ព័ត៌មានជាតិ
មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ធនាគារជាតិ លើកមូលហតុពលរដ្ឋមិនសូវប្រើប្រាស់លុយរៀល
តម្រូវការប្រើប្រាស់លុយរៀលនៅលើទីផ្សារនៅមានចំនួចតិចតួច បើធៀបប្រាក់ដុល្លារជាពិសេសនៅតំបន់ប្រជុំជននិងទីក្រុង។
លោក ឃូ វុឍ្ឍី អគ្គនាយករងបច្ចេកទេសទី ១ ធនគារជាតិកម្ពុជាបានលើកឡើងបញ្ហាប្រឈមចំនួន ៦ ដែលនាំកើតមានចរន្តនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារគ្រប់ដណ្តប់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
មន្រ្តីធនាគារជាតិរូបនេះបានលើកឡើងកត្តាទី ១ ដោយសារបទពិសោធន៍នៃការផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំ។ ប្រទេសកម្ពុជាឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្វះទំនុកចិត្តក្នុងការរក្សាទុករូបិយវត្ថុជាតិ។ បទពិសោធន៍គឺការបំបាត់លុយ និងការបាត់បង់តម្លៃបន្ទាប់ពីការផ្លាស់ប្ដូររបបគ្រប់គ្រងពីមួយទៅមួយ។
ហេតុផលទី ២ ពាក់ព័ន្ធផ្នត់គំនិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ បើសិនផ្នត់គំនិតពលរដ្ឋគិតពីលុយដុល្លារនឹងចាយលុយដុល្លារ ដែលនេះជាកត្តាផ្នែកចិត្តសាស្ត្រ។
មន្រ្តីធនាគាររូបនេះបន្តថា មូលហេតុមួយទៀតគឺបណ្ដាញនៃការប្រើប្រាស់លុយដុល្លារនៅលើទីផ្សារ។ លោកថា កាលណាប្រាក់ដុល្លារចាយកាន់តែច្រើន ធ្វើឲ្យការចាយកាន់តែងាយស្រួល នាំឲ្យការចំណាយកាន់តែតិច។ ជាក់ស្ដែងដូចជាក្នុងផ្សារទំនើប អត្រាប្តូរប្រាក់អត់គាំទ្រដល់អ្នកចាយរូបិយវត្ថុក្នុងស្រុក ដែលធ្វើឲ្យតម្លៃ (Cost) នៃការចាយប្រាក់រៀលខ្ពស់ជាងប្រាក់ដុល្លារ។
លោកក៏លើកឡើងពីកង្វះគោលនយោបាយគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលលើការប្រើប្រាស់រូបិយវត្ថុជាតិ ដូចជាការបន្ថយពន្ធលើការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ដើម្បីធ្វើឲ្យលុយរៀលងាយស្រួលប្រើប្រាស់និងមានតម្លៃ។
ចំណុចទី ៥ ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសពឹងផ្អែកលើការនាំចូល ដែលលើសលុបកំណត់តម្លៃទូទាត់ជាប្រាក់ដុល្លារ។ ចំណុចចុងក្រោយ មន្រ្តីធនាគារជាតិរូបនេះថា ដោយសារមិនទាន់មានយុទ្ធសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិ ក្នុងការប្រូម៉ូតការប្រើប្រាស់លុយរៀលរួមជាធ្លុងមួយនៅគ្រប់ស្ថាប័នជាតិទាំងអស់។
ថ្លែងបើកសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅ “ដុល្លាររូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា៖ ទំនាក់ទំនងផ្នែកគោលនយោបាយក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDCs)” នៅព្រឹកនេះ លោក ស្រី ជាសិរី ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ដុល្លារូបនីយកម្មបានកើតឡើងក្នុងស្ថានភាពដែលជំនឿទុកចិត្តលើប្រាក់រៀលមានភាពទន់ខ្សោយ ក្រោយពីសង្គ្រាមស៊ីវិលជិត ៣ ទសវត្សរ៍ និងការហូរចូលយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នៃប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងពេលរៀបចំការបោះឆ្នោតសកលលើកដំបូងនៅកម្ពុជា ដោយអាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្ននៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ដែលហៅកាត់ថា UNTAC នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០។
ដុល្លារូបនីយកម្មបានរួមចំណែកជួយស្តារសេដ្ឋកិច្ច និងអមដំណើរនៃការសម្រេចបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជាមួយនឹងស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរយៈពេលជាងពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ទោះយ៉ាងណា ដុល្លារូបនីយកម្មខ្ពស់បានដាក់កំហិតលើការអនុវត្តនយោបាយរូបិយវត្ថុ។
លោកស្រីបានអះអាងថា ដុល្លារូបនីយកម្មបានធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែងាយរងគ្រោះថ្នាក់ នៅពេលទំហំសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកើនឡើងកាន់តែធំ ដែលបណ្តាលឱ្យពឹងផ្អែកតែទៅលើនយោបាយសារពើពន្ធ។ នៅពេលដែលទំហំសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកើនឡើងកាន់តែធំ ការខ្វះលទ្ធភាពប្រើប្រាស់នយោបាយរូបិយវត្ថុដោយពេញលេញ ធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែងាយរងគ្រោះ ដែលបណ្តាលឱ្យពឹងផ្អែកតែទៅលើនយោបាយសារពើពន្ធ។
លោក អ៊ិន ចាន់នី ប្រធាននាយកប្រតិបត្តិធនាការអេស៊ីលីដាបានបញ្ជាក់ថា ការបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារភ្លាមៗអាចប៉ះពាលដល់សេដ្ឋកិច្ចនាំឲ្យកើតមានឡើងអតិផរណា។ លោកថា ការធ្វើបដិដុល្លាររូបនីកម្មដោយគំហុកផ្តល់ផលប៉ះពាល់ច្រើនទាំងស្ថាប័ននិងអតិថិជន។
