ព័ត៌មានជាតិ
កាលពី ១១៧ ឆ្នាំមុន កម្ពុជាទើបស្គាល់ភ្លើងអគ្គិសនីប្រើប្រាស់លើកដំបូង
អគ្គិសនីបានចាប់ផ្តើមមានប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជាពីឆ្នាំ ១៩០៦ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទព្រះស៊ីសុវត្ថិ។ នេះបើតាមការគូសបញ្ជាក់ពីលោក កែវ រតនៈ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ក្នុងឱកាសចូលរួមពិធី “បិទស្ទឹងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីតាតៃលើអានុភាព ១៥០មេហ្គាវ៉ាត់” ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុង។
ការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីនៅរាជធានីភ្នំពេញនិងក្រុងសំខាន់ៗមួយចំនួនត្រូវបានរៀបចំអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៥៨ ក្រោយពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានទិញយកពីវិស័យឯកជនរួចបង្កើតជាក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរបស់រដ្ឋ។
លោក កែវ រតនៈ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល
យ៉ាងណាមិញចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៧៥ ដល់ ១៩៧៩ សង្គ្រាមនិងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុលពតបានបំផ្លាញវឌ្ឍនភាពវិស័យអគ្គិសនីដំបូងរបស់កម្ពុជាស្ទើរគ្មានសល់។ ក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅតែបន្តនៅតំបន់ខ្លះរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៨ កម្ពុជាមានសន្តិភាពពេញលេញ ទើបវិស័យអគ្គិសនីមានលទ្ធភាពអភិវឌ្ឍបានយ៉ាងពិតប្រាកដ។
បើតាមលោក កែវ រតនៈ ការអភិវឌ្ឍវិស័យអគ្គិសនីក្រោយកម្ពុជាមានសន្តិភាពពេញលេញចែកចាយជាពីរដំណាក់កាល៖
-ដំណាក់កាលស្តារ និងរៀបចំមូលដ្ឋានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍
-ដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីពិតប្រាកដ
លោកថា ក្រោយមានសន្តិភាពពេញលេញ ផ្តើមចេញពីស្ថានភាពនៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីមានភាពទ្រុឌទ្រោម ការផ្គត់ផ្គង់មិនមានស្ថិរភាព មិនពេញ ២៤ ម៉ោង និងមានតែកណ្ដាលរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងសំខាន់ៗខ្លះ វិស័យអគ្គិសនីនៅកម្ពុជាត្រូវការដំណាក់កាលដំបូងដែលមានរយៈពេលជិត ១០ ឆ្នាំ ដើម្បីធ្វើការស្តារនិងកែលម្អការផ្គត់ផ្គង់រួមទាំងការរៀបចំច្បាប់ បទបញ្ញត្តិនានា ការកែទម្រង់ការធ្វើអាជីវកម្មអគ្គិសនីរបស់រដ្ឋ ការរៀបចំបើកឲ្យវិស័យឯកជនចូលរួមវិនិយោគធ្វើអាជីវកម្មក្នុងវិស័យអគ្គិសនី ការរៀបចំផែនការមេនិងការរៀបចំគម្រោងវិនិយោគដំបូងៗ មុនឈានដំណាក់កាលធ្វើការអភិវឌ្ឍពិតប្រាកដដោយចាប់ផ្ដើមចេញដំណើរពីឆ្នាំ ២០០៨។
