មូល​ហេតុ​ ដែល​បណ្តាល​ឲ្យ​ស្លាប់​ភ្លាមៗ ចំពោះ​មនុស្ស​ពេញ​វ័យ​!

​ការស្លាប់​ភ្លាមៗ (Adult sudden death)​ គឺជា​ការ​ស្លាប់ ដែល​មិន​អាច​រង់ចាំ​ការសង្គ្រោះ ជួនកាល​មិន​មាន​អ្វី​ ដែល​អាច​ពន្យល់​ពី​ការ​ស្លាប់​នេះ​បានទេ​។ ជាទូទៅ​ជនរងគ្រោះ​បាត់បង់​ស្មារតី មិន​មាន​ដង្ហើម និង​ជីពចរ​នោះ​ទេ​។ ការស្លាប់​ភ្លាមៗ ជា​មូលហេតុ​នៃ​ការ​ស្លាប់​ប្រហែល ៤​សែន​នាក់ ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក និង​ប្រហែលជា ៤​ម៉ឺន​នាក់ នៅ​ប្រទេស​បារាំង ដែល​មូលហេតុ​ចម្បង​ គឺ​បណ្តាល​​មក​ពី​ជំងឺ​បេះដូង (​ជំងឺ​នេះ​កើន​ឡើង សមាមាត្រ​នឹង​អាយុ​)​។

​នៅ​ប្រទេស​សឹង្ហ​បុរី ជំងឺ​បេះដូង​ គឺជា​មូលហេតុ​ទី​២ នៃ​ការ​ស្លាប់ ស្មើនឹង ២៤% នៃ​ការ​ស្លាប់​សរុប ដែល​ក្នុង​នោះ​ប្រមាណ​ជា ២៤០០​នាក់ មាន​ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​បេះដូង ហើយ​មនុស្ស​ជិត ១០០០​នាក់ ​ក្នុង​នេះ​បាន​រងគ្រោះ​ដោយ​ការ​គាំងបេះដូង​ភ្លាមៗ នៅ​កន្លែង​ផ្សេងៗ​ក្រៅពី​មន្ទីរពេទ្យ (​ភាគរយ​សរុប​នៃ​ការ​រស់រាន​មាន​ជីវិត​ក្នុង​ក្រុម​នេះ មាន​ប្រមាណ​តែ ២,៦%​ប៉ុណ្ណោះ​) ហើយ​មនុស្ស​រាប់​រយ​នាក់​ផ្សេងទៀត រងគ្រោះ​ដោយ​គាំងបេះដូង នៅ​ពេល​ទៅដល់​មន្ទីរពេទ្យ​។​

​មូលហេតុ​ទូទៅ​ ដែល​បណ្តាល​ឲ្យ​ស្លាប់​ភ្លាមៗ​រួម​មាន​

– ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​បេះដូង​

– ការ​ស្ទះ​ផ្លូវ​ដង្ហើម​ដោយ​វត្ថុ​ផ្សេងៗ​

– ការ​លង់ទឹក​

– ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​ខួរក្បាល​

– ការ​លេប​ថ្នាំ​ហួស​កម្រិត​

– ការ​ចងក​

– ការ​ហឺត​ផ្សែង​

– ការ​ឆក់​ខ្សែភ្លើង​

– អាឡ័កស៊ី​ធ្ងន់ធ្ងរ​

– ការ​គ្រោះថ្នាក់​ប៉ះទង្គិច​ធ្ងន់ធ្ងរ​

​ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​បេះដូង ភាគច្រើន​បណ្តាល​មកពី​ការ​កក​ជាតិ​ខ្លាញ់ ដែល​ស្ទះ​តាម​សរសៃឈាម​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង (Coronary artery) ដែល​គេ​ហៅថា Atherosclerosis​។ រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​បេះដូង​រួម​មាន​

