ជាង ១០ ឆ្នាំ​នេះ ដឹង​ធនាគារ​និង​គ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុ​ណា​ខ្លះ​ លក់​ភាគហ៊ុនទៅ​ឲ្យ​ធនាគារបរទេស?

វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ឈាន​ទៅ​រ​បត់​ថ្មី​មួយ ស្រប​ពេល​ដែល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ​បាន​ក្លាយ​ជា​គោលដៅ​​វិនិយោគ​ពី​ស្ថាប័ន​ហិរញ្ញវត្ថុ​មក​ពី​ក្រៅ​ប្រទេស។

ចរន្ត​នៃការចូលរួម​របស់ធនាគារបរទេស ក្នុងការចូល​ទិញភាគហ៊ុន​របស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ​នៅ​កម្ពុជាគឺមានជាបន្តបន្ទាប់​រយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំមក​នេះ។

ការ​ប្រកាស​លក់​ភាគ​ហ៊ុន​របស់​គ្រឹះ​ស្ថាន​មីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ​អម្រឹត​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ ២០២៤ នេះ បង្ហាញ​ពី​ការ​បោះជំហាន​ថ្មី​មួយ​ទៀត​នៃ​ទីផ្សារ​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់ប្រទេស​កម្ពុជា ខណៈ​វិស័យហិរញ្ញវត្ថុក្នុង​​ប្រទេស​កម្ពុជាត្រូវ​គេ​មើល​ឃើញ​កំពុង​​ឈាន​ទៅរក​កំណើនប្រកដោយភាពរឹងមាំ ភាពធន់ និងនិរន្តរភាព។

ធនាគារ Bank SinoPac ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់​ក្រុមហ៊ុន SinoPac Holdings ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​កោះ​តៃវ៉ាន់ បាន​ប្រកាស​ទិញយកភាគហ៊ុនរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រិត ១០០​ ភាគរយ​។

យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដែលចេញផ្សាយដោយក្រុមហ៊ុន SinoPac Holdings កាលពីថ្ងៃទី​៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ការទិញយកគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រិត ធ្វើឡើង​ទៅតាមយុទ្ធសាស្រ្ត​មួយក្នុងចំណោមយុទ្ធស្រ្តចម្បងទាំង ​៤ របស់ក្រុមហ៊ុនដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលនៅបរទេស និង​ពង្រីក​វត្តមានអន្តរជាតិ​របស់​ក្រុមហ៊ុន។

ការទិញយកគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឈានមុខគេមួយនៅកម្ពុជានេះធ្វើឡើងជា ៣ ដំណាក់កាល ដោយដំណាក់កាលទីមួយទិញយក ៨០ ភាគរយក្នុងតម្លៃប្រហែល ៤៣៥ លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈដំណាក់កាលទី២ និងទី៣ នឹង​ទិញយក ១០ ភាគរយដូចគ្នា នៅដំណាច់ឆ្នាំទី១ និងឆ្នាំទី២។

ក្រៅ​ពី​​អម្រិត នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះមានគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ​នៅកម្ពុជា​មួយចំនួនទៀត​ បានលក់​ភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួនទៅឱ្យធនាគារបរទេស និង​មានគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុខ្លះ​បានរួមបញ្ជូលគ្នា​ជាមួយធនាគារបរទេស ហើយវិវឌ្ឍន៍​ខ្លួនទៅជាធនាគារ​ពាណិជ្ជ។ ជាក់ស្តែង​ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប្រាសាក់ បានលក់ភាគហ៊ុន ១០០% ឱ្យធនាគារកូរ៉េខាងត្បូង គូកមីន​។

ធនាគារ KB Kookmin របស់កូរ៉េខាងត្បូងបាន​ទិញភាគហ៊ុន ​ដែលនៅសល់​ទាំងអស់​របស់​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប្រាសាក់ ដើម្បីកាន់កាប់​ទាំងស្រុង​លើ​គ្រឹះស្ថាន​ទទួលប្រាក់​បញ្ញើមី​ក្រូហិរញ្ញវត្ថុធំ​ជាងគេនៅកម្ពុជាមួយនេះ ហើយ​ប្រែ​ក្លាយ​​​ជា​​ធនាគារពាណិជ្ជ។

បើ​យោង​តាម​សារព័ត៌ាមាន The Korea Economic Daily ចុះ​ផ្សាយ​កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ធនាគារ គូកមីន បាន​ទិញភាគហ៊ុនចំនួន ៧០% នៅក្នុង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ប្រាសាក់ និង​បាន​ទិញ​ភាគហ៊ុន​ដែលនៅសល់ទាំងអស់ក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។

