បណ្ឌិត សុខ ទូច​ ៖ សេចក្ដីស្នើច្បាប់ ប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១ នឹងមិនទទួលជោគជ័យនោះទេ

លោក​បណ្ឌិត ​សុខ ទូច ប្រធាន​រាជ​បណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​ និងជាអ្នកវិភាគច្បាស់វស្សាមួយរូប បានលើកឡើងថា ការ​អនុម័តសេចក្ដីស្នើច្បាប់ ស្ដីពី “ច្បាប់ប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១” ឬ “H.R 4686” ពីសំណាក់សភាជាន់ទាបសហរដ្ឋអាមេរិក គ្រាន់តែជាជ្រុងតូចមួយនៃនយោបាយ របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ដែលបញ្ចុះបញ្ចូលនៅក្រៅប្រទេសសម្រាប់អ្នក ដែលប្រកាន់និយមតែប៉ុណ្ណោះ តែច្បាប់នេះនឹងមិនទទួលជោគជ័យឡើយ។

លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច បានសរសេរនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុក នៅយប់ថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញាថា ការអនុម័តច្បាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១ ដែលឆ្លងកាត់សភាសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើប្រទេសកម្ពុជានោះ វាគ្រាន់តែជាជ្រុងតូចមួយ នៃនយោបាយរបស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ដែលបញ្ចុះបញ្ចូលនៅក្រៅប្រទេសសម្រាប់អ្នក ដែលប្រកាន់និយមតែប៉ុណ្ណោះ តែច្បាប់នេះនឹងមិនទទួលជោគជ័យនោះទេ។ អ្នកវិភាគដ៏ស្ទាត់​ជំនា​ញរូបនេះ បានលើកហេតុផលចំនួន ៦ចំណុច ដែលថា ច្បាប់នេះនឹងមិនទទួលជោគជ័យ ដូចខាងក្រោម៖

ទី១- សហរដ្ឋអាមេរិកដឹកនាំដោយប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតីនិយម ហើយលោក ចូ បៃឌិន កំពុងតែដើរខកនៅអាហ្វហ្កាសនីស្ថាន។ ដូច្នេះលោកមិនអាចដើរខក នៅអាស៊ានទៀតនោះទេ ប្រសិនបើលោកដើរខកទាំងពីរករណីនេះ វាគឺជាភាពបរាជ័យ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្រោមរដ្ឋបាលរបស់លោក ចូ បៃឌិន។

ទី២- ព្រឹទ្ធសភា(សភាជាន់ខ្ពស់) ដើរតួនាទីធំជាងរដ្ឋសភា(សភាជាន់ទាប)។​ ដូច្នេះសភាអនុម័ត គ្រាន់តែជាជ្រុងមួយប៉ុណ្ណោះ តែព្រឹទ្ធសភាដើរតួនាទីសំខាន់។ រដ្ឋសភាមានសិទ្ធិស្នើសុំទៅទៅព្រឹទ្ធសភា ដោយព្រឹទ្ធសភា គឺជាអ្នកសម្រេចចិត្ត ហេតុនេះវាត្រឹមតែជាសំណើរប៉ុណ្ណោះ ហើយការស្នើមិនសុទ្ធតែទទួលបានជោគជ័យនោះទេ។

ទី៣- កម្ពុជានឹងក្លាយទៅជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២។ ដូច្នេះកម្ពុជាជាអ្នកសម្របសម្រួលធំណាស់។

ទី៤- ពេលណាមិនឲ្យលុយចេញ ដោយហ៊ុមព័ទ្ធសេដ្ឋកិច្ច ឬហ៊ុមព័ទ្ធអ្នកមានលុយកាក់យកទៅប្រើប្រាស់ និងដាក់តម្កល់នៅបរទេសជាការងាយស្រួលសម្រាប់កម្ពុជា ព្រោះកម្ពុជាកំពុងតែត្រូវការទុនវិនិយោគ ហើយអាចវិនិយោគ ដើម្បីបង្កើតការងារក្នុងស្រុក ព្រោះគេមិនអាចយកលុយទៅតម្កល់នៅបរទេសបាន។