លោកអះអាងថា ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីមួយពិតប្រាកដសម្រាប់កម្ពុជា នោះគឺការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធបណ្តាញជាតិមួយដែលមានខ្សែបញ្ជូនតង់ស្យុងខ្ពស់ និងអនុស្ថានីយដើម្បីតភ្ជាប់ការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីទូទាំងប្រទេស ហើយបើកឱកាសឲ្យប្រទេសកម្ពុជាអាចផ្លាស់ប្តូរការដោះស្រាយប្រភពអគ្គិសនីដែលពីមុនធ្វើតាមរយៈម៉ាស៊ីនផលិតអគ្គិសនីតូចៗតាមតំបន់ចែកចាយដោយឡែកនីមួយៗ មកជាការអភិវឌ្ឍប្រភពអគ្គិសនីធំៗ ដែលមានថ្លៃកាន់តែទាបនិងអនុញ្ញាតឲ្យកម្ពុជានាំចូលថាមពលពីប្រទេសជិតខាង។
លោកបន្តថា ប្រព័ន្ធបណ្ដាញជាតិនឹងប្រមូលផ្តុំប្រភពអគ្គិសនីទាំងអស់បញ្ចូលគ្នា រួចបញ្ជូនទៅអនុស្ថានីយសម្រាប់បែងចែកទៅបណ្ដាញបញ្ជូនរង និងបណ្ដាញចែកចាយដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ដល់អ្នកប្រើប្រាស់ទូទាំងប្រទេស។
លោករដ្ឋមន្រ្តីបានលើកឡើងពីសមិទ្ធផលសំខាន់ៗដែលវិស័យថាមពលនៅកម្ពុជាសម្រេចបានពិតប្រាកដ ក្នុងរយៈពេល ១៥ ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០០៨ ដល់បច្ចុប្បន្នមានដូចតទៅ៖
ទី១. ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រភពអគ្គិសនី
ប្រភពអគ្គិសនីត្រូវបានអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់ដែលអនុភាពកើនឡើងពី ១៥០ មេហ្គាវ៉ាត់នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ រហូតដល់ ៤ ៤៩៥ មេហ្គាត់វ៉ាត់នៅចុងឆ្នាំ ២០២២ កំណើនជិត៣០ ដង។ ចំណែកការអភិវឌ្ឍបណ្តាញបញ្ជូននិងអនុស្ថានីចាប់ផ្តើមពីគ្មានសោះនៅឆ្នាំ ២០០៨ រហូតមានប្រព័ន្ធបណ្តាញបញ្ជូនដល់ ៣ ៤៨៦ គីឡូម៉ែត្រ និងចំនួនអនុស្ថានីយកើនឡើងដល់ ៦៣ កន្លែង ដែលធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធបណ្តាញជាតិអាចគ្របដណ្ដប់ទាំង ២៥ ខេត្តក្រុង។
ដោយឡែកបណ្តាញចែកចាយសរុបទាំងតង់ស្យុងមធ្យមនិងទាបមានរហូតដល់ ៨៧ ៥២៩ គីឡូម៉ែត្រ ដែលធ្វើឲ្យការចែកចាយគ្របដណ្តប់ភូមិ ៩៨ ភាគរយនិង ស្មើ ៨៨% នៃខ្នងផ្ទះសរុបទូទាំងប្រទេស។
ការបន្តអភិវឌ្ឍពង្រឹងនិងពង្រីកសមត្ថភាព និងគុណភាពនៃការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីបន្ថែមទៀតដោយយកចិត្តទុកដាក់អភិវឌ្ឍទាំងប្រព័ន្ធបណ្តាញជាតិ ប្រភពអគ្គិសនី បណ្តាញបញ្ជូនរងនិងបណ្តាញចែកចាយ។ ជាមួយគ្នានេះការយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីទៅភូមិដាច់ស្រយាលជាបណ្តើៗដែលការផ្គត់ផ្គង់បណ្តាញជាតិទៅពុំទាន់ដល់តាមរយៈការអភិវឌ្ឍអគ្គិសនីខ្នាតតូចពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងផ្គុំប្រព័ន្ធអាគុយស្តុកទុក។
ទី២/ ការឯកភាពថ្លៃទូទាំងប្រទេស
ការឧបត្ថម្ភធន (ការចេញខាត) ជាង ១០០ លានដុល្លារជារៀងរាល់ឆ្នាំពីអាជីវកម្មអគ្គិសនីផ្ទាល់។ ថ្លៃលក់អគ្គិសនីត្រូវបានកំណត់អត្រាឯកភាពទូទាំងប្រទេស។ បច្ចុប្បន្នថ្លៃអគ្គិសនីឯកភាពមានតម្លៃ ៣៨០ រៀល ៤៨០ រៀល និង ៦១០ រៀលសម្រាប់ជួយគ្រួសារមានចំណូលទាប និងមធ្យមដែលប្រើប្រាស់អគ្គិសនីតិច។
