២០ ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ វិនិយោគ​ផ្ទាល់​ពី​បរទេស​នៅ​កម្ពុជា​កើន​ពី ១១០ លាន ដុល្លារ ដល់ ៤,៩ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​

បើ​តាម​​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​ “ព្រឹត្តិការណ៍​​ខួប ២០ ឆ្នាំ នៃ​កម្ពុជា​ចូល​ជាសមាជិក​​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក” នៅព្រឹកមិញនេះ ការ​វិនិយោគ​ដោយ​ផ្ទាល់ពី​បរទេស​នៅ​កម្ពុជា​បាន​កើន​ពី ១១០ លាន​ដុល្លារនៅ​ឆ្នាំ ២០០០ ដល់ជាង ៥ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ឆ្នាំ ២០២៤។

ថ្លែអក្នុង​ឱកាស​នោះ រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​បាន​បង្ហាញពី​​សមិទ្ធផល​ដែល​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ផ្លែផ្កា ក្រោយ​បាន​ក្លាយ​ជា​​សមាជិក​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ ២០០៤។

លោក​ស្រី​ ចម និម្មល រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​បាន​គូស​បញ្ជាក់​ថា ការ​ក្លាយ​ជា​សមាជិក​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក កម្ពុជា​សម្រេច​បាន​សមិទ្ធផល​សំខាន់ៗ​ជាច្រើន​។ ក្នុង​នោះការ​វិនិយោគផ្ទាល់​ពីបរទេសបានកើនឡើងពី ១១០​ លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក នៅឆ្នាំ២០០០ រហូត​ដល់ ៥,៣ ពាន់ លានដុល្លារអាមេរិក​ក្នុង​​រយៈពេល ៩ ខែ​ឆ្នាំ​២០២៤។

ផលិតផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប (GDP) ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៤ មាន​ប្រមាណ ៥,៣ ពាន់​លាន​ដុល្លារ ខណៈ​បច្ចុប្បន្ន​បាន​កើន​ឡើង​ដល់ ៤៣,១ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​​ ដែល​ជា​ការ​កើន​ឡើង​ ៨ ដង ក្នុង​នោះ​កំណើន GDP ជាមធ្យម​មាន ៧% ខណៈ​​ឆ្នាំ ២០០៥ មួយ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់​ពី​ការ​ចូល​ជា​សមាជិក​របស់​កម្ពុជាបាន​ឈាន​ដល់ ១៤,១% ​ដែល​នេះ​បង្ហាញ​ពី​ការ​កើន​ឡើង​ទំនុក​ចិត្ត​ពី​វិនិយោគិន​ឯកជន​។

ក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ អត្រា​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ បាន​ធ្លាក់ចុះ​ជា​លំដាប់​ក្នុងអត្រាមធ្យម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ ១.៦ ភាគរយ ពី ៦០% ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០០ មក​ត្រឹម ១៦% ក្នុងឆ្នាំ​២០២២ ហើយ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា​បាន​កើន​ឡើង​ជាង ៧​ ភាគរយ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ។ កំណើន​ដ៏​ខ្ពស់​នេះ បានធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា​ចាកចេញ​ពីឋានៈ​ជា​ប្រទេស​ក្រីក្រ និង​បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​មាន​ចំណូលមធ្យម​កម្រិត​ទាប​នៅឆ្នាំ​២០១៥។

រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​ក៏​លើក​ពី​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់កម្ពុជា​មាន​ប្រមាណ ៤,៥ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅឆ្នាំ ២០០៤ ហើយបានកើនឡើង​ជាបន្តបន្ទាប់​រហូត​ដល់ ៤៧,៨៨ ពាន់​លាន​ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៣ ក្នុង​នោះ​ការនាំចេញ​សរុប​របស់​កម្ពុជាមានប្រមាណ ២៣,៤៧ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក។

មុខ​ទំនិញ​នាំចេញ​របស់​កម្ពុជា​ត្រូវបាន​ធ្វើពិពិធកម្ម​ជា​បន្តបន្ទាប់ ដោយ​បន្ថែម​ពី​លើ​ទំនិញ​សម្លៀក​បំពាក់ដែល​ជា​ទំនិញ​នាំចេញ​ចម្បង។ កម្ពុជា​បានបង្កើនមុខទំនិញ​នាំចេញ​បន្ថែម​​មាន​ដូចជា អង្ករ សម្ភារៈធ្វើ​ដំណើរ ស្បែកជើង គ្រឿង​អេឡិចត្រូនិក​ និង​ភាគ​បង្គុំ និង​កង់ ព្រម​ទាំង​ផលិតផល​ជាច្រើន​ទៀត​។

ក្រោយ​ការចរចា​យ៉ាង​ស្វិតស្វាញ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ទ្វេភាគីនិង​ពហុភាគី កម្ពុជា​បាន​ក្លាយ​ជា​សមាជិក​ផ្លូវ​ការ​ទី ១៤៨ របស់​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក WTO (បច្ចុប្បន្ន​មានសមាជិក ១៦៦ ប្រទេស) នៅថ្ងៃទី១៣ ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០០៤ បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា​បានផ្តល់ការអនុម័តយល់ព្រម។

ក្នុងនាមជាសមាជិក WTO កម្ពុជាមានសិទ្ធិទទួលបានប្រព្រឹត្តកម្ម “ប្រជាជាតិដែលទទួលបានភាពអនុគ្រោះ​បំផុត (Most-Favoured Nation – MFN)” ក្នុងប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគីដូចសមាជិក​ទាំង​អស់។ បន្ថែមពីនេះ ក្នុងនាម​ជាសមាជិកអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចរបស់ WTO កម្ពុជា​ទទួល​បាន​នូវ​អត្ថ​ប្រយោជន៍​បន្ថែមដូចជា “ប្រព្រឹត្តកម្មពិសេស​និងដោយឡែក (Special and Differential Treatment – SD&T)” និង “ច្រកទីផ្សារដោយមិនជាប់ពន្ធគយនិងមិនជាប់កូតា (Duty-Free, Quota-Free – DFQF)” ក៏ដូចជា​វិធានការអនុគ្រោះមួយចំនួនទៀតដែលបានដាក់ចេញដោយ WTO ដើម្បី​សម្រួល​និង​ជំរុញ​ដល់ការធ្វើសមាហរណកម្មឱ្យបាន ពេញលេញ​របស់សមាជិក​ជាប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​ក្នុងប្រព័ន្ធ​ពាណិជ្ជកម្ម​សកល។

ទន្ទឹម​នឹង​នោះ​ដែរ កម្ពុជា​ក៏​ទទួល​បាន​នូវ​ជំនួយ​បច្ចេកទេស​ពី​សមាជិក WTO និង​អង្គការ​អន្តរជាតិ​នានា សម្រាប់​ការ​ពង្រឹង​និងការធ្វើកំណែទម្រង់ ស្ថាប័ន​និងច្បាប់ និងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស ដើម្បីគាំទ្រ​ដល់ការអនុវត្ត​កាតព្វកិច្ច និងការអនុវត្តកម្មវិធី កំណែទម្រង់​ទាំងឡាយដែល​កម្ពុជាបាន​សន្យាក្នុង​កញ្ចប់ចូលជាសមាជិករបស់ខ្លួន ក៏ដូចជាដើម្បីអនុវត្តរបៀប​វារៈអភិវឌ្ឍន៍​វិស័យពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន ក្នុង​គោលបំណង​ជំរុញឱ្យកម្ពុជាមានសមត្ថភាពទាញយកផល​ប្រយោជន៍ជាអតិបរិមា​ពី WTO៕