សុខភាព
“ស៊ាំថ្នាំផ្សះ” ឆក់ជីវិតរាប់លាននាក់ហើយ ភាគច្រើនជាក្មេង
ករណីអ្នកជំងឺស្លាប់បាត់បង់ជីវិតដោយសារបាក់តេរីស៊ាំជាមួយថ្នាំផ្សះបានសម្លាប់មនុស្សច្រើនជាងជំងឺគ្រុនចាញ់និងជំងឺអេដស៍ទៅទៀត ហើយជនរងគ្រោះភាគច្រើននៅបណ្ដាប្រទេសក្រីក្រ ហើយអ្នកទាំងនោះសឹងតែទាំងអស់អាយុមិនទាន់បាន ៥ឆ្នាំទេ។ របាយការណ៍ពីក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ២០៤ប្រទេសដឹកនាំដោយសាកលវិទ្យាល័យវ៉ាស៊ីនតោន សម្ដែងក្ដីបារម្ភចំពោះការព្យាបាលជំងឺណាមួយដោយថ្នាំផ្សះ តែបែរជាបាក់តេរីស៊ាំជាមួយថ្នាំបង្កផលវិបាក និងជំងឺផ្សេងៗមកសម្លាប់អ្នកជំងឺទៅវិញ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវក្រោយពីប្រមូលទិន្នន័យនិងរបាយការណ៍ជនរងគ្រោះទាំងអស់ពីមន្ទីរពេទ្យ ការសិក្សាបន្ថែម និងប្រព័ន្ធពាក់ព័ន្ធបានសន្និដ្ឋានថា ក្មេងជាក្រុមងាយរងគ្រោះបំផុត ឬ ២០% សុទ្ធតែជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហាបាក់តេរីស៊ាំជាមួយថ្នាំផ្សះ (AMR) ដែលអ្នកទាំងនោះសុទ្ធតែអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ។
ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់ដោយសារជំងឺ ៥លាននាក់ កាលពី ២០១៩ ករណីបាក់តេរីស៊ាំជាមួយថ្នាំផ្សះ ឬហៅថា AMR ឈរនៅលេខរៀងទី១ មានចំនួន៖
- បាក់តេរីស៊ាំជាមួយថ្នាំផ្សះ (AMR) ១,២លាននាក់
- ជំងឺអេដស៍ ៨៦ម៉ឺននាក់
- ជំងឺគ្រុនចាញ់ ៦៤ម៉ឺននាក់។
ជនរងគ្រោះប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះច្រើនលើសកម្រិតដើម្បីទប់ទល់នឹងជំងឺ ទប់ទល់នឹងការឆ្លង បែរជាជះផលអវិជ្ជមាន ថ្នាំអស់ប្រសិទ្ធភាពចំពោះប្រភេទជំងឺឆ្លងកម្រិតធ្ងន់មួយចំនួន។ ផ្ទុយទៅវិញការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះទាំងនោះ បែរជាឃាតកសម្លាប់អ្នកជំងឺដោយស្ងប់ស្ងាត់បំផុតទៅវិញ។
អ្នកស្លាប់បាត់បង់ជីវិតដោយសារ AMR ភាគច្រើនបណ្ដាលមកពីការឆ្លងជំងឺប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងក្រោមរលាកសួត និងការបង្ករោគក្នុងឈាម។ បើឆ្លងបាក់តេរីប្រភេទ MRSA (methicillin-resistant Staphylococcus aureus) អ្នកជំងឺភាគច្រើនមិនរស់ទេ។ រីឯបាក់តេរី E. coli, និងប៉ុន្មានមុខផ្សេងទៀតសុទ្ធតែពាក់ព៏ន្ធទៅការស៊ាំថ្នាំផ្សះកម្រិតខ្ពស់។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Chris Murray ប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យវ៉ាស៊ីនតោនបញ្ជាក់ថា ទិន្នន័យថ្មីៗបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីកម្រិតភាពស៊ាំបាក់តេរីជាមួយថ្នាំផ្សះជាសាកលគួរឲ្យបារម្ភបំផុត ហើយទាមទារការយកចិត្តទុកដាក់និងចាត់វិធានការបន្ទាន់។ លោកសម្ដែងការព្រួយបារម្ភថា “យើងចង់ជែងឲ្យដាច់បញ្ហានេះ ទោះកម្រិតភាពស៊ាំបាក់តេរីជាមួយថ្នាំផ្សះបានសន្ទុះលឿននិងគួរឲ្យព្រួយភ័យក៏ដោយ“។
ឯអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រច្រើនទៀតលើកឡើងថា គួរយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើកម្រិតនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ផ្សះនៅតាមតំបន់ និងប្រទេសនានា ឯកញ្ចប់ចំណាយចំពោះបញ្ហា AMR នេះ ក៏កើនធំជាងមុនដែរ៕
