពាន់លានដុល្លារ
-
ចរាចរណ៍៤ ថ្ងៃ agoបុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៧ ថ្ងៃ agoទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ agoពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
កីឡា១ សប្តាហ៍ agoភរិយាលោក អេ ភូថង បដិសេធទាំងស្រុងរឿងចង់ប្រជែងប្រធានសហព័ន្ធគុនខ្មែរ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១២ ម៉ោង agoអ្នកជំនាញព្រមានថា ភ្លើងឆេះព្រៃថ្មីនៅ LA នឹងធំ ដូចផ្ទុះនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីចឹង
-
ព័ត៌មានជាតិ៧ ថ្ងៃ agoលោក លី រតនរស្មី ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១៣ ម៉ោង agoនេះជាខ្លឹមសារនៃសំបុត្រ ដែលលោក បៃដិន ទុកឲ្យ ត្រាំ ពេលផុតតំណែង
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoឆេះភ្នំនៅថៃ បង្កការភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យរន្ធត់