ព័ត៌មានជាតិ
បញ្ហាប្រឈមចំនួន ៧ ជាឧបសគ្គជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនៅកម្ពុជា
រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចដាក់ឱ្យអនុវត្ដនូវ «យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ស្ដីពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធឆ្នាំ ២០២៣- ២០២៨» ជាមួយនឹងចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធឱ្យរីកធំធាត់ និងមានលទ្ធភាពឈានចូលក្នុងប្រព័ន្ធហើយក្លាយទៅជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់ ក្នុងការកែលម្អជីវភាពរបស់ប្រជាជន និងអាចរួមចំណែកជាអតិបរមាក្នុងការឈានទៅសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព បរិយាបន្ន ភាពរឹងមាំ និងភាពធន់ទៅនឹងវិបត្តិ។
អង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនៅកម្ពុជាមានចំនួនច្រើន និងស្ថិតនៅក្នុងវិស័យជាច្រើនដូចជាវិស័យដឹកជញ្ជូន សេវាកម្ម លក់ដុំ លក់រាយ សិប្បកម្ម និងកសិកម្ម ជាដើម។ ប្រជាជនមានការងារធ្វើ (Employed Population) មានចំនួនសរុបជិត ៧,៩ លាននាក់ (យោងតាមអង្កេតកម្លាំងពលកម្ម ឆ្នាំ២០១៩)។ ក្នុងនោះប្រជាជនមានការងារធ្វើនៅក្នុងវិស័យក្នុងប្រព័ន្ធ (Formal Sector) មានចំនួនជិត ១,៧ លាននាក់ ឬ ២១,៥% នៃប្រជាជនមានការងារធ្វើសរុប។ ដោយឡែកប្រជាជនមានការងារធ្វើជិត ៦,២ លាននាក់ផ្សេងទៀតធ្វើការក្នុងវិស័យក្រៅប្រព័ន្ធ (Informal Sector)។
នៅកម្ពុជាអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ច (ដែលភាគច្រើនជាសហគ្រាសឯកជន) មានចំនួនសរុបជាង ៥០ ម៉ឺន នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ និងបានកើនឡើងទៅដល់ជាង ៧៥ ម៉ឺននៅក្នុងឆ្នាំ២០២២។ ក្នុងនោះ អង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចដែលនៅក្នុងប្រព័ន្ធ (បានចុះបញ្ជីឬមានអាជ្ញាបណ្ណ ឬលិខិតអនុញ្ញាត) បានកើនឡើងពី ៣,៤% នៃចំនួនអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចសរុបក្នុងឆ្នាំ២០១១ ទៅ ១២,៤% នៃអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២២។
ការជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ទាមទារឱ្យមានការស្វែងយល់ពីបញ្ហាប្រឈម ដើម្បីអាចកំណត់ដំណោះស្រាយសមស្រប។
បើយោងតាមរបាយការណ៍នៃការសិក្សានិងការពិគ្រោះយោបល់របស់សមាគម អង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិ ដៃគូអភិវឌ្ឍ និងក្រសួង ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធ ការជំរុញកិច្ចអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធជួបប្រទះនឹងបញ្ហាប្រឈមចម្បងៗដូចខាងក្រោម៖
–ការកំណត់និយមន័យមិនទាន់ច្បាស់លាស់និងទិន្នន័យមិនពេញលេញ
សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធមានវិសាលភាពធំ និងទាមទារឱ្យមាននិយមន័យជាក់លាក់ ដើម្បីបែងចែកឱ្យបានច្បាស់លាស់រវាងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនិងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ។ បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមិនទាន់មាននិយមន័យជាក់លាក់នៅឡើយ ដែលការណ៍នេះបង្កការលំបាកដល់ការកំណត់វិសាលភាព ការធានាសង្គតិភាពរវាង ក្រសួង ស្ថាប័ន និងការដាក់ចេញនូវវិធានការអន្តរាគមន៍ឱ្យចំគោលដៅនិងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏ជួបប្រទះនឹងបញ្ហាកង្វះទិន្នន័យពាក់ព័ន្ធនឹងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែល បង្កការលំបាកដល់ការស្វែងយល់ឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ការសិក្សាអំពីសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធមានចំនួនច្រើន ប៉ុន្តែការសិក្សាទាំងនោះមានលក្ខណៈដាច់ដោយឡែកពីគ្នា និងប្រើប្រាស់និយមន័យផ្សេងៗគ្នា ដោយសារទំហំដ៏ធំនិងលក្ខណៈពហុវិស័យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ។
