លោក កើត រិទ្ធ៖ ការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ផ្តល់សារសំខាន់ជាច្រើនដល់ប្រជាជន និងប្រព័ន្ធតុលាការ

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ បានលើកឡើងថា ការអនុវត្តអាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលា គឺផ្តល់សារសំខាន់ជាច្រើនសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ប្រព័ន្ធតុលាការ និងផ្តល់ភាពសុខដុមរមនាដល់សង្គម។ ការលើកឡើងនេះ នៅក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើព្រះរាជក្រឹត្យ ស្តីពី “ការបង្កើត ការរៀបចំ និងកិច្ចដំណើរការរបស់អាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ” ដែលរៀបចំមួយថ្ងៃពេញ ដោយក្រសួងយុត្តិធម៌ និងមានការចូលរួមពីអន្តរក្រសួង អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀតនៅថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ នៅអគារបណ្ឌិត្យសភាភូមិន្ទយុត្តិធម៌កម្ពុជា។

គោលបំណងសំខាន់ គឺរៀបចំ និងបង្កើតឱ្យមានស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិមួយក្នុងការទទួលបន្ទុកលើការងារដឹកនាំ និងដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ តាមរយៈការដោះស្រាយវិវាទតាមរយៈប្រព័ន្ធតុលាការ។ ជាមួយគ្នានេះ សេចក្តីព្រាងព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រូវបានបញ្ចប់ ហើយកម្មវិធីនេះ គឺដើម្បីប្រមូលធាតុបញ្ចូលទាំងអស់ពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីឱ្យមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយឆ្លើយតបបានតាមសេចក្តីត្រូវការ។

លោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌បានលើកឡើងថា សេចក្តីព្រាងព្រះរាជក្រឹត្យនេះ មិនត្រឹមតែចែងពីយន្តការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ក៏បង្កើតឱ្យមាននូវក្របខណ្ឌគតិយុត្តិមួយច្បាស់លាស់សម្រាប់កិច្ចដំណើរការនៃការសម្របសម្រួលផ្សះផ្សារវិវាទ ដើម្បីធានាឱ្យបានទាំងលើប្រសិទ្ធភាព និរន្តរភាពនៃការសម្របសម្រួលដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា។ សិក្ខាសាលានេះ មិនត្រឹមតែផ្តោតលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយទេ ពោល គឺផ្តោតជារួមលើយន្តការដោះស្រាយវិវាទនៅកម្ពុជា។ យន្តការដោះស្រាយវិវាទមាន២ គឺការដោះស្រាយតាមប្រព័ន្ធតុលាការ និងក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ។

លោកបន្តថា យន្តការនេះ នឹងជួយបង្ខិតសេវាដោះស្រាយវិវាទឱ្យកាន់តែកៀកនឹងប្រជាជន ជួយកាត់បន្ថយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅសាលាជំនុំជម្រះក្តី និងជួយបញ្ចប់វិវាទឱ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយគូភាគីវិវាទអាចទទួលបាននូវដំណោះស្រាយឈ្នះឈ្នះគ្មានអ្នកចាញ់ ដែលអាចរក្សាបាននូវភាពសុខដុមរមនានៅក្នុងសហគមន៍ និងសង្គមជាតិ។

ចំណែក លោក ជិន ម៉ាលីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងយុត្តិធម៌វិញ បានលើកឡើងថា យន្តការដោះស្រាយវិវាទដោះស្រាយក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ គឺសំខាន់ដូចជា បង្កើតជម្រើសងាយស្រួលដល់ប្រជាជន ប្រសិនបើពួកគេមានវិវាទអាចជ្រើសរើសដោះស្រាយក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការដែលមានលក្ខណៈសាមញ្ញ និងនៅជិត ស្គាល់ច្បាប់ និងជឿទុកចិត្តដោយមិនចាំបាច់ទៅតុលាការឡើយ។ ទី២ បង្ខិតសេវាឱ្យទៅជិតប្រជាពលរដ្ឋ មានភាពសាមញ្ញ ងាយស្រួល មិនត្រូវការចំណាយរយៈពេលយូរ។ ទី៣ ជួយដល់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដោយការបន្ថយបន្ទុកក្នុងការដោះស្រាយសំណុំរឿង ព្រោះបញ្ហាប្រឈមគឺ ធនធាននៅតុលាការមានតិច ទាំងសម្ភារៈ ថវិកា និងធនធានមនុស្ស ប៉ុន្តែសំណុំរឿងមានច្រើន ដូច្នេះតុលាការមិនអាចដោះស្រាយសំណុំរឿងទាំហអស់ឱ្យបានលឿននោះទេ។ ទី៤គឺ បង្កើតភាពសុខដុមរមនានៅក្នុងសហគមន៍។

ក្រសួងយុត្តិធម៌សង្ឃឹមថា សិក្ខាសាលានេះ នឹងផ្តល់ឱកាសដល់គ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ បានចូលរួមផ្តល់ធាតុចូល និងមតិយោបល់បន្ថែមទៀត ដើម្បីឱ្យព្រះរាជក្រឹត្យនេះ មានខ្លឹមសារគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងធានាបាននូវប្រសិទ្ធភាពដល់ការអនុវត្ត៕