តោះ! ​ស្តាប់​បទពិសោធន៍​និស្សិត​ស្រី​ម្នាក់ ចែក​រំលែក​​ពី​ការ​សិក្សា​ជំនាញ​ច្បាប់

ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​ ឬ​ច្រើន​គេ​ស្គាល់​ថា​ជំនាញ​ច្បាប់ ជា​ជំនាញ​មួយ​ដែល​ផ្ដល់​ឱ្យ​សិស្ស​និស្សិត ​យល់​ដឹង​អំពី​ប្រព័ន្ធ​ច្បាប់ ទ្រឹស្ដី​ជា​មូលដ្ឋាន ​ទ្រឹស្ដី​ជា​ជំនាញ ការ​ងារ​ប្រតិបត្តិ និង​សីលធម៌ ក៏​ដូច​ជា​ការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ផ្នែក​ច្បាប់​​ជា​ដើម។ លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត វា​ក៏​អាច​ជួយ​ឱ្យ​សិស្ស​និស្សិត​យល់​ដឹង​ពី​ប្រព័ន្ធ​ច្បាប់​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ​ ព្រម​ទាំង​គោល​នយោបាយ​ច្បាប់​សម្រាប់​អនុវត្តន៍​ និង​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​ផង​ដែរ។

​ស​និស្សិត​មួយ​រូប​ដែល​កំពុង​បន្ត​ការ​សិក្សា​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​នីតិសាស្ត្រ​ និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​សេដ្ឋកិច្ច បាន​ចែករំលែក​ពីការ​​​ចាប់​យក​ជំនាញនីតិសាស្ត្រមក​សិក្សា​។

​និស្សិត​ស្រី​ឈ្មោះ សាវី ណាវីត ដែល​កំពុង​បន្ត​ការ​សិក្សា​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​ឆ្នាំ​ទី ២ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​ដែលកញ្ញា សម្រេច​​ជ្រើសរើស​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​មក​សិក្សា​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ ព្រោះកញ្ញា​​ចូលចិត្ត​​វែកញែក​ស្រាវជ្រាវ ​ចង់​ដឹងឮ​ពី​រឿងរ៉ាវ​ដែល​កើត​ឡើង​ក្នុង​សង្គម។ ក្រៅ​ពី​នេះ​ក៍​ចូលចិត្ត​ការ​ដោះ​ស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​ដែល​កើត​មាន​ឡើង។

ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​ឬ​ច្បាប់ ​សម្រាប់​ សាវី ណាវីតយល់​ឃើញ​ថា​ ​បាន​ផ្តល់​ជូន​និស្សិត​នូវ​សារៈ​សំខាន់​ជា​ច្រើន​ដូចជា ​អាច​យល់​ច្បាស់​អំពី​ច្បាប់​ទាំង​​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ក៍​ដូច​ជា​ក្រៅ​ប្រទេស អាច​ស្គាល់​អំពី​របៀប​នៃ​ការ​បម្រើ​ការងារ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ការងារ​រដ្ឋ ឬ​ឯកជន​ដែល​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការងារ​ផ្នែក​រដ្ឋបាល ស្គាល់​ពី​ស្ថានភាព​កាន់​តែ​ច្បាស់​ដែល​កើត​ឡើង​ក្នុង​សង្គម។ កញ្ញាក៏​បាន​លើក​បន្ថែម​​ថា «​ជំនាញ​ច្បាប់​ក៍​បាន​បង្រៀន​ឱ្យ​ចេះ​ឈ្វេង​យល់ គិត​មុន​នឹង​បញ្ចេញ​មតិ​ផ្សេង​ៗ បើ​យើង​មើល​មក​ក្នុង​សង្គម​សព្វថ្ងៃ​យើង​ឃើញ​ថា​មនុស្ស​ម្នាក់​ៗ ពួក​គាត់​មាន​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ តែ​មតិ​ខ្លះ​វា​ខុស​ពី​ស្ថានភាព​ជាក់​ស្ដែង»។

សាវី ណាវីត បាន​លើក​ឡើង​បន្ត​ថា សម្រាប់​អ្នក​រៀន​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ ឬ​​ច្បាប់ អាច​នឹង​យល់​បាន​ថាតើ​ចំណុច​មួយ​ណា​ដែល​ត្រូវ​និយាយ និង​ចំណុច​មួយ​ណា​ដែល​និយាយ​មក​ខុស​ពី​ហេតុការណ៍​ដែល​កើត​ឡើង។ ជា​ធម្មតា​ អ្នក​ច្បាប់​មួយ​រូប គប្បី​ត្រូវ​មាន​យុត្តិធម៌ និង​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ក្នុង​ការ​និយាយ​ស្តី ការ​គិត ការ​វិភាគ​ផ្សេងៗ​ជា​ច្រើន​ទៀត​។