ថ្លៃ ៤៨០ រៀលលើផ្នែកកសិកម្មដែលប្រើនៅពេលយប់ចាប់ពីម៉ោង ៩ យប់ ដល់ ៧ ព្រឹក និងថ្លៃអនុគ្រោះ ៦១០ រៀល ដល់អ្នកប្រើប្រាស់ប្រភេទជាសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ និងមជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពទូទាំងប្រទេស។
ថ្លៃលក់អគ្គិសនីមានការថយចុះបើធៀបនៅឆ្នាំ ២០១៥ ដែលពេលនោះតម្លៃពី ១ ០០០ រៀល ដល់ ៦៥០០ រៀលក្នុងមួយគីឡូវ៉ាត់ម៉ោង។ យ៉ាងណានៅតាមតំបន់ទោលដែលពុំទាន់មានការភ្ជាប់ជាមួយបណ្តាញជាតិ នៅពុំទាន់មានការឯកភាពថ្លៃនៅឡើយ។
ថ្មីៗនេះសម្តេចធិបតីបានសម្រេចឲ្យអគ្គិសនីចុះថ្លៃបន្ថែមទៀតជូនចំពោះវិស័យកសិកម្ម ការកែច្នៃកសិឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្មនិងទេសចរណ៍ តាមរដូវកាលដែលមានកំណើនដើម្បីជំរុញការផលិត និងបង្កើនសកម្មភាពទេសចរណ៍ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ ក្រោយវិបត្តិជាសកលពីជំងឺកូវីដនិងសង្គ្រាមនៅអុយក្រែន។
ទី ៣ ការកែលម្អការផ្តល់សេវាអ្នកប្រើប្រាស់អគ្គិសនី
ក្រៅពីគិតគូរអភិវឌ្ឍប្រភពផ្គត់ផ្គង់ ការធ្វើឲ្យមានថ្លៃលក់ឯកភាពអគ្គិសនីទូទាំងប្រទេស ការបន្ថយនិងផ្តល់ថ្លៃអនុគ្រោះអគ្គិសនី រដ្ឋាភិបាលបានគិតគូរដល់កែលម្អការផ្តល់សេវាដល់អ្នកប្រើប្រាស់អគ្គិសនី។ ដូចជាកែសម្រួលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីបង្កើនស្ថិរភាព គុណភាព និងចាប់ផ្តើមការដាក់ឲ្យអនុវត្តការស្នើសុំ ការផ្តល់សេវា ការផ្តល់ព័ត៌មាន ការទូទាត់ ការទំនាក់ទំនងអ្នកប្រើប្រាស់និងផ្គត់ផ្គង់ តាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីលឲ្យកាន់តែទំនើប ងាយស្រួល តម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាព។
ទី ៤ ការធ្វើអន្តរកាលឆ្ពោះទៅរកអព្យាក្រឹត្យកាបូន
ស្របតាមនិន្នាការពិភពលោក ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវធ្វើអន្តរកាលទៅជាសង្គមអព្យាក្រឹត្យកាបូននៅឆ្នាំ ២០៥០។ ក្នុងនាមសេនាធិការរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការដឹកនាំ វិស័យថាមពល រយៈពេលកន្លងទៅនេះ ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលមានភារកិច្ចមិនត្រឹមធានាការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលប្រកបដោយគុណភាព ស្ថិរភាព ប្រសិទ្ធភាពនិងថ្លៃសមរម្យ ក្រសួងក៏ប្តេជ្ញាចូលរួមអនុវត្តធ្វើឲ្យកម្ពុជាឈានឆ្ពោះទៅរកអព្យាក្រឹត្យកាបូនតាមការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ក្រសួងត្រូវធ្វើការចំនួនពីរគឺទីមួយបង្កើនប្រសិទ្ធភាពថាមពលអគ្គិសនី និងទីពីរបង្កើនការប្រើប្រាស់ថាមពលកកើតឡើងវិញ។
ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាបង្កើនការផលិត និងប្រើប្រាស់ប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញឲ្យបានកាន់តែច្រើនឈានឆ្ពោះទៅរកសង្គមអព្យាក្រឹត្យកាបូននៅឆ្នាំ ២០៥០ វិស័យថាមពលកម្ពុជាត្រូវអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធប្រព័ន្ធស្តុកថាមពលទុកដើម្បីគ្រប់គ្រងការប្រែប្រួលចុះឡើងនៃប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញ និងដើម្បីស្តុកថាមពលទុកសម្រាប់បំពេញការផ្គត់ផ្គង់នៅពេលម៉ោងដែលពន្លឺព្រះអាទិត្យនិងខ្យល់ថយចុះឬគ្មាន។
កន្លងទៅក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល បានសាកល្បងដាក់បញ្ចូលការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអាគុយស្តុកថាមពលទុកនៅក្នុងគម្រោងថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យទៅបណ្តាញជាតិចំនួន ៤ ដើម្បីជួយបន្សាបការឡើងចុះមិនទៀងទាត់នៃថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ ហើយកំពុងរៀបចំវិនិយោគគម្រោងស្តុកមួយទៀតជាមួយធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ី។
លើសពីនេះ ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលបានស្នើសុំក្រុមហ៊ុនដែលគ្រប់គ្រងវារីអគ្គិសនី ដែលដំណើការរួចហើយឲ្យជួយធ្វើការសិក្សាបឋមពីសក្តានុពលស្ថានីយវារីអគ្គិសនីបូមទឹកស្តុកទុកក្នុងតំបន់ភូមិសាស្រ្តនីមួយៗ។
តាមការសិក្សានិងស្រាវជ្រាវជាបឋម ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលបានទទួលព័ត៌មានថា នៅតំបន់ត្រីកោណនៅខេត្តកោះកុង កំពង់ស្ពឺ និងពោធិ៍សាត់ អាចមានសក្ដានុពលបង្កើតថាមពលអគ្គិសនីស្តុកទុកបានរាប់ពាន់មេហ្គាត់វ៉ាត់។
ដោយឡែកនៅទីតាំងវារីអគ្គិសនីតាតៃក៏មានលក្ខណៈភូមិសាស្រ្តអំណោយផលអាចបង្កើតវារីអគ្គិសនីបូមទឹកស្តុកទុកក្នុងអានុភាព ១ ពាន់មេហ្កវាត់ ដែលអាចជួយបង្កើនអានុភាពអភិវឌ្ឍថាមពលកកើតឡើងវិញនៅប្រទេសកម្ពុជា។
ការអភិវឌ្ឍថាមពលកកើតឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់នេះ អាចធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានលទ្ធភាពបង្កើតថាមពលកកើតឡើងវិញជាអតិបរមា និងអាចលក់ថាមពលកកើតឡើងវិញនៅប្រទេសជិតខាងផងដែរ។
បើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានស្ថានីយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យចំនួន ១១ កន្លែង កំពុងដំណើរការដែលមានអានុភាពសរុប ៤២២ មេហ្កាវ៉ាត់។
កម្ពុជាជាប្រទេសឈានមុខគេមួយលើការប្រើប្រាស់ថាមពលស្អាត។ កម្ពុជាទាញប្រើប្រាស់ប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញចំនួន ៦២% និងមានគោលដៅបង្កើនឲ្យបាន ៧០ ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០៣០។
ក្រៅពីវារីអគ្គិសនីចំនួន ០៨ ដែលមានអានុភាពសរុប ១ ៣២៩ មេហ្កាវ៉ាត់ និងស្ថានីយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យចំនួន ១១ កន្លែង មានអានុភាពសរុប ៤២២ មេហ្កាវ៉ាត់ ដែលកំពុងដាក់ឲ្យដំណើរការ កម្ពុជាកំពុងសិក្សាអភិវឌ្ឍប្រភពអគ្គិសនីដោយថាមពលខ្យល់ផងដែរ។
