KPT+
មនុស្សវ័យក្មេងច្រើនភ្លេចភ្លាំង នេះជាមូលហេតុពិតប្រាកដ
ការភ្លេចភ្លាំង គឺជាជំងឺមួយរបស់មនុស្សចាស់ ដែលអាយុកាន់តែចាស់ទៅៗធ្វើឲ្យសរីរាង្គកាន់តែចាស់បន្តិចម្តងៗ និងទទួលរងពីជំងឺវង្វេង។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះ ការភ្លេចភ្លាំងក៏ត្រូវបានគេរកឃើញក្នុងយុវវ័យ សូម្បីតែសិស្សក៏ដោយ។ ជារឿយៗអ្នកជំងឺត្អូញត្អែរអំពីការបាត់បង់ការចងចាំ ឬពិបាកចងចាំ ឬភ្លេច។ ដូច្នេះតើអ្វីជាមូលហេតុនៃរោគសញ្ញានេះ? ការភ្លេចភ្លាំងក៏ត្រូវបានរកឃើញផងដែរចំពោះមនុស្សវ័យក្មេង សូម្បីតែមនុស្សវ័យសិក្សាក៏ដោយ។
ហេតុអ្វីបានជាយុវជនមានការភ្លេចភ្លាំង?
ការចងចាំមានពីរប្រភេទផ្សេងគ្នាគឺ ការចងចាំរយៈពេលខ្លី និងការចងចាំរយៈពេលវែង។ ការចងចាំរយៈពេលខ្លី គឺជាការចងចាំរឿងដែលបានកើតឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានម៉ោងចុងក្រោយនេះ។ ចំណែក ការចងចាំរយៈពេលវែង គឺទាក់ទងនឹងដំណើរការ និងទំនាក់ទំនងអតីតកាល។ នៅពេលដែលមនុស្សវ័យក្មេងទទួលរងនូវការចងចាំមួយ ឬទាំងពីរប្រភេទខាងលើ ពួកគេនឹងទទួលរងនូវការភ្លេចភ្លាំង។
ចំពោះមូលហេតុដែលអាចកើតមាននៃការភ្លេចភ្លាំងចំពោះមនុស្សវ័យក្មេងរួមមាន៖
ការងារស្ត្រេសអាចនាំឲ្យភ្លេចភ្លាំង៖ យុវវ័យភាគច្រើនត្អូញត្អែរអំពីការចងចាំរបស់ពួកគេ មិនមែនជាមនុស្សដែលបាត់បង់ការចងចាំពិតប្រាកដនោះទេ ប៉ុន្តែដោយសារតែពួកគេជារឿយៗទទួលរងនូវរោគសញ្ញាមួយនៃជំងឺថប់បារម្ភ ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ភាពតានតឹងយូរ ឬស្ត្រេសស្រួចស្រាវ សម្ពាធការងារ ការគេងមិនលក់។ កាត់បន្ថយការផ្តោតអារម្មណ៍ និងការយកចិត្តទុកដាក់ និងប៉ះពាល់ដល់ការចងចាំ។ ជារឿយៗពួកគេពិបាកក្នុងការចងចាំព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗ និងរំលឹកព្រឹត្តិការណ៍អតីតកាល។
ដោយសារស្ថានភាពសុខភាព៖ មនុស្សវ័យក្មេងដែលមានជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ឬសញ្ញានៃជំងឺវិកលចរិក មានការភ្លេចភ្លាំងយ៉ាងខ្លាំង។ ការបាត់បង់ការចងចាំនៅក្នុងករណីទាំងនេះ កើតឡើងក្នុងស្ថានភាពស្ត្រេស ឬគ្រោះថ្នាក់ ហើយជាធម្មតាគ្រាន់តែជាការបាត់បង់ការចងចាំរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែជួនកាលក៏មានការបាត់បង់ការចងចាំរយៈពេលវែងផងដែរ។ អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើម ឬតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃដោយមិនដឹងខ្លួន ឬជំងឺសួតរ៉ាំរ៉ៃដែលបណ្តាលឲ្យខ្វះឈាម ខួរក្បាលក៏មានរោគសញ្ញានៃការភ្លេចភ្លាំងផងដែរ។
