សុខភាព

សូមស្វែងយល់ពីផលវិបាក នៃជំងឺលើសសម្ពាធឈាម

បានផុស

៤ years មុន

នៅ

ថ្ងៃសៅរ៍ ៥ កញ្ញា ២០២០

ដោយ

ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ជាបញ្ហាចម្បងមួយសម្រាប់សុខភាពសាធារណៈរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាទូទៅ វាជាមូលហេតុចម្បងតម្រូវឲ្យអ្នកជំងឺមកជួបគ្រូពេទ្យ។ ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម អាចបង្កនូវផលវិបាកជាច្រើន ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធប្រសាទខួរក្បាល បេះដូងសរសៃឈាម និងតម្រងនោម។

ក) តើអ្វីទៅជាជំងឺលើសសម្ពាធឈាម?

ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយគ្រូពេទ្យ ហើយបែងចែកសម្ពាធឈាមទៅតាមចំណាត់ថ្នាក់ ដូចតទៅ:
សម្ពាធឈាមនៅពេល Systole (mmHg)
– សម្ពាធឈាមធម្មតា តូចជាង ១២០
– ជិតលើសសម្ពាធឈាម ចាប់ពី ១២០-១៣៩
– លើសសម្ពាធឈាមដំណាក់កាលទី១ ចាប់ពី ១៤០-១៥៩
– លើសសម្ពាធឈាមដំណាក់កាលទី២ ធំជាង ១៦០

សម្ពាធឈាមនៅពេល Diastole (mmHg)
– សម្ពាធឈាមធម្មតា តូចជាង៨០
– ជិតលើសសម្ពាធឈាម ចាប់ពី ៨០-៨៩
– លើសសម្ពាធឈាមដំណាក់កាលទី១ ចាប់ពី ៩០-៩៩
– លើសសម្ពាធឈាមដំណាក់កាលទី២ ធំជាង ១០០

ខ) មូលហេតុដែលបង្កឲ្យមានជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ៖

ក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ប្រហែលជា៩០ភាគរយ យើងពុំអាចរកឃើញពីមូលហេតុបង្កនៅឡើយទេ (Hypertension artérielle essentielle ou primitive) តែមានប្រហែលជា១០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ មានមូលហេតុបង្កច្បាស់លាស់។ ដែលនៅក្នុងនោះរួមមាន ៖
– ការប្រើប្រាស់ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ប្រភេទ AINS, Corticoïdes
– ជំងឺ Cushing (Maladie de Cushing)
– ជំងឺដុំក្រពេញលើតម្រងនោម (Phéochromocytose)

– ជំងឺដុំគីសច្រើននៅតម្រងនោម (Polykystose rénale)
– ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមដោយសារសរសៃឈាមតម្រងនោម (Hypertension artérielle rénovasculaire)

– ជំងឺត្បៀតសរសៃឈាមអាអក (Coartation aortique)
– ជំងឺសរសៃឈាមអាអក (Maladie aortique)

គ) រោគសញ្ញា នៃជំងឺលើសសម្ពាធឈាម

ជាទូទៅជំងឺលើសសម្ពាធឈាម មិនមានរោគសញ្ញាអ្វីឲ្យច្បាស់លាស់ទេ តែភាគច្រើន នៃរោគសញ្ញា ស្តែងចេញជាផលវិបាក នៃជំងឺនោះ។

ឃ) ផលវិបាក នៃជំងឺលើសសម្ពាធឈាម

១) ការប៉ះពាល់ទៅលើបេះដូង ៖
ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម គឺជាកត្តាដែលបង្កឲ្យមានកំណកខ្លាញ់ក្នុងសរសៃឈាមបេះដូង(athérome) ដែលអាចបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង (cardiopathie ischémique)។ ជំងឺនេះ ក៏ជាកត្តាធ្វើឲ្យសាច់ដុំបេះដូងឡើងក្រាស់ (Hypertrophie ventriculaire gauche) ដែលជាកត្តាមួយ ធ្វើឲ្យសាច់ដុំបេះដូងត្រូវការអុកស៊ីហ្សែនលើសពីធម្មតា បណ្ដាលឲ្យមានជំងឺបេះដូងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។