បើតាមលោក កែវ រតនៈ រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ផែនការឆ្នាំ ២០៣០ កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់អគ្គិសនីឲ្យបាន ១៩% ស្មើ ២ ០០០ មេហ្គាវ៉ាត់។ ការប្រើប្រាស់ថាមពលដោយសន្សំសំចៃអាចធ្វើឲ្យកម្ពុជាមិនបាច់បង្កើតរោងចក្រផលិតថាមពលថ្មីបន្ថែមចំនួន ២០០០ មេហ្គាវ៉ាត់ ដែលជាការរួមចំណែកដល់កិច្ចការពារបរិស្ថាន៕
លោក សាំ ពិសិដ្ឋ៖ ការបាក់ស្រុតផ្លូវបេតុងនៅសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យទី២ ដោយសារទឹកហូរច្រោះខាងក្រោមផ្លូវ
ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី បើកសិក្ខាសាលាយុទ្ធសាស្រ្តខេត្តកំពង់ស្ពឺត្រៀមលក្ខណៈឆ្ពោះទៅកាន់ការបោះឆ្នោត
IU ក្លាយជាតារាចម្រៀងស្រីដំបូងគេ ដែលប្រគំតន្ត្រីនៅកីឡដ្ឋានធំបំផុតរបស់កូរ៉េ
ធនាគារជាតិឱ្យស្ថានប័នផ្ដល់ប្រាក់កម្ចី ប្រគល់ ឯកសារបញ្ចាំ ជូនអតិថជនវិញយ៉ាងយូរ ៧ ថ្ងៃ ក្រោយបង់ផ្ដាច់
លោក យឿន ពិសី សន្យាចូលរួមជួយផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីរកជំនួយជួយទ្រទ្រង់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា
ភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងមិនធ្លាប់មានក្នុងមួយសតវត្សរ៍នៅកូរ៉េខាងត្បូង ប្រែក្លាយទីក្រុងទៅជាទន្លេ
ជប៉ុន ចាប់ផ្តើមរកឃើញមនុស្សស្លាប់ ដោយសារគ្រោះទឹកជំនន់ធ្ងន់ធ្ងរ នៅភាគកណ្តាល
វៀតណាម បើកទឹក ចេញពីទំនប់វារីអគ្គិសនីធំបំផុតនៅភាគខាងត្បូង
៦ខេត្តរបស់ថៃ នៅតែរងគ្រោះ ដោយទឹកជំនន់
កម្ពុជា ជោគជ័យក្នុងការនាំចេញផលិតផលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាលើកដំបូង ទៅខេត្តហឺណាន ប្រទេសចិន
-
ព័ត៌មានជាតិ១ សប្តាហ៍ agoព្យុះ ប៊ីប៊ីនកា បានវិវត្តន៍ទៅជាព្យុះសង្ឃរា បន្តជះឥទ្ធិពលលើកម្ពុជា
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ agoព្យុះ ពូលឡាសាន ជាមួយវិសម្ពាធទាប នឹងវិវត្តន៍ទៅជាព្យុះទី១៥ បង្កើនឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់កម្ពុជា
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ agoឡាវ បើកទំនប់ទឹកនៅខេត្ត Savannakhet
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoអឺរ៉ុបកណ្តាលនិងខាងកើត ក៏កំពុងរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរ ដោយទឹកជំនន់ដែរ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ agoវៀតណាម ប្រាប់ឲ្យពលរដ្ឋត្រៀមខ្លួន ព្រោះព្យុះថែមទៀត នឹងវាយប្រហារ ចុងខែនេះ
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ agoBreaking News! កម្ពុជា សម្រេចដកខ្លួនចេញពីគម្រោងCLV-DTA
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៥ ថ្ងៃ agoព្យុះកំបុងត្បូង នឹងវាយប្រហារប្រទេសថៃ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ agoព្យុះចំនួន២ នឹងវាយប្រហារក្នុងពេលតែមួយដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាងមុន ជះឥទ្ធិពលលើកម្ពុជា