ទី៥- ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដែលមហាអំណាចកំពុងរត់ប្រណាំងគ្នា ដោយប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក មិនអាចមើលរំលងកម្ពុជានោះទេ ហើយកម្ពុជាក៏ជាសម្ព័ន្ធមិត្តចិននៅក្នុងអាស៊ាន។

ទី៦- សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ជាមេដឹកនាំមានវ័យចំណាស់ជាងគេនៅក្នុងអាស៊ាន ដែលប្រកបដោយបទពិសោធន៍ច្រើនណាស់ សម្រាប់ជាកូនសោរនយោបាយនៅក្នុងអាស៊ាន។ យើងដឹងហើយថា នយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺសម្លឹងមកអាស៊ី ពិសេសអាស៊ាន ទាំងនយោបាយ ទាំងទីផ្សារ ហើយអាស៊ានត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តទៅលើកិច្ចការណាមួយ ត្រូវផ្អែកលើការសម្រេច​ ដោយឈរលើគោលការណ៍កុងសង់ស៊ីស (សម្រេចជាឯកច្ឆន្ទ)។ ដូច្នេះ បើសិនសហរដ្ឋអាមេរិកទាត់កម្ពុជាចោល រាល់ការសម្រេចរបស់អាស៊ានត្រូវទុកជាមោឃៈ។

សូមជម្រាបថា សភាជាន់ទាបសហរដ្ឋអាមេរិក នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ បានអនុម័ត​សេចក្តីស្នើច្បាប់ស្តីពី “លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១” ឬ ច្បាប់ “H.R 4686” ដែលជាច្បាប់សំដៅដាក់ទណ្ឌកម្ម លើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។

លោក ផៃ ស៊ីផាន ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបង្ហោះសារនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុកថា ជាព័ត៌មានគួរឱ្យសោកស្ដាយមួយ ដែលសេចក្តីស្នើច្បាប់របស់សភាជាន់ទាបសហរដ្ឋអាមេរិក មានឈ្មោះថា “ច្បាប់ប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១” ឬ “H.R 4686” ផ្ដោតលើការទាក់ទណ្ឌកម្ម លើមន្រ្ដីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមួយចំនួន ដែលជាការចោទប្រកាន់យ៉ាងអយុត្តិធម៌ ប្រាសចាកពីការពិតជាក់ស្ដែង គ្រាដែលកម្ពុជាកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងនូវរបបនីតិរដ្ឋ ដែលជាកិច្ចប្ដេជ្ញារបស់ខ្លួន ដើម្បីសង្គមខ្មែរជាសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។

លោក ផៃ ស៊ីផាន បានលើកឡើងថា «សេចក្ដីស្នើច្បាប់នេះ នឹងមិនអាចក្លាយទៅជាច្បាប់ ដែលត្រូវអនុវត្តដោយលោកប្រធានាធិបតី ចូ ប៉ៃដិន នោះទេ។ ដ្បិតរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក តំណាងដោយលោកជំទាវ Wendy Sherman អនុរដ្ឋមន្រ្ដីការបរទេស ទើបបានមកធ្វើទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា កាលពីខែមិថុនា បង្ហាញយ៉ាងជាក់ស្ដែងនូវការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួម នៃប្រជាជាតិទាំងពីរ។ អាស្រ័យហេតុដូចនេះ សេចក្ដីស្នើច្បាប់នេះ ជាស្នូលនៃឧបសគ្គមួយ ចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ ទោះបីក្នុងបរិបទទេ្វភាគី ក៏ដូចជាពហុភាគី នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលជារឿងគួរសោកស្ដាយបំផុត»៕

អត្ថបទ៖ ឃួន សុភ័ក្រ