សុខភាព
តើវ៉ាក់សាំងពិតជាជួយពិភពលោកឲ្យគ្រប់គ្រងលើវីរុសកូវីដ១៩បានពិតប្រាកដមែន?
មួយឆ្នាំមកហើយគិតចាប់តាំងពីមេរោគកូវីដករណីដំបូងត្រូវបានគេរាយការណ៍ពីទីក្រុង Wuhanប្រទេសចិន ហើយប្រធានបទចុងក្រោយពេលនេះវិញ គឺអំពីវ៉ាក់សាំងការពារ។
ច្រើនជំនាន់មកហើយ ដែលវិទ្យាសាស្ត្រមិនធ្លាប់ទទួលបានជោគជ័យសម្រាប់ការបង្កើតវ៉ាក់សាំងការពារអម្បូរវីរុសកូរ៉ូណាទេ។ ក្រោយពេលរាតត្បាតសារឡើងវិញនៅចុងឆ្នាំ២០១៩នេះទៀតសោត ពួកគេបានអះអាងថា វ៉ាក់សាំងនឹងត្រូវការពេលបង្កើតមិនតិចតួចឡើយ អាចពីរវាងបួនឆ្នាំរហូតសល់រាប់ទសវត្សរ៍។

តើវ៉ាក់សាំង Covid-19 នឹងជួយជំរុញពិភពលោកអាចគ្រប់គ្រងលើវីរុសកូវីដ១៩បានក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះដែរទេ?
នៅថ្ងៃទី ១៣ ខែមករាឆ្នាំមុនក្រុមហ៊ុនអាមេរិក Moderna និងវិទ្យាស្ថានសុខភាពជាតិបានបញ្ចប់លំដាប់លំដោយនៃការរៀបចំស្រាវជ្រាវ(Timeline )រកវ៉ាក់សាំង ប្រឆាំងនឹងវីរុសថ្មីនេះដែលក្រោយមកមិនយូរប៉ុន្មានពួកគេចាប់ផ្តើមបង្កើតគ្លីនិកនិងទទួលបានថវិកាមកធ្វើការភ្លាមៗ។
សាកលវិទ្យាល័យ Oxford ក្នងពេលជាមួយគ្នា ក៏បានផ្លាស់ប្តូរការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួនយ៉ាងរហ័ស លើវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺផ្លូវដង្ហើមមជ្ឈិមបូព៌ា ដោយលើប្រភេទវីរុសកូរ៉ូណាថ្មីនេះដែរ។
ទោះបីយ៉ាងនេះហើយក្តី ក៏ប្រធានអង្គការសុខភាពពិភពលោកលោក Tedros Adhanom Ghebreyesus បាននិយាយកាលពីខែកុម្ភៈថា វ៉ាក់សាំងពិតប្រាកដ អាចនឹងរួចរាល់ក្នុងរយៈពេល ១៨ ខែក្រោយការស្រាវជ្រាវឯណោះ ។
បណ្ឌិតមីក្រូជីវសាស្ត្រនិងភាពស៊ាំនៅជុំវិញពិភពលោកបានធ្វើការរួមគ្នា
បទពិសោធន៍ថ្មីនិងទំនើបកម្មនៃការស្រាវជ្រាវវ៉ាក់សាំងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះបានក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ពន្លឿនការរកឃើញវ៉ាក់សាំងបង្ក្រាបកូវីដ។
កម្មវិធី Warp Speed ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ បានផ្តល់សម្បទានជាង ១២ ពាន់លានដុល្លារដល់ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងដូចជា Moderna, AstraZeneca, Johnson និង Johnson, Sanofi និង Novavax ។ ជាថ្នូរមកវិញរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុមហ៊ុនទាំងនេះក្នុងគោលដៅប្រមូលឱ្យបានថ្នាំវ៉ាក់សាំងចំនួន ៣០០ លានដូសសំរាប់ជនជាតិអាមេរិក។