– តឹង​ណែន​ទ្រូង ឈឺ​ទ្រូង​ផ្នែក​ខាងមុខ​ខ្លាំង អាច​រាលដាល​ទៅ ក ថ្គាម ដើមដៃ ឬ​ស្មា​ទាំងសងខាង​

– ជាទូទៅ​មាន​រយៈពេល​យូរ​លើស​ពី ២០​នាទី​

– ហើយ​អាច​មាន​សញ្ញា​រួមផ្សំ​ដូច​ជា បែកញើស ចង្អោរ ហត់ ឬ​អស់​កម្លាំង​។​

​កត្តា​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់ នៃ​ជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាម​បេះដូង (Risk factors of heart attack):

– កត្តា​បង្ក​ដែល​មិ​នអាច​កែប្រែ​បាន​មានៈ ភេទ តំណពូជ ជាតិ​សាសន៍ និង​អាយុ​

– កត្តា​បង្ក​ដែល​អាច​កែ​ប្រែ​បាន​មាន​

• ការ​លើស​ជាតិ​ខ្លាញ់​

• ការ​លើស​សម្ពាធ​ឈាម​

• ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម​

• ការ​ជក់បារី​

• ការ​មិន​មាន​លំ​ហាត់ប្រាណ​

• ការ​លើស​ទម្ងន់​

• ស្ត្រេ​ស និង​ឆេវឆាវ​។​

​ការ​ស្លាប់​ភ្លាមៗ អាច​នឹង​ត្រូវ​បាន​ជួយសង្គ្រោះ​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​

– ឆាប់​ស្គាល់​នូវ​ការ​ស្លាប់​ភ្លាមៗ ហើយ​ទូរស័ព្ទ​ហៅ​ឡាន​សង្គ្រោះ​បន្ទាន់ ១១៩ និង​ឆាប់​ធ្វើការ​សង្គ្រោះ​បឋម​

– ធ្វើការ​សង្គ្រោះ​ចលនា​បេះដូង និង​សួត​ភ្លាមៗ (CPR: Cardio-Pulmonary Resuscitation)

– ឆាប់​ធ្វើការ​ឆក់​បេះដូង​ភ្លាមៗ ដោយ AED (Automatic External Defibrillator)

– ឆាប់​បញ្ជូន​ជនរងគ្រោះ​មក​មន្ទីរពេទ្យ​ជំនាញ​ដើម្បី​បន្ត​ការ​ព្យាបាល​។​

​ការ​បង្រៀន​ចំណេះដឹង​ទូទៅ​នៃ​ការសង្គ្រោះ​បឋម​ជា​សាធារណៈ នៃ​ការ​ជួយ​សង្គ្រោះ​ចលនា​បេះដូង និង​សួត មាន​សារៈសំខាន់​ណាស់​ក្នុង​ការ​កាត់បន្ថយ​អត្រា​ការ​ស្លាប់​ភ្លាមៗ ដែល​ភាគច្រើន​កើតឡើង​នៅ​ក្រៅ​មន្ទីរពេទ្យ​។​

«​សកម្មភាព​នៃ​ការ​ជួយ​សង្គ្រោះ​បន្ទាន់ នៅ​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​នាទី​ដំបូង គឺជា​កត្តា​ចម្បង​ក្នុង​ការ​ជួយ​ដល់​អាយុជីវិត​ជនរងគ្រោះ ហើយ​សកម្មភាព​នេះ អាច​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​យើង​ទាំង​អស់​គ្នា និង​នៅ​គ្រប់​ទីកន្លែង ហើយ​អ្វី​ដែល​ចាំបាច់​នោះ​គឺ ចំណេះដឹង និង​របៀប​សង្គ្រោះ​បន្ទាន់​ដែល​ត្រឹមត្រូវ​»៕

អត្ថបទ៖ ​រស្មី

សូមចុចអាន៖ ​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​ដាក់​ស្ថានភាព​ដេក​ផ្អៀង​ ដើម្បី​សុវត្ថិភាព