និស្សិត​ច្បាប់​រូប​នេះបាន​បន្ត​ថា ​«សម្រាប់​ការ​សិក្សា​ជំនាញ​ច្បាប់​ ២​ឆ្នាំ​នេះ ខ្ញុំ​ទទួលបានការ​អប់រំ​​ទាក់ទង​នឹង​ច្បាប់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ និង​​ក្រៅ​ប្រទេស​ខ្លះៗ ហើយ​ក៏បាន​ដឹង​អំពីរបៀប​នៃការគ្រប់គ្រង​ប្រទេស​ក្នុង​តួនាទីជា​ថ្នាក់ដឹងនាំ ការ​ដោះស្រាយរឿងក្តី របៀបនៃការ​ធ្វើការ​នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធតុលាការ និង​ការ​បម្រើការងារផ្នែករដ្ឋបាល»។

«ដោយសារតែខ្ញុំត្រឹមជានិស្សិតឆ្នាំទី២ ដូចនេះការសិក្សាដែលទាក់ទងទៅនឹងច្បាប់ផ្សេងៗមិនទាន់មានការស៊ីជម្រៅនោះទេ»។ នេះ​ជា​ការ​លើក​ឡើង​បន្ថែម​ពី​ សាវី ណាវីត។

តាម​បទ​ពិសោធន៍​របស់​កញ្ញា​ផ្ទាល់ ដើម្បី​សិក្សា​នូវ​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ ឬ​ច្បាប់​បាន​ សិស្ស​គ្រប់​រូប​គួរ​ស្វែង​យល់​ថា​​​ វា​ជា​ជំនាញ​មួយ​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​ការ​សិក្សា​ក្រម ឬ​ច្បាប់ ដូច​នេះ​ទាមទារ​ឱ្យ​និស្សិត​ត្រូវ​មាន​ការ​ព្យាយាម​ទៅ​លើ​ការ​អាន ការ​ស្រាវជ្រាវ និង​ស្គាល់​ពី​ហេតុការណ៍​ដែល​កើត​ឡើង និង​ត្រូវ​ដឹង​ពីរបៀប​នៃ​ការ​ដោះស្រាយ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ នៅ​ក្នុង​សង្គម​បច្ចុប្បន្ន​ ឬ​ទៅ​អនាគត​នោះ​ទេ​ ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ ពិត​ជា​បាន​ផ្តល់​ប្រយោជន៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ ព្រោះ​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​អាច​ទទួល​បាន​នូវ​សន្តិភាព និង​សន្តិសុខ​បានលុះត្រា​តែមាន​ច្បាប់ទុកការពារប្រទេស។ លើសពី​នេះ​ទៀត​ប្រសិន​បើប្រទេស​មួយ​សម្បូរ​ទៅដោយអ្នកចេះច្បាប់ នឹង​ធ្វើ​អោយ​ប្រទេស​មាន​​សណ្ដាប់​ធ្នាប់ ​ដោះ​ស្រាយ​តាម​សន្តិវិធី និង​មាន​យុត្តធម៌។

​

ចុង​ក្រោយ​ និស្សិត​ស្រី សាវី ណាវីត ក៏​ចង់​ឱ្យ​សិស្ស​-និស្សិតគ្រប់​រូប ដែល​កំពុង​សិក្សាក៏​ដូច​ជា​ចង់​ចាប់​យក​ជំនាញ​ច្បាប់​​​គួរ​តែ​មាន​ភាពឧស្សាហ៍​ព្យាយាម ក្នុង​ការ​អាននូវក្រមឬច្បាប់ផ្សេង​ៗ ព្យាយាម​ធ្វើ​កិច្ចការស្រាវជ្រាវ ក៍ដូចជាចូលរួមការងារសង្គមឱ្យ​បាន​ច្រើន និង​ត្រូវ​សិក្សា​ស្វែង​​យល់​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បន្ថែម​។

​គួរ​បញ្ជាក់​ថា ​ការ​សិក្សា​ជំនាញ​នីតិសាស្ត្រ​ ឬ​ច្បាប់​មិនមែន​តែ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​នីតិសាស្ត្រ​ និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​សេដ្ឋកិច្ច​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ក៏​មាន​សាកលវិទ្យាល័យ​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា សាកលវិទ្យាល័យ​អាស៊ី​អឺរ៉ុប, សាកលវិទ្យាល័យ​ចេនឡា, សាកលវិទ្យាល័យ​បញ្ញាជាតិ, សាកលវិទ្យាល័យ​គ្រប់គ្រង និង​សេដ្ឋកិច្ច, សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិគ្រប់គ្រង​, សាកលវិទ្យាល័យ​បៀលប្រាយ, សាកលវិទ្យាល័យ​កម្ពុជា​អន្តរជាតិ, សាកលវិទ្យាល័យ​អាស៊ី​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា, សាកលវិទ្យាល័យ​កម្ពុជា ជា​ដើម៕

ដោយ៖ ថារី