ព័ត៌មានជាតិ
បណ្ឌិត អេង កុកថាយ៖ ការអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ត្រីកោណ អាចការពារព្រំដែនកម្ពុជាខាងកើត
បណ្ឌិត អេង កុកថាយ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានលើកឡើងថាការអភិវឌ្ឍន៍នៅតំបន់ត្រីកោណ កម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម (CLV) គឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់កម្ពុជាពីឆ្នាំ ១៩៩៩ ដោយកម្ពុជាបានមើលឃើញនូវសារៈសំខាន់ធំៗចំនួនបី។
១) សន្តិភាព៖ ការអភិវឌ្ឍតំបន់នេះវាកាត់បន្ថយភាពដាច់ស្រយាលនៅក្នុងភូមិភាគឦសាន និងជំរុញសមាហរណកម្មជាតិ។ ភាពដាច់ស្រយាល និងព្រៃជ្រៅនៅតាមព្រំដែនជាតំបន់អំណោយផលដល់ការតស៊ូប្រឆាំងនឹងរដ្ឋ និងជាកន្លែងលាក់ពួនរបស់ក្រុមឧន្ទាម ការជួញដូរគ្រឿងញៀន ការរត់ពន្ធមនុស្ស និងអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់។
ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាចលនាបះបោរតស៊ូគឺកើតចេញពីតំបន់ព្រៃភ្នំដាច់ស្រយាលដែលគេថា “ការរត់ចូលព្រៃ”។ ជាក់ស្តែង ក្រោយក្លាយជាលេខាបក្ស ប៉ុល ពត បានភាសខ្លួនទៅខេត្តរតនគិរី ក្នុងរង្វង់ស្រុកបរកែវនៅឆ្នាំ១៩៦៣ ដើម្បីបង្កើតជាចលនាតស៊ូដ៏ធំដើម្បីប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាលនាពេលនោះ ដែលនាំឱ្យមានរបបដ៏ឃោរឃៅយង់ខ្នង។
ដូច្នេះ ការអភិវឌ្ឍតំបន់នេះគឺជួយក្នុងការការពារសន្តិភាពក្នុងពេលអនាគតដែលអាចកាត់បន្ថយភាពដាច់ស្រយាល បង្កើនទំនាក់ទំនង និងធ្វើជាតូបនីយកម្ម។
២) ការពារព្រំដែន៖ រាល់ការអភិវឌ្ឍទាំងអស់នៅតាមព្រំដែនគឺជួយដល់ការការពារព្រំដែនជាតិទាំងភាគខាងកើត និងខាងលិច ពីព្រោះវាធ្វើឱ្យងាយស្រួលក្នុងកាធ្វើដំណើររទៅដល់ ការការពារបង្គោលព្រំ ការសង្កេតតាមដាន និងការកំណត់ព្រំ។ យ៉ាងហោចណាស់ក៏យើងមានទម្រង់ផ្លូវ តំបន់មនុស្សរស់នៅ និងសាក្សីថាទីនេះ ឬទីនោះជារបស់កម្ពុជានៅពេលចាំបាច់នាពេលអនាគតដ៏វែងឆ្ងាយក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិភពលោកមានការប្រែប្រួល។
៣) សេដ្ឋកិច្ច៖ តំបន់CLV វានឹងជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ច ដោយបើកឱកាសថ្មី ច្រកថ្មីក្នុងការនាំចេញ នាំចូល និងផ្តល់ជូនដល់ប្រជាជននូវទឹកដីថ្មីសម្រាប់ប្រកបមុខរបរ។ ជាក់ស្តែង ភូមិភាគឦសានគឺជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងវប្បធម៌ជនជាតិដើមភាគតិចយ៉ាងសំខាន់មួយដែលទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ។ អាកាសធាតុតំបន់នេះធ្វើឱ្យមានការដាំដុះដំណាំប្លែកៗ អាកាសធាតុត្រជាក់ ដែលភូមិភាគកណ្តាលមិនអាចធ្វើបាន។
សូមជម្រាបថា កិច្ចប្រជុំកំពូលដំបូងនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណធ្វើឡើងនៅវៀងច័ន្ទ ប្រទេសឡាវ ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយ លើកទី២ នៅឆ្នាំ២០០២ នៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាម។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី២ មេដឹកនាំប្រទេសទាំង៣ បានឯកភាពគ្នាកំណត់ខេត្តត្រូវដាក់បញ្ចូលក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណ ដែលបានផ្តល់ប្រយោជន៍ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចទាំងភាគីកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។
តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណនេះ មានកិច្ចព្រមព្រៀងចំនួន៥រួមមាន៖
១- កិច្ចព្រមព្រៀងជំរុញ និងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណ ធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦
២- កិច្ចព្រមព្រៀងធ្វើពាណិជ្ជកម្មផ្លាស់ប្តូរទំនិញ និងសេវា
៣៖ កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោករវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម
៤- អនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាស្តីពីការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោករវាងកម្ពុជា និងឡាវ
៥- អនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាស្តីពីការដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោករវាងកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម៕
-
ព័ត៌មានជាតិ៥ ថ្ងៃ ago
មេសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ឆ្លៀតសួរសុខទុក្ខកញ្ញា សេង ធារី កំពុងជាប់ឃុំ និងមើលឃើញថាមានសុខភាពល្អធម្មតា
-
ចរាចរណ៍១ ថ្ងៃ ago
ជិះម៉ូតូបញ្ច្រាសផ្លូវ បុកម៉ូតូមួយគ្រឿងទៀតស្លាប់ម្នាក់ និងរបួសធ្ងន់ស្រាល៣នាក់
-
ចរាចរណ៍៤ ថ្ងៃ ago
ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រវាងរថយន្ត និងម៉ូតូ បណ្ដាលឱ្យឪពុក និងកូន២នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ជនសង្ស័យដែលបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួននៅខេត្តបាត់ដំបង
-
ជីវិតកម្សាន្ដ៣ ថ្ងៃ ago
ក្រោយរួចខ្លួន តួសម្ដែងរឿង «Ip Man» ប្រាប់ដើមចមធ្លាយដល់កន្លែងចាប់ជំរិត កៀកព្រំដែនថៃ-មីយ៉ានម៉ា
-
ព័ត៌មានជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
អ្នកនាំពាក្យថារថយន្តដែលបើកផ្លូវឱ្យអ្នកលក់ឡេមិនមែនជារបស់អាវុធហត្ថទេ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា នឹងបញ្ជូនជនដៃដល់បាញ់លោក លិម គិមយ៉ា ទៅឱ្យថៃវិញ តាមសំណើររបស់នគរបាលថៃ ស្របតាមច្បាប់ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់នីតិវិធី
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
ស្ទឹងសង្កែនៅប៉ែកខាងក្រោមរីងស្ងួត និងកំពុងប្រែក្លាយជាផ្លូវរទេះ