អត្ថបទផ្ដល់សិទ្ធិ៖ Hello គ្រូពេទ្យ
ចុចអាន៖ អ្នកទើបកើតជំងឺផ្ដាសាយ ទំនងមានប្រព័ន្ធការពាររាងកាយប្រឆាំងកូវីដ-១៩ ខ្លះ
ចុចអាន៖ មន្ត្រីសុខាភិបាលព្រមាន កុំប្រើថ្នាំផ្សះ បើឈឺស្រាលៗព្រោះប៉ះពាល់សុខភាពធ្ងន់ណាស់
សមត្ថកិច្ចចេញបទបញ្ជា និងចុះណែនាំអ្នកលក់ អ្នកលេងផាវ កាំជ្រួច នាឱកាសចូលឆ្នាំប្រពៃណីចិនខាងមុខ
មកដឹងចំណុចពិសេសនៃទេពកោសល្យច្រៀងរបស់ ព្រាប សុវត្ថិ
សហជីព កម្មករ និងពលរដ្ឋ ៖ បើគ្មានថ្ងៃជ័យជម្នះ៧មករា ពួកគាត់គ្មានឱកាសទទួលបានការងារសមរម្យឡើយ
រុស្ស៊ីផ្ដល់អាហារូបករណ៍៣កន្លែងសម្រាប់ជំនាញទាក់ទងនឹងនុយក្លេអ៊ែរស៊ីវិលដល់និស្សិតកម្ពុជា
ក្រោយជាប់គុក២៥ឆ្នាំ ទើបតុលាការរកឃើញថា ភស្តុតាងមិនស៊ីគ្នា
តារា Rap ម្នាក់ស្លាប់ភ្លាមៗនៅកន្លែងកើតហេតុ ក្រោយរថយន្ដពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម បើកបញ្ច្រាសឆ្លងផ្លូវ បុកមួយទំហឹង
សមត្ថកិច្ច បានឃាត់ខ្លួនអ្នកបើករថយន្តបុកតារារ៉េបម្នាក់ យកទៅសួរនាំអនុវត្តតាមនីតិវិធី
អ្នកសិល្បៈ តក់ស្លុត និងសោកស្តាយនូវការបាត់បង់ តារា Rapper RuthKo ជួបគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍យប់មិញ
បិទចរាចរណ៍នៅកំពង់ចម្លងជ្រោយចង្វារ កំពង់ចម្លងអរិយក្សត្រ និងកំណាត់ផ្លូវមួយចំនួន ជុំវិញមហោស្រពកោះពេជ្រ ស្អែកនេះ
មកដឹងពីជីវិតសិល្បៈត្រួសៗរបស់ Rapper ល្បីឈ្មោះ Ruthko
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoលទ្ធផលកំណាយ៖ តំបន់អង្គរមានមនុស្សមកតាំងភូមិករតាំងពីជាង ៣ ០០០ ឆ្នាំមកម្ល៉េះ
-
ចរាចរណ៍១៥ ម៉ោង agoតារា Rap ម្នាក់ស្លាប់ភ្លាមៗនៅកន្លែងកើតហេតុ ក្រោយរថយន្ដពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម បើកបញ្ច្រាសឆ្លងផ្លូវ បុកមួយទំហឹង
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoសំណង់ព្រះពុទ្ធប្បដិមាកម្ពស់ជាង ៨០ ម៉ែត្រ នឹងលេចរូបរាងក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍឆ្នេររាមខេត្តព្រះសីហនុ
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoអ្នកឧកញ៉ា សំ សុខនឿន ព្យាករថា កម្ពុជា ត្រូវការពេលប្រហែល៥ឆ្នាំទៀត ដើម្បីឱ្យវិស័យអចលនទ្រព្យវិលរកសភាពដើមវិញ
-
សេដ្ឋកិច្ច៤ ថ្ងៃ agoទិន្នផលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីអាចធ្លាក់ចុះពី ១០-៣០% ដោយសារអាកាសធាតុ ប្រសិនបើគ្មានវិធានការឆ្លើយតបទាន់ពេល
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoមហាជនផ្ទុះការរិះគន់លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ដែលនិយាយជំរុញ«ក្មេងៗឱ្យខំរៀនសូត្រ និងធ្វើការ ជាជាងទៅធ្វើសមាធិ»
-
សេដ្ឋកិច្ច៤ ថ្ងៃ agoធនាគារជាតិ ប្រកាសឱ្យសាធារណជនប្រុងប្រយ័ត្នប្រាក់ដុល្លារក្លែងក្លាយ កំពុងចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា
-
កីឡា៤ ថ្ងៃ agoគ្រួសារលោកគ្រូ អេ ភូថង ជួបទុក្ខធំផ្ទួនៗ