នៅប្រទេសចិនវិញ គេបានបង្កើតក្រុមការងារពិសេសមួយក្នុងខែមករាឆ្នាំ២០២០ ដើម្បីផ្តល់មូលនិធិនិងសម្របសម្រួលការស្រាវជ្រាវរកវ៉ាក់សាំងបន្ទាន់ក្រោយការផ្ទុះឡើងនៅ អ៊ូហាន។ រហូតមកដល់ខែមេសា ប្រទេសនេះបានកំណត់ជោគជ័យនូវរូបមន្តបច្ចេកវិទ្យាវ៉ាក់សាំងចំនួន ៥ ប្រភេទផ្សេងៗគ្នាដែលរួមមាន ទាំងបច្ចេកវិទ្យាវ៉ាក់សាំងអសកម្ម ដែលត្រូវបានបដិសេធជាយូរមកហើយដោយលោកខាងលិចផង។
ហេតុផលដែលវ៉ាក់សាំងអសកម្មមិនត្រូវបានអនុវត្តនៅបស្ចឹមប្រទេសគឺដោយសារ សំដៅទៅលើគ្រោះថ្នាក់មួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៥ ទាក់ទងនឹងវ៉ាក់សាំងជំងឺស្វិតអវៈយវៈព្រោះហានិភ័យនៃផលប៉ះពាល់ដែលគ្របដណ្តប់រយៈពេលវែង។

លោក Stanley Plotkin ដែលបានបង្កើតវ៉ាក់សាំងហ្សីឡានៅទសវត្សឆ្នាំ ១៩៦០ និងជាអ្នកដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងឧស្សាហកម្មវ៉ាក់សាំងរាប់ទសវត្សមកហើយ បាននិយាយថា ព្រឹត្តិការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រកាលពីឆ្នាំមុនគឺមិនធ្លាប់មានពីមុនមកទេ ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា «យើងមិនធ្លាប់មានក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍វ៉ាក់សាំងច្រើនក្នងពេលតែមួយដោយប្រើវេទិកាផ្សេងៗគ្នាដូច្នេះទេ នេះជារបត់ល្អមួយ »។
វ៉ាក់សាំងកូវីដចំនួន ៦៣ ប្រភេទ ខុសៗគ្នាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន
វ៉ាក់សាំងកូវីដមានចំនួន ៦៣ ប្រភេទ ខុសៗគ្នាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលកំពុងធ្វើការសាកល្បងតាមគ្លីនិកខ្លះ និងភាគច្រើនផ្តោតលើប្រូតេអ៊ីនកើនឡើងនៃវីរុស ដែលត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងកោសិកាមនុស្ស។ គោលដៅដែលត្រូវបានគេកំណត់អត្តសញ្ញាណ ដើម្បីស្រាវជ្រាវវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ជំងឺឆ្លងវីរុសនេះបានក្លាយទៅជាគោលដៅត្រឹមត្រូវ១០០ភាគរយ ឧទាហរណ៍មេរោគអេដស៍គឺពិបាកក្នុងការចាក់វ៉ាក់សាំងណាស់បានជាការប្រើស្រោមអនាម័យជាជម្រើស ចំណែក ជំងឺផ្តាសាយគឺពិបាកដោះស្រាយជាងជំងឺកូវីដ១៩ ដូច្នេះកូវីដងាយស្រួលជាងទៅវិញ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងភ្នាក់ងារបង្កជំងឺមួយចំនួនទៀត។
តើយើងគួររំពឹងអ្វីពីវ៉ាក់សាំងនេះនៅឆ្នាំ ២០២១?
