តើមន្ត្រីណាខ្លះជាប់កាតព្វកិច្ចប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល តាមរបប ២ឆ្នាំម្ដង?

កាលពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបានបើកទ្វារទទួលយកឯកសារប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល អនុវត្តតាមរបប ២ឆ្នាំម្ដង សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣។

នាយកដ្ឋានប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល បានឲ្យដឹង រយៈពេល៣១ថ្ងៃកន្លងទៅនេះ មន្ត្រីដែលបានប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល មានចំនួន២២ ៦៤៥ច្បាប់។

បើតាមប្រភពដដែល បានបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីនៃក្រសួង-ស្ថាប័នចំនួន៣៥ និងរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តទាំង២៥ របស់កម្ពុជាបានមកប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល ទាន់ពេលវេលាប្រកបដោយភាពជោគជ័យ និងមិនមានមន្ត្រីណាគេចវេសពីកាតព្វកិច្ចនេះឡើយ។

មាត្រា១៧ នៃច្បាប់ស្ដីពីការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានកំណត់ថា សមាសភាពបុគ្គលដែលជាប់កាតព្វកិច្ចប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល រួមមាន៖ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា រាជរដ្ឋាភិបាល មន្រ្តី​សាធារណៈ​ដែល​មាន​អាណត្តិ​ជ្រើស​តាំង សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ ​ប្រធាន ​អនុប្រធាន និង​មន្រ្តី​ទាំងអស់​នៃ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ។

បន្ថែមពីនេះ  មានមន្រ្តី​រាជការ​ស៊ីវិល​ មន្ត្រីយោធា​ នគរបាល​ជាតិ មន្ត្រី​រាជការ​សាធារណៈ​ដែល​តែងតាំង​ដោយ​ព្រះរាជ​ក្រឹត្យ ឬ​អនុក្រឹត្យ និងមន្រ្តី​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​តែងតាំង​ដោយ​ប្រកាស​ហើយ​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ឲ្យ​ប្រកាស​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ និង​បំណុល​តាម​បញ្ជី​​រៀបចំ​ឡើង​ដោយ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​បន្ទាប់​ពី​បាន​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ។ ដោយឡែក ថ្នាក់​ដឹកនាំ​​សង្គម​ស៊ីវិល រួមទាំងមន្ត្រីតុលាការ ជាអាទិ៍ ចៅក្រម​ ​អយ្យការ ​សាការី​ ក្រឡាបញ្ជី និង​អាជ្ញាសាលា ជាដើម ក៏ជាប់កាតព្វកិច្ចប្រកាសប្រកាស​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ និង​បំណុលនេះដែរ។

នៅពេល​ចូល​កាន់​មុខ​តំណែង និង​នៅពេល​ចេញ​ពី​មុខ​តំណែង​បុគ្គល​​ខាងលើទាំងនេះ​ត្រូវតែប្រកាសទ្រ​ព្យសម្បត្តិ​របស់​ខ្លួន​ជា​លាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ ឬ​ជា​ទម្រង់​អេឡិចត្រូនិច បើ​ទោះបី​ជា​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​នោះ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ក្តី ឬ​ក្នុង​ប្រទេស​ក្តី ​រួម​ទាំង​បំណុល​ផង ដោយ​ដាក់​ជូន​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​ដោយ​សាមីខ្លួន​ផ្ទាល់។

ពាក់ព័ន្ធនឹងកាតព្វកិច្ចនៃការប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុលនេះដែរ ចំពោះករណីបុគ្គលផ្សេងទៀតដែលមិនមានឈ្មោះត្រូវប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល ប៉ុន្តែបុគ្គលនោះសង្ស័យថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធអំពើពុករលួយ ក៏តម្រូវឲ្យប្រកាស​ទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល​របស់​ខ្លួន​ផងដែរ បន្ទាប់ពីមានការស៊ើប​អង្កេត និងទទួល​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំ​ពើ​ពុករលួយ។

ដោយឡែកការរក្សាទុកសំណុំ​ឯកសារ​នៃអ្នកបាន​ប្រកាស​ទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល​ គឺអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយត្រូវ​ទុក​ជាការ​សម្ងាត់​ខ្ពស់​បំផុត និងធ្វើ​ជាទម្រង់​អេឡិចត្រូនិក​ដោយ​មាន​លេខ​សម្ងាត់ ឬ​ធ្វើជា​លិខិតដាក់​ក្នុង​ស្រោម​សំបុត្រ​​ដែល​កំណត់​ដោយ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ។ នៅលើ​មាត់​ស្រោម​សំបុត្រ​ដែល​បិទ​ជិត​ត្រូវ​ប្រថាប់​ត្រា និងមានចុះ​ហត្ថលេខា​ដោយ​ប្រធាន​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ​ ឬតំណាង ព្រម​ទាំង​មាន​ផ្ដិត​ម្រាម​ដៃ​សាមីខ្លួន។

ក្នុងករណីចាំបាច់នៃការស៊ើបអង្កេតពាក់ព័ន្ធនឹងភាពមិនប្រក្រតី ប្រធាន​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ​អាច​ធ្វើ​ការ​សម្រេច​បើក​ស្រោម​សំបុត្រ ឬបើក​មើល​ឯកសារ​អេឡិច​ត្រូនិក​នៃការប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុលបាន។ នីតិវិធីក្នុង​ការ​បើក​ស្រោម​សំបុត្រ ឬ​បើក​មើល​ឯកសារ​អេឡិច​ត្រូនិក​ប្រកាស​ទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុល​ ត្រូវ​កំណត់​ដោយ​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុក​រលួយ៕

ដោយ៖ ធឿន វ៉ាន់សុង