ព័ត៌មានជាតិ
សត្វស្លាបនៅប្រទេសកម្ពុជាមានជាង ៦០០ ប្រភេទ ១៦ តំបន់ សំបូរសត្វស្លាបរស់នៅច្រើន
សត្វស្លាបចំនួន ៦៣២ ប្រភេទ ត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងបញ្ជីឈ្មោះសត្វស្លាបនៃប្រទេសកម្ពុជា។ នេះបើយោងតាមសៀវភៅសត្វស្លាបកម្ពុជា ដែលបានស្រាវជ្រាវចងក្រងដោយក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានបោះពុម្ពចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំ ២០២១។
ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឆ្នាំ ២០២០ សត្វស្លាបនៅប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានកំណត់ និងបែងចែកស្ថានភាពអភិរក្សដូចខាងក្រោម៖
-ប្រភេទជិតផុតពូជបំផុត ( CR ) ចំនួន ០៩ ប្រភេទ
-ប្រភេទជិតផុតពូជ ( EN ) ចំនួន ១៥ ប្រភេទ
-ប្រភេទកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែង ( VU ) ចំនួន១៦ ប្រភេទ
-ប្រភេទជិតទទួលរងការគំរាមកំហែង ( NT ) ចំនួន ៤១ ប្រភេទ
-ប្រភេទរងគ្រោះតិចតួច ( LC ) ចំនួន ៥៥០ ប្រភេទ
-ប្រភេទពុំមានទិន្ន័យគ្រប់គ្រាន់ ( DD ) ចំនួន ០១ ប្រភេទ
កម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយ សំបូរទៅដោយព្រៃឈើគ្រប់ប្រភេទ ដែលផ្តល់ជម្រកដល់ប្រភេទសត្វស្លាបសំខាន់ៗជាច្រើន។ វត្តមាននៃទីជម្រកទាំងនោះបានប្រែក្លាយប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដ៏សំខាន់សម្រាប់ផ្ដល់ទីជម្រកដល់ប្រភេទសត្វស្លាបដែលកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែង ក្នុងទិសដៅដើម្បីអភិរក្សប្រភេទសត្វព្រៃទាំងនេះទៅថ្ងៃអនាគត។
ការគំរាមកំហែងទៅលើប្រភេទសត្វស្លាបនៅប្រទេសកម្ពុជាចម្បងមាន ២ ករណី៖
ការបរបាញ់ ការទាក់ចាប់ ប្រមូលយកពងកូន៖ សត្វស្លាបជាច្រើនប្រភេទនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានគេបរបាញ់ធ្វើជាអាហារ និងធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ជាពិសេសគឺពពួកសត្វស្លាបទឹកធំៗ និងសត្វស្លាបព្រៃសំខាន់ៗដូចជា ត្រដក់ រនាល ក្រៀល ប្រវឹក សេកសោម សារិកាកែវវងជាដើម ឬ ត្រូវបានគេប្រមូលយកពងកូនចេញពីសំបុក។ ប្រសិនបើសកម្មភាពនេះនៅតែបន្ត ប្រភេទសត្វស្លាបទាំងនេះនឹងត្រូវពិបាកស្រោចស្រង់ ហើយអាចនឹងផុតពូជ។
-ការបំផ្លាញទីជម្រក៖ បណ្ដាប្រភេទសត្វជាច្រើន ត្រូវបានគំរាមកំហែងនឹងអាចឈានទៅរកការផុតពូជនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារការបំផ្លាញទីជម្រករបស់វា។ ដូចជាការបំផ្លាញទីជម្រកព្រៃលិចទឹក ចំពោះសត្វស្លាបព្រៃដែលពងនៅក្នុងរន្ធឈើធំៗដូចជា កេងកង ត្រសេះ សារិកាកែវ ដែលក្រោយពីការកាប់ព្រៃឈើអស់ វាមិនអាចមានដើមឈើតទៅទៀតសម្រាប់ពងកូនឡើយ ហើយវានឹងអាចផុតពូជ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ បញ្ហាប្រឈមមុខជាមួយសត្វស្លាបទឹក គឺការបាត់បង់តំបន់ដីសើម ដោយសារការអភិវឌ្ឍន៍ហួសកំរិត។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានតំបន់សំខាន់ៗចំនួន ១៦ ទីតាំង ដែលអាចអង្កេតសត្វស្លាបទាំងឡាយបានដូចជា៖
១– តំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើង៖ ភាគច្រើនជាតំបន់ព្រៃល្បោះ ក្រៅពីនេះមានព្រៃពាក់កណ្ដាល ស្រោង និងព្រៃស្រោងគឺជាតំបន់ទេសភាពតែមួយគត់ ដែលនៅសេសសល់ធំបំផុតក្នុងបណ្តាប្រទេសនៅឥណ្ឌូចិនភាគខាងត្បូង និងប្រទេសថៃ។ តំបន់នេះទ្រទ្រង់ប្រភេទសត្វស្លាបសំខាន់ៗជាច្រើន ដែលត្រូវអភិរក្សក្នុងតំបន់រួមមាន ប្រភេទត្រយងយក្ស ត្រយងចង្កឹះកស ត្មាតទាំងបីប្រភេទ (ត្មាតភ្លើង ត្មាតផេះ ត្មាតត្នោត) អង្កត់ខ្មៅ ត្រដក់ធំ ត្រដក់តូច ក្រៀល ទាព្រៃស្លាបស ពពូលទឹក និងក្ងោកជាដើម ដែលសត្វទាំងនេះភាគច្រើនពងកូននៅក្នុងតំបន់នេះតែម្តង។
២– តំបន់ព្រៃលិចទឹកបឹងទន្លេសាប៖ ជាតំបន់ដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ប្រភេទសត្វស្លាបទឹក ភាគច្រើនមករកស៊ី និងពងកូននៅតំបន់នេះដែលព័ទ្ធជុំវិញទៅដោយព្រៃលិចទឹក។ តំបន់នេះបង្កើត បានជាតំបន់សំខាន់បំផុតក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ សម្រាប់ប្រភេទសត្វស្លាបទឹកធំៗ ពងកូន ដែលប្រភេទទាំងនេះភាគច្រើនទទួលរងការគំរាមកំហែងក្នុងពិភពលោករួមមាន៖ ទុងប្រផេះ ត្រដក់ធំ ត្រដក់តូច រនាលពណ៌ រនាលស ស្មោញ ពពូលទឹក និងអកត្រីក្បាលប្រផេះ។
៣– តំបន់ទំនាបវាលស្មៅលិចទឹកបឹងទន្លេសាប៖ ក្រៅពីតំបន់ព្រៃលិចទឹកបឹងទន្លេសាប តំបន់ទំ នាបវាលស្មៅលិចទឹកបឹងទន្លេសាបដែលនៅជុំវិញបឹង និងព្រៃគុម្ពោតលិចទឹកតាមរដូវកាល ព្រមទាំងវាលស្រែ តំបន់ទាំងនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលផ្តល់ទីជម្រកសម្រាប់ពពួកសត្វស្លាប ដែលកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែងមួយចំនួន និងជាតំបន់សម្រាប់សត្វស្លាបទាំងនេះរកចំណី ពងកូនទៀតផងដូចជា៖ សត្វខ្សឹប ឬ ទ្រមាក់អណ្តើក ចាបដូនតាស្មៅម៉ាន់ជូរ (Manchurian Reed-warbler ជាប្រភេទទេសន្តរប្រវេសន៍) និងឥន្ទ្រីយជាដើម។
៤– ផ្លូវទឹកទន្លេមេគង្គ៖ ផ្លូវទឹកទន្លេមេគង្គ និងដៃរបស់វាចាប់ពីព្រំដែនឡាវ និងព្រំដែនវៀតណាម ចុះមកគឺជាតំបន់ដែលមានទីជម្រកដ៏ល្អដូចជា វាលខ្សាច់លិចទឹកតាមរដូវកាល គ្រួស និងផ្ទាំងថ្មដែលមានរុក្ខជាតិដុះ ហើយបានផ្តល់អំណោយផលដ៏ល្អសម្រាប់ប្រភេទសត្វស្លាបមួយចំនួនរស់នៅ និងពងកូនរួមមាន៖ ខ្ទប់ដីមេគង្គលើ រំពេពោះខ្មៅ ជង្គង់ក្រាស់ចំពុះខ្មៅ រំពេទន្លេ ត្រចៀកកាំខ្មៅកន្ទុយឆែក ត្រដេវវិចទន្លេ។
៥- តំបន់ជួរភ្នំភូមិភាគឦសាន៖ តំបន់ខ្ពង់រាបទាំងនេះគ្របដណ្តប់ទៅដោយព្រៃស្រោង និង ពាក់កណ្តាលស្រោង ជាពិសេស ខេត្តរតនៈគិរី និងមណ្ឌលគិរី។ ប្រភេទសត្វស្លាបសំខាន់ៗ ដែលទទួលការគំរាមកំហែងនៅលើពិភពលោកក្នុងតំបន់នេះដូចជា៖ ទទាទ្រូងលឿង ប៉ាក់ខ្ញៀវពោះបង្កង់ និងមាន់ទោប្រផេះបៃតង (Germain’s Peacock Pheasant) ជាដើម។
៦– តំបន់ព្រៃកោងកាងមាត់ពាម៖ ជាតំបន់មានព្រៃកោងកាង និងតំបន់វាលភក់ដែលទទួលទឹក
ជំនោរនាច ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា។ សារៈសំខាន់នៃតំបន់ទាំងនេះ គឺជាទី ជម្រករបស់ពពួកសត្វស្លាបសមុទ្រ ដែលភាគច្រើនជាប្រភេទទេសន្តរប្រវេសន៍ តំបន់ទាំង នេះក៏អាចជាជម្រកពងកូនរបស់ពពួករនាលសផងដែរ។
៧– តំបន់កោះក្នុងសមុទ្រ៖ តំបន់កោះមួយចំនួននៅក្នុងសមុទ្របានផ្ដល់ជាកន្លែងពងកូនដ៏សំខាន់ សម្រាប់សត្វស្លាបសមុទ្រ ដូចជាពពួក៖ សត្វក្បាលធំឆ្នេរសមុទ្រ ព្រាបកោះ ព្រាបស−ខ្មៅ និងពពួករំពេផ្សេងៗទៀត។
៨– តំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ៖ តំបន់ព្រៃស្រោងខ្ពង់រាបនៃជួរភ្នំក្រវាញ ដូចជាភ្នំដំរីនៅភាគនិរតីនៃប្រទេស
ដែលត្រូវបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងក្នុងពេលថ្មីៗនេះ អំពីវត្តមានសត្វស្លាបសំខាន់ៗ តំបន់នេះ។ មានសត្វស្លាបពីរប្រភេទ ដែលជាប្រភេទស្ថានិក រស់នៅក្នុងតំបន់ជួរភ្នំ ក្នុង នេះគឺ មាន់ក្រិច ឬ ក្រូចសំពៅ និង ចកវ៉កកម្ពុជា (Cambodian Laughingthrush)។
តំបន់សំខាន់ៗផ្សេងទៀត៖
៩ – ឧទ្យានជាតិព្រះសីហនុ«រាម»
១០ – ឧទ្យានជាតិព្រះមុនីវង្ស«បូកគោ»
១១ – ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសមៈ «គិរីរម្យ»
១២ – តំបន់ការពារទេសភាពអាងត្រពាំងថ្ម
១៣ – តំបន់ទន្លេមេគង្គលើ
១៤ – តំបន់វាលភក់បាសិត
១៥ – តំបន់វាលភក់បាសាក់
១៦ – តំបន់ឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន-នរោត្តម «ភ្នំគូលែន»
-
វប្បធម៌ ជំនឿ៣ ថ្ងៃ ago
កត់ចំណាំ បើមានប្រជ្រុយនាំសំណាង៣កន្លែងលើរាងកាយ ដូចនាំកំណប់ទ្រព្យមកឲ្យដល់ផ្ទះ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
ក្រុមហ៊ុនអាមេរិក ប្រកាសដាក់លក់ថ្នាំចាក់ព្យាបាលជំងឺអេដស៍ក្នុងតម្លៃថោក នៅ១២០ប្រទេស
-
សេដ្ឋកិច្ច១ សប្តាហ៍ ago
ក្រុមហ៊ុន Royal Railway បញ្ជាទិញទូរថភ្លើងដឹកទំនិញ ៦០ គ្រឿងបន្ថែមទៀតពីប្រទេសចិន
-
ព័ត៌មានជាតិ៣ ថ្ងៃ ago
«ភូមិទៀមលើ» មានប្រវត្តិជូរចត់ ចេញកើតពីចម្បាំងរវាងកុលសម្ព័ន្ធ និងកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ១ សប្តាហ៍ ago
វៀតណាម អនុម័តគម្រោងផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿនតម្លៃ ៦៧ពាន់លានដុល្លារ
-
សន្តិសុខសង្គម១១ ម៉ោង ago
Update៖ អ្នកកាសែតដែលត្រូវខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ប្រហារនៅស្រុកជីក្រែង បានបាត់បង់ជីវិតហើយ ក្រោយបញ្ជូនដល់មន្ទីរពេទ្យជាង១ថ្ងៃ
-
ព័ត៌មានអន្ដរជាតិ៤ ថ្ងៃ ago
ទឹកជំនន់នៅភាគខាងត្បូងថៃ រឹតតែធ្ងន់ ឯមនុស្សស្លាប់ កើនច្រើនឡើងៗ
-
ព័ត៌មានជាតិ៦ ថ្ងៃ ago
ឃ្លាំងស្តុកដំឡូងមី ដែលប្រមូលទិញពីកសិករក្នុងស្រុកកែវសីមា ត្រូវបង្ខំចិត្តបិទទ្វារ ដោយសារបញ្ហាដឹកជញ្ជូន