ភាពមិនប្រាកដប្រជានៅតែមាន អំពីសំណួរថា តើពេលណាវ៉ាក់សាំងនេះអាចបញ្ចប់ការរាតត្បាតដែលកំពុងបាននឹងឆ្លងដល់ទៅជាង ៨៧ លាននាក់និងបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១.៨ លាននាក់ក្នុងរយៈពេលប្រហែលមួយឆ្នាំមកនេះ។
ទោះទិន្នន័យដែលទទួលបានពីវ៉ាក់សាំងគឺល្អជាងស្តង់ដារ ៥០ ភាគរយដែលកំណត់ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោកនិងនិយតករនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនតែការដឹកជញ្ជូនជាឧបសគ្គធំព្រោះសីតុណ្ហភាពរក្សាវាជារឿងស្មុគស្មាញ។
រឿងដែលគ្រប់គ្នាគួរដឹង គឺ វ៉ាក់សាំងកូវីដចំនួនពីរមុខ ដែលត្រូវបានបង្កើតដោយ Pfizer-BioNTech និង Moderna មានប្រសិទ្ធិភាពប្រហែលជា ៩៥ ភាគរយរីឯ វ៉ាក់សាំង Oxford-AstraZeneca មានអត្រាប្រសិទ្ធភាព ៧០ ភាគរយទោះបីជាអាចខ្ពស់ជាងនេះបន្ទាប់ពីការកែកម្រិតថ្នាំ។ ប្រទេសចិនវិញ ក៏បានប្រកាសថា វ៉ាក់សាំងអសកម្មមួយរបស់ខ្លួនមានប្រសិទ្ធភាព ៧៩ ភាគរយដោយព្រមព្រៀងផ្តល់ការចាក់ឥតគិតថ្លៃដល់សាធារណជនចំនួន ៥០ លាននាក់នៅក្នុងក្រុមដែលមានអាទិភាពខ្ពស់ មុនចូលឆ្នាំខ្លួនពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈ។

អត្រាប្រសិទ្ធភាពក្នុងភាគរយខាងលើមិនអាចបញ្ឈប់ការឆ្លងបានទេ
មិនមែនរាល់ការសាកល្បងវ៉ាក់សាំងទាំងអស់កន្លងមក សុទ្ធតែបង្ហាញថាអាចការពារមនុស្សគ្រប់វ័យរួមទាំងអ្នកជំងឺវ័យចំណាស់ឬអ្នកជំងឺធ្ងន់ធ្ងរនានាបានដែរនោះឡើយ នេះជារឿងដែលគួរតែមានការយលើដឹងនិងទទួលយកត្រៀមចិត្តទុកជាមុន។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងបន្តតាមដានយ៉ាងដិតដល់ថាតើអត្រាឆ្លងអាចធ្លាក់ចុះក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ ដែលផ្សារភ្ជាប់និងលទ្ធផលវ៉ាក់សាំងព្រមជាមួយឆន្ទៈសាធារណជនក្នុងការទទួលយកវាទៅក្នងរាងកាយដែរឬយ៉ាងណា។
នាយកមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវការច្នៃប្រឌិតវិទ្យាសាស្ត្រនិងជីវវិទ្យានៅសាកលវិទ្យាល័យវ៉ាស៊ីនតោនលោក Michael Kinch បានមានប្រសាសន៍ថា រយៈពេលនៃការការពារ រក្សាគម្លាតសីលធម៌ ទំនួលខុសត្រូវ នឹងកំណត់ថាតើវ៉ាក់សាំងពិតជាអាចបញ្ចប់ការរាតត្បាតបានឬអត់។
ភ័ស្តុតាងមិនល្អខ្លះ កំពុងកើនឡើងដែលបំភ័យយើងថា ការឆ្លងមេរោគធម្មជាតិបែបនេះ ប្រហែលជាមិនផ្តល់នូវភាពស៊ាំយូរអង្វែងការពាររាងកាយមនុស្សទេ គន្លឹះចម្បងគឺថាតើវ៉ាក់សាំងមួយណាដែលពិតជាអាចយកឈ្នះលើដែនកំណត់នេះបាន?