ដោយឡែក​ ស្ថាបនាដែល​ជា​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ឈានមុខ​គេ​មួយទៀត​​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ​​បង្កើត​ឡើង​​​ដំបូង​ក្នុង​នាម​ជា​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល នៅ​ឆ្នាំ២០១២ ​បាន​លក់​ភាគហ៊ុន​របស់​ខ្លួន​ទៅ​ឱ្យ​ធនាគារ​ម៉ារ៉ូហាន់ដែល​មាន​ម្ចាស់​​ក្រុមហ៊ុន​ជា​ជនជាតិ​ជប៉ុន ​ហើយ​ក្រោយ​មក​បាន​បញ្ចូល​គ្នា​ក្លាយ​ជាធនាគារស្ថាបនាភីអិលស៊ី ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ ជាមួយនឹង​ដើមទុនចុះបញ្ជី ១២០ លានដុល្លារសហរ​ដ្ឋ​​អាមេរិក។

ការរួមបញ្ជូល​គ្នារវាងគ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុក្នុងប្រទេសកម្ពុជានេះពុំធ្លាប់​មាន​ប្រវត្តិពីមុនមក និងឆ្លងកាត់​ការ​ពិគ្រោះ​​យោលបល់​​​ជា​ច្រើនជាមួយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងស្ថាប័ន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ។

ហត្ថា​កសិករ​គឺជា​គ្រឹះស្ថា​នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​មួយ​ទៀត ដែលបានក្លាយជា​ធនាគារ​ពាណិជ្ជ​​ ក្រោយ​ពី​​លក់​ភាគហ៊ុន​ទៅ​ឱ្យ​ធនាគារ​ក្រុង​ស្រ៊ី​របស់​ប្រទេស​ថៃ និង​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ធនាគារ​ហត្ថា​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៦។

ហត្ថា​កសិករ​បាន​វិវឌ្ឍ​ខ្លួន​ពី​អង្គការ​ឥណទាន និង​បាន​ពង្រីក​ខ្លួន​ជា​បន្តបន្ទាប់ជា​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ហត្ថាកសិករ លីមីតធីត​នៅ​ឆ្នាំ២០១០ និង​ជា​គ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុទទួល​ប្រាក់​បញ្ញើសន្សំ។ ​​ឆ្នាំ២០១៦ បាន​​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ជាមួយ​នឹង​ម្ចាស់​ភាគហ៊ុន​ក្រៅ​ប្រទេសគឺ​ ធនាគារ ក្រុងស្រ៊ី ដែលជា​ធនាគារធំ​ជាងគេ​លំដាប់ទី ៥ នៅ​ប្រទេស​ថៃ និងជាសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ Mitsubishi UFJ Financial Group (MUFG) ដែលជាសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុធំបំផុតរបស់​ប្រទេស​ជប៉ុន ​ក្លាយ​ជា​ធនាគារ​ពាណិជ្ជកម្ម (ធនាគារហត្ថា) នៅ​ឆ្នាំ២០២០។

​ចំណែកគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថក្រេឌីតក៏​បានសម្រេច​លក់​ភាគហ៊ុន​ឱ្យ​ធនាគារ​ហ្វីលីព និង​បាន​ក្លាយជា​ធនាគារ​ពាណិជ្ជ​ក្រោម​ស្លាក​​ធនាគារ​ហ្វីលីព​ ។

ក្រេឌីត បានចាប់ផ្តើមក្នុងនាមជាគម្រោងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ដ៏តូចមួយ ក្រោមជំនួយពីអង្គការ World Relief របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ និងបានផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់​ក្នុង​រយៈពេល ២៧ ឆ្នាំ ទៅជាគ្រឹះស្ថានមួយ​ក្នុងចំណោមគ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឈានមុខគេនៅកម្ពុជា ដោយ​មាន​បេសកកម្មស្នូលមួយក្នុងការគាំទ្រការអភិវឌ្ឍប្រទេស​កម្ពុជា តាមរយៈសេវា​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់ខ្លួន និងកម្មវិធីសង្គម​ដើម្បីជួយដល់ប្រជាជនដែលងាយរងគ្រោះ។

ការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងធនាគារ ហ្វីលីព (Phillip Bank) និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុក្រេឌីត (Kredit MFI) បង្កើតឲ្យមានបណ្តាញសាខាធនាគារពាណិជ្ជដ៏ធំបំផុត​លំដាប់ទី ៣ ​នៅ​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា។ នេះ​បើ​យោងតាម​ប្រកាសព័ត៌មាន​ពី​ស្ថាប័នទាំងពីរ​ នៅថ្ងៃ​ទី៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២០​។