មូលហេតុនៃជំងឺខួរក្បាល និងរបួសខួរក្បាល៖ ការបាត់បង់ការចងចាំជាបណ្តោះអាសន្ន អាចកើតឡើងយ៉ាងងាយចំពោះអ្នកដែលមានជំងឺរលាកខួរក្បាល និងរលាកស្រោមខួរ។ មូលហេតុទាំងនេះអាចបណ្តាលឲ្យខូចខួរក្បាលយូរអង្វែង។ អាស្រ័យលើកម្រិតនៃការខូចខាត មនុស្សអាចបាត់បង់ការចងចាំរយៈពេលខ្លី ឬរយៈពេលវែង ឬទាំងពីរ។ លើសពីនេះ វាក៏មានករណីនៃជំងឺ cortical atrophy ដោយសារតែជំងឺហ្សែន ឬជំងឺខួរក្បាល degenerative ដែលបណ្តាលឲ្យបាត់បង់ការចងចាំ និងភ្លេចភ្លាំងផងដែរ។
ដោយសារថ្នាំ និងសារធាតុញៀន៖ អ្នកដែលមានកង្វះវីតាមីន B1 ងាយនឹងកើតជំងឺវង្វេងហៅថា រោគសញ្ញា Wernicke-Korsakoff។ រោគសញ្ញានេះច្រើនតែកើតមានចំពោះអ្នកដែលខ្វះអាហាររយៈពេលយូរ ឬជាអ្នកញៀនស្រា។ ប្រសិនបើមិនបានព្យាបាលទេ ជំងឺអាចឈានទៅរកជំងឺវង្វេង។ ជាមួយនឹងការព្យាបាលដ៏ល្អ អ្នកជំងឺអាចជាសះស្បើយពេញលេញ ប៉ុន្តែពេលខ្លះអាចបាត់បង់ការចងចាំបណ្តោះអាសន្ន។ ការប្រើប្រាស់សារធាតុជំរុញរយៈពេលយូរ ការញៀនស្រា និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនដូចជាកូកាអ៊ីន ក៏ជាមូលហេតុនៃការភ្លេចភ្លាំងផងដែរ។
ព្យាបាល និងកំណត់ការភ្លេចភ្លាំង
នៅពេលដែលមនុស្សម្នាក់ទទួលរងនូវការភ្លេចភ្លាំង បុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់អ្នកជំងឺក៏ផ្លាស់ប្តូរផងដែរ ដូចជាបង្ហាញភាពងឿងឆ្ងល់ ព្រងើយកន្តើយចំពោះអ្នកដទៃ ហើយតែងតែត្អូញត្អែរអំពីការភ្លេច ឬមិនចងចាំ។ សញ្ញាពីរប្រភេទនៃការភ្លេចភ្លាំងរួមមាន សំណួរដដែលៗ សង្កត់ធ្ងន់លើពាក្យចុងក្រោយ ឬការលើកឡើងពីផ្នែកចុងក្រោយនៃប្រយោគ។
ការភ្លេចភ្លាំងអាចព្យាបាលបាន។ ដូច្នេះហើយ នៅពេលដែលអ្នកឃើញសញ្ញានៃការភ្លេចភ្លាំង អ្នកគួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់ ដើម្បីកំណត់កម្រិតនៃការភ្លេចភ្លាំង ស្វែងរកកត្តាហានិភ័យនៃជំងឺ និងព្យាបាលជំងឺនេះ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ឱសថជាច្រើនជាពិសេសព្យាបាលការភ្លេចភ្លាំងដូចជា ភ្លេចភ្លាំងដោយសារជំងឺវង្វេង ភ្លេចភ្លាំងបន្ទាប់ពីដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ភាពភ្លេចភ្លាំងទូទៅចំពោះមនុស្សចាស់ ភាពភ្លេចភ្លាំងដោយសារជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងស្ត្រេស។