ខណៈដែលការប្រើប្រាស់ដុល្លារូបនីយកម្មជួយរក្សាអតិផរណាមិនឲ្យធ្លាក់ ធ្វើឲ្យមានស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់ ការធ្វើពាណិជកម្មក្រៅប្រទេស ក៏ដូចជាការទាក់ទាញវិនិយោគពីបរទេស លោក អ៊ិន ចាន់នី បានគូសបញ្ជាក់ថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះក៏មានវិវឌ្ឍប្រែប្រួលលើការប្រើប្រាស់រូបិយវត្ថុជាប្រាក់រៀលនៅលើទីផ្សារ។
ប្រធាននាយប្រតិបត្តិធនាការអេស៊ីលីដាបានអះអាងថា កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ឥណទានជាដុល្លារគ្របដណ្តប់ ៩៨ ភាគរយ ខណៈនៅឆ្នាំ ២០២២ ឥណទានប្រាក់ដុល្លារធ្លាក់ចុះនៅ ៨៩%។ ដោយឡែកប្រាក់បញ្ញើសន្សំមាន ៩៣ ភាគរយ និងឆ្នាំ ២០២២ ប្រាក់សន្សំជាដុល្លារនៅ ៩០.៤% ដែលនេះបង្ហាញជាសញ្ញាណដ៏ល្អមួយ។
លោកស្រី ជា សិរី ក៏មើលឃើញការប្រែប្រួលលើទំនុកចិត្តប្រាក់រៀលនៅលើទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ លោកស្រីថា សមាមាត្រនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សន៍នេះបានកើនពី ០,៨៥ ទ្រីលានរៀល ដល់ ១៤,៥ ទ្រីលានគឺកើនឡើង ១៦ ដង ដែលនេះបង្ហាញសញ្ញាណផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានសម្រាប់ទំនុកចិត្តលើការប្រើប្រាស់រូបិយវត្ថុជាតិ។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបើកសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅ “ដុល្លាររូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា៖ ទំនាក់ទំនងផ្នែកគោលនយោបាយក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចនេះ ដែលជាលទ្ធផលនៃកិច្ចសហការស្រាវជ្រាវរួមគ្នារវាង ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនៃទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន (JICA) ដោយប្រើប្រាស់ទិន្នន័យប្រមូលបានពីអង្គភាពគ្រួសារ សហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុទូទាំងប្រទេស។
ខ្លឹមសារនៃសៀវភៅនេះផ្តល់សារៈសំខាន់ សម្រាប់ការសិក្សាស្វែងយល់អំពីដំណើរវិវត្តន៍និងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៃដុល្លារូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា ព្រមទាំងបង្ហាញគោលនយោបាយសំខាន់ៗដែលគាំទ្រកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ សៀវភៅនេះបានរំលេចអំពីប្រវត្តិដុល្លារូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា និងទិដ្ឋភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងមានអត្ថបទវិភាគស៊ីជម្រៅ អំពីឥទ្ធិពលនៃចរាចរណ៍ប្រាក់ដុល្លារ នៅក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងប្រព័ន្ធទូទាត់ «បាគង» ដែលជួយបង្កើនការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល។
សៀវភៅដុល្លារូបនីយកម្មនៅកម្ពុជា នឹងក្លាយជាករណីសិក្សាដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ហើយប្រព័ន្ធទូទាត់ បាគង ជាគំរូសម្រាប់កាត់បន្ថយចរាចរណ៍ប្រាក់ដុល្លារ៕
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
ដកហូតសំបក និងពោះវៀនកង់ម៉ូតូសរុបជាង១២០០០ ដែលរំលោភកម្មសិទ្ធិនាំចូល
-
សន្តិសុខសង្គម៤ ថ្ងៃ ago
Update៖ ជនដៃដល់ដែលវាយសម្លាប់ស្ត្រីលក់ភេសជ្ជៈនៅស្តុប២០០៤ ទៅលោតទឹកសម្លាប់ខ្លួននៅស្ពានជ្រោយចង្វារ
-
ចរាចរណ៍១ សប្តាហ៍ ago
ស្ត្រីម្នាក់ ជិះម៉ូតូលឿន វ៉ារថយន្តមិនផុត ជ្រុលទាក់ដៃចង្កូតជាមួយកង់ ដួលបោកក្បាលស្លាប់
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ផលដំឡូងមី កសិករត្រៀមប្រមូល ហាងឆេងទីផ្សារបានត្រឹម ១៧០ រៀលប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ គីឡូក្រាម
-
សន្តិសុខសង្គម២ ថ្ងៃ ago
ស្នងការរាជធានី កោះហៅមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍៣នាក់មកសួរនាំ ជុំវិញការចោទប្រកាន់ពីបុរសម្នាក់
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
កម្ពុជាបានចំណាយជាង២,១៨ពាន់លានដុល្លារលើការនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈក្នុងរយៈពេល១១ខែ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
ស្ថានទូតចំនួន៦ ត្រូវបានកម្ទេច ពេលរុស្ស៊ីបាញ់មីស៊ីលវាយប្រហាររដ្ឋធានីកៀវ
-
ចរាចរណ៍៤ ថ្ងៃ ago
អ្នកដឹកជញ្ជូនម្ហូបអាហារម្នាក់ត្រូវរថយន្ដបុកស្លាប់ពេលជិះឆ្លងផ្លូវ