សុខភាព
ការញ៉ាំអាហារដែលយើងច្រើនធ្វេសប្រហែស អាចនាំផ្លូវទៅរកជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ
យោងតាមអ្នកជំនាញ ការញ៉ាំ ឬផឹកភេសជ្ជៈក្តៅពេក អាចបណ្តាលឲ្យខូចបំពង់អាហារ និងសូម្បីតែមហារីកបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារ គឺជាដុំសាច់សាហាវដែលមានប្រភពចេញពីកោសិកា epithelial នៃបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារត្រូវបានបង្ហាញថា ទាក់ទងនឹងរបបអាហារ និងទម្លាប់ផឹកស្រា។
វេជ្ជបណ្ឌិតនៅ CKI លោក Dinh Tran Ngoc Mai នាយកដ្ឋានអាហារូបត្ថម្ភ និងរបបអាហារ នៃសាកលវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ និងឱសថស្ថានទីក្រុងហូជីមិញ បាននិយាយថា ការប្រើប្រាស់ភេសជ្ជៈដែលក្តៅពេក អាចប៉ះពាល់ដល់បំពង់អាហារ ថែមទាំងបង្កមហារីកបំពង់អាហារទៀតផង។ មូលហេតុគឺដោយសារកោសិកាភ្នាសបំពង់អាហារត្រូវខូចខាតនៅពេលប៉ះពាល់នឹងអាហារដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ចាប់ពី ៦៥ អង្សាសេ ឬខ្ពស់ជាងនេះ។
ទម្លាប់នៃការញ៉ាំអាហារក្តៅពេក ក្លាយជាដំណើរការដដែលៗជាញឹកញាប់ ដែលនាំឲ្យមានស្នាមសង្វារ និងការរីកសាយមិនធម្មតានៃកោសិកាភ្នាសនៃបំពង់អាហារ។ នេះជាកត្តាចាប់ផ្តើមដែលបង្កជាជំងឺមហារីក។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះបានវិភាគថា មហារីកបំពង់អាហារមានកត្តាហានិភ័យជាច្រើនដូចជា៖
– ទម្លាប់ប្រើគ្រឿងស្រវឹង និងជក់បារី
– របបអាហារដែលប្រើអាហារជាច្រើនដែលមានសារធាតុ nitrosamines ដូចជាត្រសក់ជ្រក់ និងត្របអាំងក្ដៅៗជាដើម។
– បរិភោគអាហារដែលមានផ្សិតដែលមានផ្ទុកសារធាតុ aflatoxins។
– ភេសជ្ជៈ និងអាហារកែច្នៃនៅសីតុណ្ហភាពខ្ពស់។
– ទម្លាប់ទំពារស្លាម្លូ។
– របបអាហារដែលមានជាតិសរសៃទាប។
លើសពីនេះទៀត មានកត្តាផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានគេជឿថាបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ ដូចជាការធាត់ ការឆ្លងមេរោគ Human Papilloma Virus (HPV) ជំងឺច្រាលក្រពះពោះវៀន ឬប្រវត្តិនៃការរលាកក្រពះពោះវៀន ជំងឺក្រពះពោះវៀន មហារីកមាត់ និងសូម្បីតែកត្តាហ្សែន។

