បទយកការណ៍ ៖ វិស័យ SME រួមចំណែកដ៏សំខាន់​ក្នុងកំណើន​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា  

កម្ពុជា ជាប្រទេសមួយដែលបានឆ្លងកាត់ភ្លើងសង្គ្រាមជាច្រើនទសវត្សរ៍ មុននឹងរកបានសុខសន្តិភាពដូចសព្វថ្ងៃនេះ។ អស់រយៈកាលជាង ៤០ឆ្នាំ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាមានការអភិវឌ្ឍខ្លាំង លើគ្រប់វិស័យ ដោយក្នុងនោះ មានផ្នែកមួយដែលគេសង្កេតឃើញថា បានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេស និងជួយជំរុញកំណើន​សេដ្ឋកិច្ចជាតិ​ដ៏ខ្លាំងក្លា គឺវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ឬហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា Small and Medium Enterprise(SME)។

វិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SME) ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ក្នុងចំណោម SME ជាង ៩០ភាគរយ បានចូលរួមចំណែកប្រហែល ៦០ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) និងបង្កើតការងារប្រមាណ ៧០ភាគរយ នៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។

លោក វង្សី វិស្សុត រដ្ឋមន្រ្តីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងជារដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានលើកឡើងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់ទុកវិស័យឯកជន គឺជាដៃគូយ៉ាង​សំខាន់ ក្នុងកិច្ចការអភិវឌ្ឍ ​ហើយបាន​ផ្តល់សិទ្ធិខ្ពស់បំផុតដល់វិស័យឯកជន។

បើតាមលោក វង្សី វិស្សុត ក្នុងចំណោមកម្លាំងពលកម្មដែលមានប្រមាណជាង ៩លាននាក់ គឺបានបង្កើត​ឡើងដោយ​វិស័យ SME និងបានចូលរួមបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ មានប្រហែល ១៥ភាគរយ នៃចំណូលពន្ធដារ និងមានចំណែក​ក្នុងការ​នាំចេញ​ប្រហែល ១០ភាគរយ។

សហគ្រិនស្រ្តីដ៏ល្បីឈ្មោះក្នុងវិស័យចំណីអាហារ ឧកញ៉ា កែវ មុំ បានបង្កើតក្រុមហ៊ុននំស្រួលលីលី ទទួលបានជោគជ័យ ដោយបានលក់ចែកចាយនៅទូទាំងប្រទេស និងផលិតសម្រាប់នាំចេញផងដែរ។ សហគ្រិនស្រ្តី ដែលមានស្នាដៃ និងបទ​ពិសោធន៍យ៉ាងជោកជាំរូបនេះ បានរួមចំណែកជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល តាមរយៈផលិតកម្មវិស័យចំណីអាហារ ដែលមាន​គុណភាពសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក បង្កើតការងារជូនពលរដ្ឋ និងរួមចំណែកក្នុងទីផ្សារសម្រាប់កសិករខ្មែរផងដែរ។

សហគ្រិនស្រ្តីវ័យក្មេងមួយរូបទៀត បានប្រឡូកក្នុងវិស័យកសិកម្ម ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយដែរ តាមរយៈក្រុមហ៊ុនវេចខ្ចប់ នាំចេញផលិតផលកសិកម្ម ដូចជា ស្វាយចន្ទី ម្រេច និងផលិតផលមួយចំនួនទៀត ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។

លោកស្រី ម៉ៅ សុធា ប្រធានក្រុមហ៊ុន SHE Agrocam Products Co., Ltd ជាក្រុមហ៊ុន​វេច​ខ្ចប់​ ​ផលិតផល​អាហារ និង​ផលិតផល​កែច្នៃ​កសិកម្ម​ បានបើកដំណើរការក្រុមហ៊ុន ដោយផ្តោតសំខាន់ លើការផ្តល់ផលប្រយោជន៍​ដល់កសិករ កម្មករ និងរួមចំណែកជួយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក។ លោកស្រី បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការណ៍​ដែល​​​​អាចដំណើរការក្រុមហ៊ុន និងរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់ទៅបាន គឺដោយសារប្រទេសមាននិរន្តរភាពផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងសន្តិភាពពេញលេញ ដែលផ្តល់ភាពងាយស្រួលក្នុងការប្រកបអាជីវកម្មផ្សេងៗ ដោយមិនមានការបារម្ភពី​បញ្ហាអសន្តិសុខឡើយ។

រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងជាប្រធានក្រុមការងារតម្រង់ទិសអាជីវ​កម្មបរិយាប័ន្នលោក ហេង សុខគង់ បានឱ្យដឹងថា វិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៅកម្ពុជា ដើរតួនាទីយ៉ាង​សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គមសេដ្ឋកិច្ច នេះជាកត្តាចាំបាច់ដែលត្រូវចូលរួមធ្វើយ៉ាងណាជំរុញឱ្យ SME ចាប់យកនូវ​គោលការណ៍និរន្តរភាព និងបរិយាប័ន្ន។ លោកលើកឡើងទៀតថា ក្រសួងឧស្សាហកម្ម តាមរយៈក្រុមការងារ​តម្រង់​ទិសអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន តែងយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ចំពោះប្រធានបទនេះ ហើយបានបន្តលើកកម្ពស់​អាជីវកម្មបរិយា​ប័ន្ននៅកម្ពុជា ដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមក្នុងការបង្កើតនូវស្ថានភាពឈ្នះឈ្នះ មានដូចជា​ ទី១) ការលើកកម្ពស់ជីវភាព​ប្រជាជនក្រីក្រ និងពលរដ្ឋមានចំណូលទាប ទី២) ការជំរុញ និងរក្សាបានផលចំណេញអាជីវកម្ម សម្រាប់ម្ចាស់អាជីវកម្ម និងទី ៣) ការអភិវឌ្ឍសង្គមសេដ្ឋកិច្ច ប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងបរិយាប័ន្ន។ លោកបានបន្ថែមទៀតថា វិស័យ SME បាននិងកំពុងមានកំណើនជាលំដាប់ ក្រោយពីវិបត្តិកូវីដ-១៩ ជាពិសេសលើផ្នែកផលិតកម្មចំណីអាហារ។

យោងតាមធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ស្តីពីសន្និសីទម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាប្រចាំឆ្នាំ បានបញ្ជាក់ថា សហគ្រាសធុនតូច​និងមធ្យម គឺជាតួអង្គដ៏សំខាន់មួយក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ធកិច្ច។ការផ្ដល់ឱកាសឲ្យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមចូលរួម​យ៉ាងសកម្មក្នុងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី៤ បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល នឹងជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចតាម​រយ:ការបង្កើតការ​ងារថ្មីៗ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ បន្ថយវិសមភាពសង្គម និងឈានដល់គោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយស្ថិរភាព។

ការអភិវឌ្ឍសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមត្រូវបានលើកតម្កើងដូចសហគ្រាសធុនធំផងដែរ និងត្រូវបានដាក់ចូល​ក្នុងគោលនយោបាយ និងផែនការអភិវឌ្ឍជាតិផ្សេងៗ។ រីឯជំហររបស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ និងគ្រឹះស្ថាន​បច្ចេកវិទ្យា​នៅតែចាត់ទុកថា សហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម គឺជាដៃគូ និងអតិថិជនដ៏ល្អ ក្នុងការផ្តល់ការបណ្តុះ​បណ្តាលធន​ធានមនុស្ស បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងទុនវិនិយោគនៅពេលមានតម្រូវការចាំបាច់។

ជុំវិញវិស័យ SMEនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានសហគ្រាស​ធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្មសរុបមានចំនួនប្រមាណ៧០ម៉ឺនមូលដ្ឋាន ស្មើនឹងជាង ៩០ភាគរយ, ក្នុងនោះ ក្នុងវិស័យ​កម្មន្តសាលមានប្រមាណ ៤ ម៉ឺនមូលដ្ឋាន ស្មើនឹងប្រមាណ ៧ភាគរយ ហើយប្រភេទកែច្នៃចំណីអាហារមានប្រមាណ ៨០ភាគរយ ក្នុងនោះរោងចក្រធុនធំមានប្រមាណជិត ២ពាន់មូលដ្ឋាន។ សម្តេចតេជោ ថ្លែងបែបនេះ នៅក្នុងពិធីអញ្ជើញ​ជួបសំណេះសំណាល និងពិសារ​អាហារ​​សាមគ្គី ជាមួយម្ចាស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ក៏ដូចជាអ្នកធ្វើធុរកិច្ច​នៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៣។

អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បានលើកឡើងថា វិស័យ SME មិនត្រឹមតែជួយអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ផ្ដល់ឱកាសការ​ងារក្នុងស្រុក​ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងកាត់បន្ថយការចំណាកស្រុក បង្កើតប្រាក់ចំណូល និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រផងដែរ។

យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានបង្ហាញថា សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម នៅកម្ពុជា សរុបចំ​នួនប្រមាណ ៥២ម៉ឺនសហគ្រាស ស្មើនឹង ៩៩,៨% នៃក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ ដោយបានផ្ដល់​ការងារជូន​ប្រជាជនចំនួន ៧០ភាគរយ។

សហគ្រាស​ធុន​តូច និង​មធ្យម (SME) នៅតែត្រូវបានចាត់ទុកថា ជា​ផ្នែក​ដ៏សំខាន់​ក្នុង​ការជំរុញ​កំណើន​វិស័យ​ឧស្សាហ​កម្ម​កម្ពុជា ​ដែល​នឹង​ជួយ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អាច​សម្រេចបាន​ផែនការ​ប្រែក្លាយ​កម្ពុជា​ទៅជា​ប្រទេស​មាន​ប្រាក់ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ខ្ពស់​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០៣០ និង​ប្រាក់ចំណូល​ខ្ពស់​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០៥០​៕