ប្រទេសខ្លះមិនទាន់សម្រេចចិត្តជ្រើសរើសវ៉ាក់សាំង Covid-19 នៅឡើយ
នៅពេលដែលមនុស្សជាច្រើនសាទរចំពោះប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់នៃវ៉ាក់សាំងកូវីដដែលទើបរកឃើញ លោក George Gao Fu ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលចិនដើម្បីការពារជំងឺឆ្លង (CDC) បានព្រមានអំពីផលប៉ះពាល់នៃវ៉ាក់សាំងនោះពេលដែលប្រើលើមនុស្សមានសុខភាពល្អ និងសង្ស័យអំពីការស្តុកមិនត្រឹមត្រូវ ។
បន្ថែមលើបញ្ហាជុំវិញកង្វះការផ្គត់ផ្គង់និងពិបាកដឹកជញ្ជូន បណ្តាប្រទេសខ្លះបានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភ។
សូម្បីតែប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាអាល្លឺម៉ង់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាច្រើន ជាពិសេសដោយសារតែគេកំពុងប្រើវ៉ាក់សាំង របស់ BioNTech ដែលត្រូវការស្តុកត្រជាក់ខ្លាំង ។ កម្មករចំនួនប្រាំបីនាក់នៅមណ្ឌលមើលថែទាំសហគមន៍ ត្រូវបានចាក់ផ្តល់ឱ្យច្រឡំនូវថ្នាំវ៉ាក់សាំង Pfizer-BioNTech ចំនួន ៥ ដងលើសកំរិតដែលបានណែនាំ។ ហើយវ៉ាក់សាំងដដែលចំនួន ១,០០០ ដូសត្រូវបានប្រគល់ទៅគ្លីនិកវិញបន្ទាប់ពីត្រូវដឹកស្តុកក្នុងឡានអាហារត្រជាក់ជំនួសកន្លែងស្តុកពិតដែលត្រូវការសីតុណ្ហភាពដល់ទៅ -៩៤ អង្សាសេ ៕
សាយ ពេជ្រ
ប្រភព SCMP

-
សន្តិសុខសង្គម១ ថ្ងៃ ago
«ចែមុំបុកល្ហុង» សង្ស័យបង្កប់សេវាកម្មផ្លូវភេទ នគរបាលចុះបង្ក្រាបឃាត់ខ្លួនមនុស្ស១១នាក់
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
អ្នកកាសែតម្នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួនក្រោយដោះមីនតោនដឹកយកទៅឱ្យប៉ូលិស
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
ធ្លាក់យន្តហោះនៅ អាឡាស្កា អ្នកជិះក្នុងនោះ ស្លាប់ទាំងអស់
-
សន្តិសុខសង្គម៦ ថ្ងៃ ago
Breaking News៖ អគ្គិភ័យកំពុងឆេះក្លឹបមួយកន្លែងនៅជិតវត្តឬស្សីសាញ់(មានវីដេអូ)
-
ចរាចរណ៍១ ថ្ងៃ ago
ផ្លូវ៦០ម៉ែត្រទៀត! រថយន្ដពាក់ស្លាកលេខរដ្ឋ បុករះរថយន្ដ២គ្រឿងកំពុងឈប់ចាំភ្លើងស្តុបរងការខូចខាត
-
ជីវិតកម្សាន្ដ២៤ ម៉ោង ago
G-Devith ដាក់បណ្តឹងទៅ UNICEF នៅកម្ពុជា ដើម្បីលុបជាអចិន្ត្រៃយ៍គ្រប់គណនីហ្វេសប៊ុក ដែលប៉ះពាល់សិទ្ធិកុមារ តាមគ្រប់រូបភាព
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ព័ត៌មានបន្ថែម៖ មានមនុស្ស៣នាក់រងរបួសក្នុងហេតុការណ៍ឆេះក្លឹប
-
ជីវិតកម្សាន្ដ១ ថ្ងៃ ago
G-Devith ប្តេជ្ញារកយុត្តិធម៌ឱ្យគ្រួសារ ក្រោយម្ចាស់ផេក «អាក្លូ» ផ្លែផ្កាគ្រួសារខ្លួនជារឿយៗ ពិសេសទាញកូនប្រុសទៅពាក់ព័ន្ធ