យោងតាមអ្នកជំនាញខាងជំងឺមហារីក ជំងឺមហារីកបំពង់អាហារក៏ទាក់ទងទៅនឹងអាយុផងដែរ ដែលជារឿយៗកើតឡើងចំពោះអ្នកជំងឺវ័យចំណាស់ ដោយអ្នកជំងឺភាគច្រើនកើតជំងឺនេះក្នុងវ័យ ៥០ ឆ្នាំ និង ៦០ ឆ្នាំ ហើយអ្នកដែលមានជំងឺដំបៅបំពង់អាហាររយៈពេលវែង ក៏បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារផងដែរ។
ចំណែកឯរបបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយបន្លែ និងផ្លែឈើជួយផ្តល់វីតាមីន និងជាតិសរសៃច្រើន កាត់បន្ថយអាហារកែច្នៃ អាហារចៀន អាហារដុតនៅសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ គ្រឿងស្រវឹង និងឈប់ជក់បារី ជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
ដើម្បីការពារជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ៃ ណែនាំអ្នកគ្រប់គ្នាឲ្យមានផែនការពិនិត្យ និងពិនិត្យសុខភាពជាប្រចាំ ដើម្បីរកឲ្យឃើញជំងឺនេះឲ្យបានឆាប់។ វាចាំបាច់ក្នុងការព្យាបាលជំងឺដែលទាក់ទងដូចជាការច្រាលក្រពះពោះវៀន រលាកក្រពះ atrophic និងការពារការឆ្លងមេរោគ HPV ។ ការរក្សារបបអាហារសមហេតុផល និងការធ្វើលំហាត់ប្រាណដើម្បីចៀសវាងការធាត់គឺមានសារៈសំខាន់ដូចគ្នាក្នុងការជួយការពារជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
សញ្ញានៃជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ
– ការលេបទឹកមាត់ គឺជារោគសញ្ញាដែលងាយនឹងមានអារម្មណ៍ និងកើតមានចំពោះអ្នកជំងឺភាគច្រើនដែលមានជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ។
– ការហៀរទឹកមាត់ញឹកញាប់ អមដោយក្លិនមិនល្អក្នុងដង្ហើម ក្រហាយ និងស្លាក់នៅពេលញ៉ាំ និងផឹក។
– ស្រកទម្ងន់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ ខ្សោះជាតិទឹក និងអស់កម្លាំងបន្តិចម្តងៗ ដោយសារអសមត្ថភាពក្នុងការញ៉ាំ និងលេប។
– ឈឺខ្នងញឹកញាប់ នៅពីក្រោយ ឆ្អឹងជំនីរ ឬ blades ។
– អ្នកអាចនឹងមានអារម្មណ៍ថាមានអារម្មណ៍ក្រហាយក្នុងបំពង់ក ក្អកយូរ ឬរហូតដល់ក្អកមានឈាម។
– ជាញឹកញាប់មានអារម្មណ៍ចង់ក្អួត ឬចង្អោរ។
– រោគសញ្ញាផ្សេងទៀតអាចត្រូវបានគេមើលឃើញថា ដុំសាច់ដុះឡើងដូចជា សម្ពាធខ្លាំង អារម្មណ៍តឹងក្នុងបំពង់ក ពិបាកដកដង្ហើម ថប់ដង្ហើម ស្អក។
នៅពេលមានរោគសញ្ញាខាងលើ អ្នកជំងឺគួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យឲ្យបានឆាប់ ដើម្បីកំចាត់ហានិភ័យមហារីកបំពង់អាហារ។ មហារីកបំពង់អាហារ ប្រសិនបើរកឃើញនៅដំណាក់កាលដំបូង និងព្យាបាលបាន មានការព្យាករណ៍ល្អ៕

ប្រែសម្រួល៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖បុរសវៀតណាម មានជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ ដែលកើតចេញពីទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃ

-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ឥទ្ធិពលថ្នាំញៀន! កូនមេភូមិបែកថ្នាំចូលកាប់សម្លាប់ប្រពន្ធនាយកសាលានៅបាត់ដំបង
-
សន្តិសុខសង្គម១ ថ្ងៃ ago
កុំចេះតែហ៊ាន! អ្នកចងការប្រាក់ម្នាក់ត្រូវកូនបំណុលប្ដឹងឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំ ក្រោយឆាតទារលុយតាមហ្វេសប៊ុក
-
សន្តិសុខសង្គម៣ ថ្ងៃ ago
ភរិយាមេព្រហ្មទណ្ឌកម្រិតធ្ងន់ខេត្តបាត់ដំបង និងបក្សពួកត្រូវចាប់ខ្លួន ករណីជួញដូរគ្រឿងញៀន
-
ព័ត៌មានជាតិ៧ ថ្ងៃ ago
ក្រោយមរណភាពបងប្រុស ទើបសម្ដេចតេជោ ដឹងថា កូនស្រីម្នាក់របស់ឯកឧត្តម ហ៊ុន សាន គ្មានផ្ទះផ្ទាល់ខ្លួននៅ
-
ព័ត៌មានជាតិ១ ថ្ងៃ ago
ក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងសិក្សាលើករណីម្ចាស់បំណុលជាប់ពន្ធនាគារព្រោះទារលុយកូនបំណុលហើយ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
បាតុភូតចម្លែក៖ ខេត្តថៃទាំង៧៧ កើតបាតុភូតព្រះអាទិត្យដើរចំពីលើក្បាល
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៧ ថ្ងៃ ago
និស្សិតពេទ្យដ៏ស្រស់ស្អាតជិតទទួលសញ្ញាបត្រ ស្លាប់ជាមួយសមាជិកគ្រួសារក្នុងអគាររលំដោយរញ្ជួយដី
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
កម្ពុជា នឹងបន្តមានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់ដល់ថ្ងៃទី៥មេសា