–កង្វះការយល់ដឹងនិងការផ្សព្វផ្សាយ
ភាគច្រើននៃអ្នកប្រកបមុខរបរនិងធ្វើការងារនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ មិនដឹងឬមិនយល់ច្បាស់ អំពីការគាំពារនិងគាំទ្រផ្សេងៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាកាតព្វកិច្ច និងអត្ថប្រយោជន៍នៃការចូលរួមទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ និយោជកជាច្រើនបានបញ្ជាក់ថា មានបំណងចង់បំពេញអនុលោមភាពឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែមិនដឹងថា ត្រូវចាប់ផ្តើមពីណា ហើយត្រូវបំពេញនីតិវិធីអ្វីខ្លះ។ និយោជិតជាច្រើនក៏មិនដឹងថា ខ្លួនមានសិទ្ធិក្នុងការទទួលបានការគាំពារអ្វីខ្លះពីរាជរដ្ឋាភិបាល។ ជុំវិញបញ្ហានេះ វិស័យឯកជនក៏ដូចជា អង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិ តែងស្នើសុំឱ្យមានការផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយនិងចំគោលដៅ អំពីនីតិវិធី នៃការចុះបញ្ជីទាំងនៅថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិ អត្ថប្រយោជន៍នៃការចុះបញ្ជី និងការផ្ដល់ការគាំទ និងការលើកទឹកចិត្តនិងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ។
–ការបំពេញអនុលោមភាព មានភាពស្មុគស្មាញនិងត្រូវការចំណាយខ្ពស់
នីតិវិធីស្មុគស្មាញ និងបន្ទុកចំណាយខ្ពស់ទាំងពេលវេលានិងថវិកា បង្កឱ្យមានការលំបាកដល់ការបំពេញអនុលោមភាពផ្សេងៗ ជាពិសេសសម្រាប់សហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម (MSMEs) ដែលមានលទ្ធភាពទាប។ វិស័យឯកជនតែងលើកឡើងអំពីភាពត្រួតស៊ីគ្នា និងភាពមិនច្បាស់លាស់នៃការអនុវត្តច្បាប់និងបទដ្ឋានគតិយុត្ត ដោយមានការចុះត្រួតពិនិត្យពីសំណាក់ក្រសួង ស្ថាប័នច្រើនផ្សេងគ្នា ដោយមិនមានការផ្សព្វផ្សាយឬជូនដំណឹងជាមុនទាំងនៅថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
បញ្ហាទាំងនេះបង្កឱ្យមានភាពមិនអាចប៉ាន់ប្រមាណបាននិងការព្រួយបារម្ភ ដែលធ្វើឱ្យទំនុកចិត្តក្នុងការចូលរួមទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធធ្លាក់ចុះ។ ទន្ទឹមនេះ សហគ្រាសដែលស្ថិតនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ នៅតែអាចធ្វើប្រតិបត្តិការបានធម្មតា ដែលការណ៍នេះបង្កើតឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងមិនស្មើភាពរវាងសហគ្រាសដែលនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ និងសហគ្រាសដែលនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ។
–លទ្ធភាពរបស់ប្រជាជននៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ មានកម្រិតទាប
អ្នកប្រកបមុខរបរនិងធ្វើការងារនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ជួបប្រទះនឹងបញ្ហាជីវភាពខ្វះខាត និងមិនអាចរ៉ាប់រងបន្ទុកចំណាយលើការបំពេញអនុលោមភាព។ ជាងនេះទៅទៀត អ្នកទាំងនេះក៏ងាយទទួលរងហានិភ័យពីវិបត្តិ ដូចជាវិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបានធ្វើឱ្យប្រជាជនជាច្រើនបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលនិងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភាពក្រីក្រ។
–កង្វះយន្តការក្នុងការគ្រប់គ្រងនិងគាំទ្រដល់សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ
អ្នកប្រកបមុខរបរនិងធ្វើការងារនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ មានតម្រូវការខ្ពស់ផ្នែកថែទាំសុខភាព ប៉ុន្តែការផ្ដល់ការថែទាំសុខភាពតាមរយៈបណ្ណមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល និងបណ្ណប.ស.ស. នៅមិនទាន់មានវិសាលភាពគ្របដណ្តប់និងការប្រើប្រាស់បានទូលំទូលាយនៅឡើយ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ អ្នកប្រកបមុខរបរនិងធ្វើការងារនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធមួយចំនួនធំ មិនទាន់ស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងនិងការទទួលស្គាល់ដោយយន្តការនៃក្រសួងស្ថាប័នណាមួយនៅឡើយ។
ជាក់ស្ដែង អ្នកប្រកបមុខរបរនិងធ្វើការងារដោយមិនមានទីតាំងជាក់លាក់ មិនអាចស្នើសុំលិខិតអនុញ្ញាតផ្សេងៗពីយន្តការច្រកចេញចូលតែមួយ នៃរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ ឬក្រសួង ស្ថាប័នណាមួយនៅឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ បុគ្គលស្វ័យនិយោជន៍ ក៏នៅមិនទាន់អាចចូលជាសមាជិក ប.ស.ស.បាន ដោយសារកង្វះបទដ្ឋានគតិយុត្ត ជាពិសេសអនុក្រឹត្យ និងប្រកាសពាក់ព័ន្ធ ព្រមទាំងយន្តការគាំទ្រផ្សេងៗ បើទោះបីជាច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមចែងថាបុគ្គលស្វ័យនិយោជន៍អាចចូលរួមក្នុងផ្នែកថែទាំសុខភាពនិងប្រាក់សោធន តាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្តក៏ដោយ។
–គុណភាពនៃសេវាសាធារណៈនិងការគាំទ្រផ្សេងៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅមានកម្រិត
សេវាសាធារណៈនិងការគាំទ្រផ្សេងៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺជាភាពទាក់ទាញដ៏ចម្បង (ដូចជាសេវាសុខាភិបាល ការបណ្តុះបណ្តាល និងការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារជាដើម) ដែលអាចលើកកម្ពស់ការចូលរួមទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធផង និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពនិងផលិតភាពរបស់វិស័យឯកជនផង។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី វិស័យឯកជនតែងលើកឡើងអំពីកង្វះការគាំទ្រក្នុងការពង្រីកអាជីវកម្ម ការទទួលបានហិរញ្ញប្បទាន និងការស្វែងរកទីផ្សារនិងកម្មករជំនាញ ព្រមទាំងការលំបាកក្នុងការទទួលបានសេវាសាធារណៈ និងការគាំទ្រផ្សេងៗដែលមានស្រាប់ ដោយសារគុណភាពនៃការផ្ដល់សេវានិងលក្ខខណ្ឌតម្រូវច្រើន ដែលវិស័យឯកជនមិនអាចបំពេញបាន។
យ៉ាងណាមិញ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនិងអនុវត្តនូវកម្មវិធីកែទម្រង់ជាច្រើនដែលអាចប្រើប្រាស់ជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការគិតគូរក្នុងការរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ។ កម្មវិធីកែទម្រង់សំខាន់ៗ ដែលផ្តល់បច្ច័យវិជ្ជមាន ដោយផ្ទាល់និងដោយប្រយោលដល់សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធមានដូចខាងក្រោម៖
–ការរៀបចំការចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម តាមថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន
ការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មនៅកម្ពុជាជួបប្រទះនឹងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន ដូចជាការបំពេញនីតិវិធីនៅក្រសួង ស្ថាប័នច្រើន និងដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ដែលត្រូវប្រើពេលវេលាយូរនិងចំណាយខ្ពស់។ ក្នុងគោលដៅ សម្រួលនិងលើកទឹកចិត្តដល់ការចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ឱ្យដំណើរការនូវដំណាក់កាលទី១ នៃថ្នាលផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យកម្ពុជា (Cambodia Data Exchange ឬហៅកាត់ថា ថ្នាល CamDX) នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យសហគ្រាសអាចធ្វើការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈក្នុងពេលតែមួយ តាមប្រព័ន្ធអនឡាញទាំងស្រុង ជាមួយនឹងនីតិវិធីងាយស្រួលនិងរហ័ស តម្រូវការ ព័ត៌មាននិងឯកសារតិច ព្រមទាំងថ្លៃសេវាទាបជាងមុន។
គិតត្រឹមខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ សហគ្រាសដែលបានធ្វើការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មតាមថ្នាល CamDX មានចំនួនជាង ២៨ ០០០ និងមានដើមទុនចុះបញ្ជីសរុបជាង ៨ ប៊ីលានដុល្លារអាម៉េរិក។
រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានដាក់ឱ្យដំណើរការដំណាក់កាលទី ២ នៅថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ និង ដំណាក់កាលទី៣ នៅថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងថ្នាល CamDX នូវការស្នើសុំអាជ្ញាបណ្ណនិង/ឬលិខិតអនុញ្ញាតពីក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ នៅក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជា ទេសចរណ៍ កម្មន្តសាល កសិកម្ម ប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ និងហិរញ្ញវត្ថុ ជាដើម។
រាជរដ្ឋាភិបាល បាននិងកំពុងរៀបចំដំណាក់កាលបន្តបន្ទាប់ទៀត ដើម្បីបន្តពង្រឹងការធ្វើសមាហរណកម្មរវាងក្រសួង ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធ ព្រមទាំងការសម្រួលដល់ដំណើរការនៃការចុះបញ្ជីសហគ្រាស ក៏ដូចជាកម្មករ និយោជិត ឱ្យបានជា អតិបរមា។
–ការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារ
ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់បរិយាកាសធុរកិច្ចកម្ពុជា ជាពិសេសសម្រាលបន្ទុករបស់សហគ្រាស រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដាជាបន្តបន្ទាប់ សម្រាប់សហគ្រាសធុនមីកូ តូច និងមធ្យម ដូចជាការសម្រេចលុបចោលនូវពន្ធលើរបបម៉ៅការ សម្រាប់សហគ្រាសធុនមីក្រូ និងការលើកលែងឬអនុគ្រោះពន្ធប្រថាប់ត្រាលើលិខិតស្តីពីការបង្កើតសហគ្រាស និងការកាត់បន្ថយពន្ធប៉ាតង់ ៥០% សម្រាប់ឆ្នាំដំបូងនៃការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មរបស់សហគ្រាសធុនតូច មធ្យម និងធំ។
បន្ថែមលើនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានរៀបចំការចុះបញ្ជីដោយស្ម័គ្រចិត្ត ព្រមទាំងការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារ ដល់សហគ្រាស ធុនតូចនិងមធ្យម ដោយទទួលបានការលើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូលចាប់ពី ៣ ទៅ ៥ ឆ្នាំ ចំពោះវិស័យ អាទិភាពមួយចំនួន ដូចជាផលិតផលកសិកម្មឬកសិឧស្សាហកម្ម ផលិតនិងកែច្នៃម្ហូបអាហារ កម្មន្តសាល ដែលផលិតទំនិញប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក កែច្នៃកាកសំណល់និងផលិតទំនិញសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍ ជាដើម។
–អត្ថប្រយោជន៍គាំពារសង្គម
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ឱ្យដំណើរការនូវកម្មវិធីជំនួយសង្គមជាច្រើន ដើម្បីចូលរួមចំណែកក្នុងការលើកស្ទួយ និងរក្សាលំនឹងជីវភាពរបស់គ្រួសារក្រីក្រនិងគ្រួសារងាយរងហានិភ័យក្នុងស្ថានការណ៍ដ៏លំបាកក្រោមរូបភាពផ្សេងៗ (ដូចជាវិធានការជំនួយសង្គមក្នុងកំឡុងពេលនៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩) ព្រមទាំងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជនបទ និងជួយគាំទ្រដល់ប្រជាជនតាមជនបទនិងកសិករ។ ទន្ទឹមនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានដាក់ឱ្យដំណើរការនូវរបបសន្តិសុខសង្គមផ្នែកថែទាំសុខភាព ផ្នែកហានិភ័យ ការងារនិងផ្នែកប្រាក់សោធន សម្រាប់បុគ្គលទាំងឡាយណាដែលស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារ ដោយមាន ប.ស.ស. ជាប្រតិបត្តិករសន្តិសុខសង្គម បន្ថែមលើនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានផ្ដល់ ការថែទាំសុខភាពដោយឥតគិតថ្លៃតាមរយៈមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល ជូនក្រុមអាទិភាព ដូចជាកម្មករ
ក្រៅប្រព័ន្ធ បុគ្គលិកបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ អ្នកធាក់ស៊ីក្លូ កីឡាករជម្រើសជាតិ សមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាភូមិឃុំ និងក្រុមគ្រួសារជនពលីមរណៈ។
–ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ
ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពកម្លាំងពលកម្មឱ្យក្លាយជាពលករដែលមានជំនាញ និងអាចមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់ តាមរយៈការអប់រំបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ គឺជាកត្តាគន្លឹះមួយដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការអភិវឌ្ឍសង្គម សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
ក្នុងស្មារតីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានរៀបចំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលជំនាញជាច្រើន ដូចជាការបណ្តុះបណ្តាលស្ពានចម្លងបន្តជំនាញ ការបណ្តុះបណ្តាលដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈមូលនិធិជាតិ ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញសហគ្រិនជូនកម្មករ កម្មការិនី ការហ្វឹកហ្វឺនកូនជាងនៅតាមបណ្តាសហគ្រាសផ្សេងៗ កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងអាហារូបករណ៍ដល់យុវជនក្រីក្រ និងការបណ្តុះបណ្តាលសញ្ញាបត្របច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈកម្រិត១ សម្រាប់កម្មករ និយោជិត ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយជំងឺកូវីដ-១៩។
–ការរៀបចំយន្តការធ្វើអធិការកិច្ចរួម
ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយបន្ទុកនិងការរំខានដល់រោងចក្រ សហគ្រាស ក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបានប្រកាសដាក់ឱ្យដំណើរការរបបស្វ័យប្រកាសអធិការកិច្ចការងារ និងការធ្វើអធិការកិច្ចការងារតាមប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្ម តាមរយៈគេហទំព័រ https://sicms.mlvt.gov.kh កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២២។
ម្ចាស់ឬនាយករោងចក្រ សហគ្រាស មានកាតព្វកិច្ចធ្វើស្វ័យប្រកាសអធិការកិច្ចការងារ ក្នុងប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្មចំនួន ២ លើកក្នុងមួយឆ្នាំដែលធ្វើឡើងរៀងរាល់ ៦ ខែម្តង។ ការធ្វើអធិការកិច្ចការងារត្រូវធ្វើឡើងរួមគ្នាជាមួយក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតក្រុមអធិការកិច្ចអន្តរក្រសួងចំនួន ៣ តាមរយៈប្រកាសអន្តរក្រសួង ក្នុងវិស័យកម្មន្តសាល វិស័យឧស្សាហកម្ម ទេសចរណ៍ និងវិស័យកសិកម្ម ដោយក្រុមអធិការកិច្ចអន្តរក្រសួងនីមួយៗត្រូវធ្វើអធិការកិច្ចរួមគ្នាក្នុងពេលតែមួយ និងតែមួយលើកប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំ៕
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
លទ្ធផលកំណាយ៖ តំបន់អង្គរមានមនុស្សមកតាំងភូមិករតាំងពីជាង ៣ ០០០ ឆ្នាំមកម្ល៉េះ
-
ចរាចរណ៍២ ថ្ងៃ ago
តារា Rap ម្នាក់ស្លាប់ភ្លាមៗនៅកន្លែងកើតហេតុ ក្រោយរថយន្ដពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម បើកបញ្ច្រាសឆ្លងផ្លូវ បុកមួយទំហឹង
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
សំណង់ព្រះពុទ្ធប្បដិមាកម្ពស់ជាង ៨០ ម៉ែត្រ នឹងលេចរូបរាងក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍឆ្នេររាមខេត្តព្រះសីហនុ
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
អ្នកឧកញ៉ា សំ សុខនឿន ព្យាករថា កម្ពុជា ត្រូវការពេលប្រហែល៥ឆ្នាំទៀត ដើម្បីឱ្យវិស័យអចលនទ្រព្យវិលរកសភាពដើមវិញ
-
សេដ្ឋកិច្ច៦ ថ្ងៃ ago
ទិន្នផលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីអាចធ្លាក់ចុះពី ១០-៣០% ដោយសារអាកាសធាតុ ប្រសិនបើគ្មានវិធានការឆ្លើយតបទាន់ពេល
-
សេដ្ឋកិច្ច៦ ថ្ងៃ ago
ធនាគារជាតិ ប្រកាសឱ្យសាធារណជនប្រុងប្រយ័ត្នប្រាក់ដុល្លារក្លែងក្លាយ កំពុងចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
មហាជនផ្ទុះការរិះគន់លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ដែលនិយាយជំរុញ«ក្មេងៗឱ្យខំរៀនសូត្រ និងធ្វើការ ជាជាងទៅធ្វើសមាធិ»
-
កីឡា៥ ថ្ងៃ ago
គ្រួសារលោកគ្រូ អេ ភូថង ជួបទុក្ខធំផ្ទួនៗ