គំនិតថ្មីនៃការព្យាបាលដែលត្រូវបានស្នើឡើងគឺការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងនឹងការចុះខ្សោយនៃខួរក្បាលដូចជា វីតាមីន E វីតាមីន C ទាំងនេះគឺជាថ្នាំដែលមានឥទ្ធិពលប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម ដែលជួយការពារកោសិកា ជាពិសេសជួយឲ្យកោសិកាខួរក្បាលចៀសផុតពីផលប៉ះពាល់ដ៏គ្រោះថ្នាក់នៃការចុះខ្សោយនៃខួរក្បាល។ ក្រៅពីនេះ ពួកគេក៏មានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើឲ្យឈាមរត់ក្នុងខួរក្បាលប្រសើរឡើងផងដែរ ដូច្នេះវាក៏ត្រូវបានគេប្រើដើម្បីព្យាបាលជំងឺភ្លេចភ្លាំង និងការធ្លាក់ចុះនៃការយល់ដឹងបន្ទាប់ពីដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
បន្ថែមពីលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំ អ្នកអាចហាត់កីឡា ជាពិសេសយូហ្គា។ លំហាត់ប្រាណមិនត្រឹមតែជួយពង្រឹងកម្លាំងរាងកាយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជួយពង្រឹងសមត្ថភាពផ្លូវចិត្តផងដែរ ព្រោះវាជំរុញចរាចរឈាម បង្កើនការរំលាយអាហារ និងបង្កើនចរាចរខួរក្បាល ធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពអារម្មណ៍។ កីឡាក្រៅផ្ទះដូចជាហែលទឹក ដើរ ជិះកង់ ក៏ល្អសម្រាប់ការចងចាំផងដែរ៕
អត្ថបទ៖ សាង ស្រីល័ក្ខ
ចុចអាន៖តើការញ៉ាំអាហារពេលយប់ អាចកើតជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលដែរឬទេ?
-
ចរាចរណ៍២ ថ្ងៃ ago
បុរសម្នាក់ សង្ស័យបើកម៉ូតូលឿន ជ្រុលបុករថយន្តបត់ឆ្លងផ្លូវ ស្លាប់ភ្លាមៗ នៅផ្លូវ ៦០ ម៉ែត្រ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
ទើបធូរពីភ្លើងឆេះព្រៃបានបន្តិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ស្រាប់តែជួបគ្រោះធម្មជាតិថ្មីទៀត
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ជនជាតិភាគតិចម្នាក់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីចូលដាក់អន្ទាក់មាន់នៅក្នុងព្រៃ ត្រូវហ្វូងសត្វដំរីព្រៃជាន់ស្លាប់
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ពលរដ្ឋភ្ញាក់ផ្អើលពេលឃើញសត្វក្រពើងាប់ច្រើនក្បាលអណ្ដែតក្នុងស្ទឹងសង្កែ
-
កីឡា៦ ថ្ងៃ ago
ភរិយាលោក អេ ភូថង បដិសេធទាំងស្រុងរឿងចង់ប្រជែងប្រធានសហព័ន្ធគុនខ្មែរ
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
លោក លី រតនរស្មី ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ឆេះភ្នំនៅថៃ បង្កការភ្ញាក់ផ្អើលនិងភ័យរន្ធត់
-
ចរាចរណ៍៣ ថ្ងៃ ago
សង្ស័យស្រវឹង បើករថយន្តបុកម៉ូតូពីក្រោយរបួសស្រាលម្នាក់ រួចគេចទៅបុកម៉ូតូ ១ គ្រឿងទៀត ស្លាប់មនុស្សម្នាក់