ជាមួយគ្នានេះ កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៨ គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ វីសិនហ្វាន់​ ក៏​ប្រកាស​លក់​ភាគ​ហ៊ុន​ទៅ​ឱ្យធ​នា​គា​រ អ៊ូរី​ របស់​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងត្បូង។ ការ​ប្រកាស​លក់​ភាគ​ហ៊ុន​​​ទាំង​ស្រុង​ទៅ​ឲ្យ​ធ​នា​គារ​ អ៊ូ​រី​ ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​​​ ក្នុង​តម្លៃ​​មួយ​​មិន​ត្រូវ​បាន​បង្ហាញ​​ជា​សាធារណៈនោះទេ។

វិ​សិន​ហ្វាន់​ (ខេម​បូ​ឌា​) ត្រូវ​បាន​បង្កើត​​ឡើង​នៅ​ឆ្នាំ ២០០៣ ដែល​ជា​បណ្តាញ​សកល​របស់​​អង្គការ​គ្រឹស្ត​បរិស័ទ​​​មួយ​ឈ្មោះ ទស្ស​នៈ​ពិ​ភព​លោក​អន្តរ​ជាតិ (World Vision International) ដែល​​​​​​ផ្តោត​ខ្លាំង​​​លើ​ការ​ផ្តល់​កម្ចី​ខ្នាត​តូច​ ឬ​កម្ចីសម្រាប់​អតិ​ថិ​ជន​​ជា​ក្រុម​​ដល់​ប្រ​ជា​ជន​តាម​តំ​បន់​ជន​បទ។

នៅ​​ឆ្នាំ ២០១៨ ស្ថាប័ន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុចំណាស់មួយទៀត​ដែលកើតតាំងពីទស្សវត្សរ៍ ១៩៩០ គឺ​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អេអឹមខេ បាន​ក្លាយ​ជា​ផ្នែកមួយ​នៃធនាគារ Shanghai Commercial & Savings Bank ក្រោយ​សម្រេច​​លក់​ភាគហ៊ុន​ចំនួន ៨០ ​ភាគរយ ទៅ​ឲ្យ​ធនាគារ The Shanghai Commercial & Savings Bank, Ltd. (SCSB) ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ស៊ាងហៃ​ប្រទេស​ចិន។ ការទិញ​លក់​​នេះ​ ​ទទួល​បាន​ការ​យល់ព្រម​ពី​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​ (NBC) ខណៈ​តម្លៃ​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​មិន​ត្រូវ​បាន​បង្ហាញនោះទេ។

យោង​តាម​ការ​ចេញផ្សាយ​របាយការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំ​​របស់​គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុអេ​អឹម​ខេ ឆ្នាំ ២០១៧ ​ទ្រព្យសកម្ម​របស់ អេ អឹម ​ខេ មាន​តម្លៃ​ ២៨២,៨ លាន​ដុល្លារ​។

ដោយ​ឡែក​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៨ គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​សាមិក​ ក៏​បាន​លក់​ប្រតិបត្តិការ​ទាំង​មូល​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​ធនាគារ NongHyup Bank ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​។ បន្ទាប់ពី​ការទិញ​ភាគហ៊ុន​ សាមិកត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​​ទៅ​ជា NongHup Finance Cambodia។

ជាមួយ​គ្នានេះ​ដែរ ធនាគារ ANZ Royal ដែលបានឈរជើងជាង ១០ ឆ្នាំ​ ប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា បានសម្រេចលក់ភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួន ៥៥% ដែល​ជាភាគហ៊ុន​របស់​ធនាគារ ANZ Group នៅអូស្ត្រាលី ទៅឲ្យធនាគារធំមួយរបស់​ជប៉ុន គឺ JTrust។ ការចុះហត្ថលេខា​ទិញលក់ភាគហ៊ុននេះធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨។

បើតាម​ការបញ្ជាក់នៅក្នុង​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ធនាគារ JTrust ភាគហ៊ុន ៥៥% ដែល​បានទិញ​ពីធនាគារ ANZ Royal នោះ មាន​តម្លៃជា​ទឹកប្រាក់​សរុប​ជាង ៨២,៤ លានដុល្លារ​អាមេរិក។

ធនាគារ JTrust ក៏បាន​ប្រកាស​ដែរថា បន្ទាប់​ពីទទួល​បានភាគ​ហ៊ុន ៥៥%​ របស់ ANZ Royal ឈ្មោះធនាគារ ANZ Royal ក៏នឹង​ត្រូវធ្វើការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ថ្មី​ផងដែរ។

ធនាគារ ANZ Royal ត្រូវបាន​វិនិយោគ​រួមគ្នា​ដោយ​ធនាគារ ANZ Group ដែលមាន​មូលដ្ឋាន​នៅប្រទេស​អូស្ត្រាលី ជាមួយនឹង​ក្រុមហ៊ុន Royal Group របស់​អ្នកឧកញ៉ា គិត ម៉េង ដែល​ក្នុងនោះភាគហ៊ុន​របស់​ធនាគារ ANZ Group មាន​ ៥៥% និង ក្រុមហ៊ុន Royal Group មាន ៤៥%។ ការ​លក់ភាគ​ហ៊ុន​នេះ គឺលក់​តែភាគ​ហ៊ុនរបស់ ANZ Group ៥៥% ប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែល​ក្រុមហ៊ុន Royal Group នៅតែមាន​ភាគហ៊ុន​របស់ខ្លួន​ ៤៥% នៅក្នុង​ធនាគារ ANZ Royal ដដែល។

លោក កាំង តុងងី ​អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជាបាន​​មើល​ឃើញ​ថា ការទិញ​ភាគហ៊ុន​ពី​ស្ថាប័ន​ហិរញ្ញវត្ថ​បរទេស មិនត្រឹមតែ​ជួយនាំ​ទុនវិនិយោគ​ពីបរទេសមក​កាន់​កម្ពុជា​នោះទេ ប៉ុន្តែថែម​ទាំងនាំមកនូវបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជាឱ្យកាន់តែមានភាពរីកចម្រើនថែមទៀត។

ប្រាប់​កម្ពុជា​ថ្មី​តាម​តេឡេក្រាម លោក​កត់​សម្គាល់​ថា ​ស្ថាប័ន​ហិរញ្ញវត្ថុ​មកពី​ប្រទេស​កូរ៉េ​ និង​ប្រទេស​​ជប៉ុន​ឈាន​មុខ​គេ ក្នុង​ការ​​​វិនិយោគ​​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

លោក កាំង តុងងី ​អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា

កន្លង​មក​ដោយសារ​ប្រទេស​កូរ៉េ​និង​ជប៉ុន​ មាន​ការ​រីកចម្រើនលើ​បច្ចេកវិទ្យា ​ហើយ​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ក៏​មាន​ស្ថិរភាព​ល្អ ទើប​ធ្វើ​ឲ្យ​វិនិយោគិន​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​មើល​ឃើញ​ឱកាស​ពង្រីក​ការ​វិនិយោគ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។ នេះបើតាមលោក កាំង តុងងី។

លោក កាំង តុងងី បាន​អះអាង​ដូច្នេះ​ថា ប្រទេស​ជឿនលឿនដូចជប៉ុន កូរ៉េ​ ពលរដ្ឋ​មានជីវភាពធូធារច្រើន ការ​ប្រើប្រាស់​កម្ចី​តាម​ធនាគារ​មាន​​តិច ហើយ​អត្រាការប្រាក់​បាន​ទាប ទើប​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​សក្តានុពល​ទាក់ទាញ​វិនិយោគិន​​ពី​ក្រៅមក​វិនិយោគ​លើ​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ។

បើ​តាមន្រ្តី​អ្នក​នាំពាក្យ​សមាគមមីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ​រូបនេះ វត្តមាន​របស់​ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ​ពី​បរទេស​កាន់តែច្រើន បាន​នាំ​ទុន​ជួយ​ជំរុញដល់​​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ថែមទាំង​ធ្វើ​ឲ្យ​វិស័យធនាគារនិងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេស​កម្ពុជាកាន់​តែ​មានភាពរីកចម្រើន និង​​មាន​ភាព​ប្រកួត​ប្រជែង​គ្នា​។

បើយោងតាម​របាយការណ៍របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា គិត​ត្រឹម​ឆ្នាំ​២០២៣ ប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជា​មាន​ធនាគារពាណិជ្ជ​ចំនួន ៥៨, ធនាគារឯកទេស ៩, គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ ៤,​ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមិនទទួលប្រាក់បញ្ញើ ៨៣,​​ គ្រឹះស្ថានភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុ ១៦,​ គ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទ ១១៤,​ អ្នកដំណើរការតតិយភាគី ៦, គ្រឹះស្ថានផ្តល់សេវាទូទាត់សងប្រាក់ ៣៣ ,ក្រុមហ៊ុនចែករំលែកប្រព័ន្ធព័ត៌មានឥណទាន ១,​ ការិយាល័យតំណាងធនាគារបរទេស ៥ និងអាជីវកម្មប្តូរប្រាក់ ២ ៩២៨ កន្លែង៕