រោគសញ្ញាដែលស្ដែងចេញមានដូចជា ៖
– ឈឺទ្រូងចាក់មក ក ឬ ដើមដៃឆ្វេង (Angine de poitrine)
– ហត់នៅពេលធ្វើការងារប្រចាំថ្ងៃ ឬ ក៏ហត់នៅពេលសម្រាក

សូមចុច Subscribe Channel Telegram កម្ពុជាថ្មី ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានថ្មីៗទាន់ចិត្ត

២) ការប៉ះពាល់ទៅលើសរសៃឈាម ៖

ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមបង្កឲ្យមាន
– កំណកខ្លាញ់នៅក្នុងសរសៃឈាម (arthérome)
– ការរីកប៉ោងធំ នៃសរសៃឈាម (Anévrysmes)
– ការបែកនូវសរសៃឈាមធំ (dissections aortiques)
– ការស្ទះសរសៃឈាមនៅជើង (artériopathie oblitérante des membres inférieurs) ដែលស្ដែងចេញឲ្យថមថយនៅចម្ងាយដើររបស់អ្នកជំងឺ (claudication intermittente)

៣) ការប៉ះពាល់ទៅលើប្រព័ន្ធប្រសាទ ៖

ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម អាចបង្កឲ្យមានជាជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល ឬ បែកសរសៃឈាមនៅខួរក្បាល (Accident vasculaire cérébral ischémique ou hémorragique) ដែលរោគសញ្ញាស្ដែងចេញដោយអ្នកជំងឺទន់ដៃទន់ជើង ឬ មួយចំហៀងខ្លួន និយាយមិនច្បាស់ឈឺក្បាល និងបាត់បង់ស្មារតី។

៤) ការប៉ះពាល់ទៅលើតម្រងនោម ៖

ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមអាចបង្កឲ្យមានជំងឺខ្សោយតម្រងនោម ដែលធ្វើឲ្យមានជាតិសាច់ចេញតាមទឹកនោម (ទឹកនោមប្រៃ) ដោយសារតែផលប៉ះពាល់ទៅលើសរសៃឈាមតម្រងនោម ហើយធ្វើឲ្យលើសសម្ពាធឈាមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ រោគសញ្ញាស្ដែងចេញមានដូចជា ហើមជើងទាំងសងខាង ហើមមុខ ពិសេសត្របកភ្នែក។

៥) ការប៉ះពាល់ទៅលើភ្នែក ៖

វាអាចធ្វើឲ្យគំហើញរបស់ភ្នែកមានការធ្លាក់ចុះ ឬធ្ងន់ធ្ងរ រហូតដល់មើលពុំឃើញ។
ជាទូទៅ ផលវិបាក នៃជំងឺលើសសម្ពាធឈាមអាចត្រូវបានធើ្វការបង្ការ ដោយអ្នកជំងឺត្រូវ ៖
– ពិសាថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជា
– មកតាមដាន តាមការណាត់ជួបជាមួយគ្រូពេទ្យឲ្យបានជាប់លាប់
– អនុវត្តតាមដំបូន្មានរបស់គ្រូពេទ្យ តាមរយៈការពិសាតមប្រៃខ្លាញ់ និងធ្វើលំហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់។

ប្រសិនបើលោកអ្នកមានរោគសញ្ញា និងកត្តាគ្រោះថ្នាក់ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ សូមមកពិគ្រោះជាមួយក្រុមគ្រូពេទ្យឯកទេសនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត ដើម្បីស្វែងរកការការពារ និងការព្យាបាលឲ្យទាន់ពេលវេលា មានប្រសិទ្ធភាព ចៀសវាងបង្កឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត៕

អត្ថបទ ៖ រស្មី

Related Topics:ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម